Những câu hỏi thường gặp về viêm gan virus

Ngày viêm gan thế giới

Tại Hội nghị Sức khỏe Thế giới lần thứ 63, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã quyết định chọn ngày 28 tháng 7 hàng năm là "Ngày Viêm gan Thế giới" nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về căn bệnh nguy hiểm này và kêu gọi các quốc gia hành động khẩn cấp.

Mỗi năm, Ngày Viêm gan Thế giới đều được tổ chức với một chủ đề khác nhau nhằm thúc đẩy hành động và nâng cao nhận thức toàn cầu về căn bệnh này. Năm 2024 với chủ đề “Đã đến lúc hành động”, Ngày Viêm gan Thế giới năm nay nhấn mạnh nhu cầu hành động chung để bảo vệ sức khỏe. Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu giải đáp những câu hỏi thường gặp về viêm gan virus để có thể hành động ngay bằng cách phòng ngừa hiệu quả bệnh viêm gan virus. 

Những câu hỏi thường gặp về viêm gan virus

Bệnh viêm gan virus là bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm B, trong Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm, có thể gây hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe. Bài viết dưới đây sẽ tìm hiểu về một số loại viêm gan virus phổ biến như viêm gan B, C và A.

Viêm gan virus có phải là bệnh truyền nhiễm không?

Viêm gan virus có tính chất truyền nhiễm, nhưng mỗi loại virus có phương thức lây truyền khác nhau.

• Đối với bệnh viêm gan A: Là bệnh lây qua đường tiêu hoá. Cụ thể là, từ người sang người bằng đường phân - miệng, hoặc sử dụng thực phẩm, nước uống bị nhiễm. Rất hiếm lây qua truyền máu vì rất ít vi rút trong máu.
• Đối với nhiễm viêm gan B: Thời gian ủ bệnh từ 1 - 4 tháng, có thể ngắn khoảng 2 tuần và hiếm khi kéo dài trên 6 tháng. Phương thức lây nhiễm thông qua tiếp xúc với máu hoặc chế phẩm của máu, dịch tiết của cơ thể. Cụ thể như lây truyền qua đường tình dục, lây truyền từ mẹ sang con, những người sống chung trong cùng 1 gia đình và dùng chung các đồ vật sinh hoạt các nhân như dao cạo râu, bàn chải đánh răng,...
• Đối với nhiễm viêm gan C: Từ người sang người bằng tiếp xúc qua da hoặc niêm mạc với máu hoặc các chế phẩm từ máu, dụng cụ tiêm truyền bị nhiễm HCV. Đặc biệt, ở những người tiêm chích ma tuý rất dễ lây nhiễm HCV.

Viêm gan nào nghiêm trọng hơn?

Trong ba loại viêm gan phổ biến, viêm gan B và C nghiêm trọng hơn viêm gan A vì có thể dẫn đến bệnh mạn tính, nguy cơ cao dẫn tới xơ gan và ung thư gan. Viêm gan A: Bệnh cảnh cấp tính, có thể tối cấp (xảy ra khoảng 2%), nhưng người bệnh có thể bình phục và khỏi bệnh hoàn toàn.

Bệnh viêm gan virus nào có thể chữa được?

Theo thông tin từ Bộ Y tế Việt Nam:

• Viêm gan A (HAV): Thường tự phục hồi và khỏi bệnh hoàn toàn mà không cần điều trị đặc hiệu, chỉ cần điều trị hỗ trợ, chăm sóc tốt cho cơ thể.
• Viêm gan B (HBV): Có thể điều trị để kiểm soát và giảm mức độ virus tối đa trong cơ thể, hiện vẫn chưa có phương pháp điều trị loại bỏ virus hoàn toàn. Người bệnh có thể được điều trị bằng thuốc kháng virus (Đây là biện pháp hiệu quả và thông dụng nhất), hoặc bằng các phương pháp khác và được theo dõi liên tục sau điều trị chuyên khoa.
• Viêm gan C (HCV): Có thuốc điều trị hiệu quả giúp ức chế virus HCV trong cơ thể, đồng thời phối hợp với liệu pháp miễn dịch để ngăn chặn tiến triển viêm gan mãn tính/xơ gan. Tuy nhiên, chi phí điều trị thường rất cao và có nhiều tác dụng phụ.

Bệnh viêm gan virus nào có thể phòng ngừa được?

Hiện tại, chỉ có vắc xin phòng ngừa được, viêm gan A và viêm gan B.. Viêm gan C hiện chưa có vaccine,nên chỉ có thể phòng ngừa bằng các phương pháp không đặc hiệu như không sử dụng chung kim tiêm, sàng lọc viêm gan C với máu và các chế phẩm liên quan trước khi sử dụng.

Viêm gan B

Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ nhiễm virus viêm gan B cao và chịu gánh nặng bệnh tật liên quan đến virus viêm gan B.

Các chỉ số anti-HBs trong khám tổng quát là gì? Có ý nghĩa như thế nào?

Chỉ số Anti-HBs đo lường mức độ có mặt của kháng thể chống lại virus viêm gan B (HBV) trong cơ thể. Mức độ này thường được sử dụng để đánh giá khả năng miễn dịch của cơ thể đối với virus viêm gan B. Đặc biệt, việc đánh giá tình trạng miễn dịch của em bé sinh ra từ mẹ nhiễm vi rút viêm gan B theo khuyến cáo của trung tâm kiểm soát bệnh tật Hoa kỳ (US CDC). Thời gian để đánh giá thường khi trẻ từ 9 tháng tuổi trở lên hoặc sau khi kết thúc mũi tiêm vắc xin cuối cùng trong lịch tiêm từ tối thiểu 1 đến 2 tháng. Phiên giải kết quả như sau:

• HBsAb âm tính (dưới 10 IU/ml) và HBsAg dương tính: Đã nhiễm vi rút viêm gan B.
• HBsAb âm tính (dưới 10 IU/ml) và HBsAg âm tính: Chưa được bảo vệ và vẫn còn nguy cơ nhiễm - Tiếp tục theo dõi và tiêm vắc xin theo lịch, có thể sử dụng lịch tăng cường cho người có nguy cơ cao.  
• HBsAb dương tính (từ 10 IU/ml trở lên) và HBsAg âm tính: Bé đã tạo được miễn dịch phòng bệnh viêm gan vi rút B.

Như vậy chỉ số Anti-HBs trên người đã tạo được miễn dịch phòng chống bệnh do vi rút viêm gan B thường có giá trị từ 10 IU/ml trở lên.

Vắc xin viêm gan B có tiêm được cho người mắc bệnh?

Vắc xin viêm gan B chỉ có hiệu quả ngăn ngừa ở những người chưa từng bị nhiễm viêm gan B. Nếu xét nghiệm máu cho thấy một người đã nhiễm virus viêm gan B, người đó cần tiến hành theo dõi và điều trị theo chuyên khoa khi cần để quản lý tình trạng bệnh tốt nhất, thay vì tiêm vắc xin. 

Phụ nữ mang thai, phụ nữ đang cho con bú có được tiêm vắc xin viêm gan B là khi nào?

Theo thông tin của nhà sản xuất về các chế phẩm vắc xin ngừa viêm gan B, Phụ nữ mang thai nếu được tiêm vô tình thì không cần thiết phải đình chỉ thai nghén, hơn nữa nếu phụ nữ mang thai có yếu tố nguy cơ cao và các tình huống đặc biệt khác, vẫn có thể được chỉ định tiêm vắc xin. Dữ liệu về vắc xin dành cho phụ nữ cho con bú chưa có đầy đủ, do đó sẽ không chỉ định vắc xin.

Nhiễm virus viêm gan C bao lâu thì bắt đầu biểu hiện triệu chứng viêm gan C cấp?

Viêm gan C mạn tính là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan và ung thư gan nguyên phát.

Nhiễm virus viêm gan C bao lâu thì bắt đầu biểu hiện triệu chứng viêm gan C cấp?

Trong trường hợp bệnh biểu hiện triệu chứng, thì sau khi nhiễm virus viêm gan C trung bình từ 6 - 7 tuần hoặc cũng có thể từ 2 tuần đến 6 tháng bệnh sẽ biểu hiện triệu chứng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, đa số người bị bệnh viêm gan C thường không biểu hiện triệu chứng.

Người nhiễm virus viêm gan C nhưng không biểu hiện triệu chứng thì có thể lây bệnh cho người khác không?

Ngay cả khi không có triệu chứng, virus viêm gan C vẫn hiện diện trong máu và có thể lây truyền cho người khác qua các con đường này.

Có thể bị nhiễm virus viêm gan C khi xăm mình hoặc xỏ khuyên hay không?

Viêm gan A

Ở Việt Nam, viêm gan A gặp chủ yếu ở trẻ em và ở những nơi vệ sinh thực phẩm không an toàn thì tỷ lệ nhiễm cao.

Điều trị bệnh viêm gan A như thế nào ?

Không có phương pháp điều trị đặc hiệu, cụ thể nào để điều trị viêm gan virus cấp tính, bao gồm cả viêm gan A. Duy nhất điều trị hỗ trợ nhằm giúp bệnh nhân nhanh chóng vượt qua giai đoạn cấp/ tối cấp cũng như giảm tối đa nguy cơ tử vong.

Việc tránh uống rượu là cần thiết vì lạm dụng rượu có thể làm tăng tổn thương tế bào gan. Hãy đến cơ sở y tế gần nhất để nhận được sự tư vấn và điều trị kịp thời. 

Bệnh viêm gan A thường dễ nhầm lẫn với bệnh nào?

Bệnh viêm gan A thường dễ bị nhầm lẫn với bệnh thương hàn vì cũng có một số biểu hiện tương tự như sốt, vàng da, rối loạn tiêu hóa. Tuy nhiên, nếu có vàng da rồi vẫn sốt và tình trạng nhiễm trùng rõ. Cần cấy máu, cấy phân, làm phản ứng Widal để chẩn đoán xác định. Khi chỉ có mệt, rối loạn tiêu hoá cần phân biệt nhiễm trùng, nhiễm độc thực phẩm do vi khuẩn hoặc virus khác.

Những ai cần tiêm ngừa vắc xin viêm gan A?

Những đối tượng nên tiêm ngừa vắc xin viêm gan A là:

• Trẻ em từ 1 tuổi trở lên;
• Gia đình và người chăm sóc người nhận nuôi từ các quốc gia nơi lưu hành bệnh do virus viêm gan A;
• Những người sử dụng ma túy;
• Người trực tiếp tham gia chế biến thực phẩm như đầu bếp, công nhân công ty thực phẩm…;
• Những người quan hệ đồng giới, nhất là đồng giới nam (MSM);
• Những người bị bệnh gan mãn tính hoặc lâu dài, bao gồm viêm gan B hoặc viêm gan C;
• Người bị rối loạn yếu tố đông máu;
• Những người tiếp xúc trực tiếp với những người bị viêm gan A;
• Bất cứ ai mong muốn có được miễn dịch bảo vệ đặc hiệu nhằm chống lại bệnh viêm gan vi rút A;
• Những người vô gia cư;
• Khách du lịch đến các quốc gia có bệnh viêm gan A xảy ra phổ biến.

Viêm gan A, B và C đều là những bệnh lý nghiêm trọng nhưng có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm và quản lý đúng cách. Việc nắm rõ các thông tin cơ bản và giải đáp các thắc mắc về các loại viêm gan này sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe. Hy vọng rằng những câu trả lời trong bài viết này đã mang đến cho bạn những kiến thức cần thiết để đối phó với viêm gan virus, từ đó xây dựng một cuộc sống khỏe mạnh và an toàn hơn.