Tốt nghiệp Đại Học Dược Hà Nội - chuyên môn Dược lâm sàng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Nội tiết tố nữ là hormone quan trọng nhất giúp phụ nữ có được vóc dáng mảnh mai, vẻ đẹp nữ tính, trẻ trung. Mất cân bằng nội tiết tố nữ gây nhiều triệu chứng thường thấy như khô da, tiết nhiều dầu, cơ thể mệt mỏi, tâm trạng thất thường.
Vậy nguyên nhân nào gây rối loạn nội tiết tố ở phụ và có những biện pháp nào cải thiện tình trạng này?
Nội tiết tố nữ estrogen có sự liên hệ mật thiết với sức khỏe của nữ giới. Quyết định đến vóc dáng, vẻ đẹp, sự trẻ trung cho đến sự nữ tính của phái đẹp. Đồng thời cũng sẽ ảnh hưởng tới khả năng sinh sản, chức năng sinh lý.
Hệ thống nội tiết có nhiệm vụ tiết ra các hormone vào máu. Từ máu đi đến các tế bào khác, giúp kiểm soát, điều phối các chức năng sinh lý của cơ thể. Khi sự cân bằng nội tiết bị phá vỡ, các chức năng sinh lý, quá trình trao đổi chất sẽ bị ảnh hưởng không nhỏ.
Rối loạn nội tiết tố nữ là tình trạng hormone estrogen bị suy giảm trong thời gian dài. Hay có thể hiểu đó là tình trạng hormone bị suy giảm hoặc tăng cao, làm mất cân bằng nội tiết tố nữ. Bình thường hàm lượng nồng độ estrogen của chị em nằm trong khoảng 50 – 400pg/ml. Nếu chỉ số estrogen dưới mức 100 pg/ml có nghĩa cơ thể nữ giới đang gặp rối loạn nội tiết tố nữ.
Nội tiết tố trong cơ thể người phụ nữ giữ vai trò điều hòa, cân bằng trao đổi chất và các chức năng sinh lí của cơ thể. Nhưng khi hormone tiết quá nhiều hoặc quá ít đều dẫn tới tình trạng rối loạn, mất cân bằng nội tiết tố. Có nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan dẫn tới tình trạng này, chủ yếu do:
Tinh thần căng thẳng, stress kéo dài, stress sẽ khiến hormone progesterone trong cơ thể giảm mạnh, trong khi estrogen tăng. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây rối loạn nội tiết tố nữ, nặng hơn có thể gây rối loạn buồng trứng, suy tuyến yên và trục não bộ.
Lạm dụng thuốc tránh thai được biết gây ra nhiều tác dụng phụ, trong đó có rối loạn nội tiết tố, chảy máu âm đạo bất thường,...
Những thực phẩm ăn sẵn, đóng hộp, bổ sung dinh dưỡng quá mức hay tiêu thụ quá nhiều đồ ngọt cũng là nguyên nhân làm tăng lượng estrogen trong cơ thể.
Ngược lại, với phụ nữ ăn kiêng quá mức, không khoa học, dinh dưỡng thực phẩm không cung cấp đủ cho cơ thể cũng gây suy giảm nội tiết tố nữ estrogen.
Hiện nay có rất nhiều loại mỹ phẩm, thực phẩm chức năng làm đẹp được quảng cáo rầm rộ trên thị trường. Đã ghi nhận những trường hợp sử dụng không đúng cách, nhiều loại mỹ phẩm, thực phẩm chức năng làm tăng tiết nội tiết tố, gây rối loạn nội tiết cơ thể.
Điều trị rối loạn nội tiết tố là một vấn đề nan giải và cần sự kiên trì.
Khi bắt đầu có các dấu hiệu của sự rối loạn nội tiết tố, việc đầu tiên bạn cần làm là đến gặp bác sĩ để được tư vấn khám, kiểm tra và điều trị. Thông qua các xét nghiệm có thể giúp đánh giá chính xác được sự rối loạn này là do biến động hormone nào gây nên, các enzym, hoạt chất có liên quan đồng thời có thể xác định được nguyên nhân gây nên các rối loạn nội tiết tố để từ đó có hướng điều trị và bổ sung nội tiết tố hợp lý.
Sau khi đã kiểm tra xác định được chính xác vấn đề đang xảy ra, tùy thuộc theo tình trạng nguyên nhân và mức độ rối loạn để điều trị theo hướng dùng thuốc hay không dùng thuốc.
Nếu cần thiết sẽ cho chỉ định áp dụng liệu pháp thay thế hormone mà thường là sử dụng các hormone hóa dược, được tổng hợp từ nguồn gốc hóa dược. Liệu pháp hormone thay thế là phương pháp sử dụng estrogen, progesterone tổng hợp đưa vào cơ thể để giúp cân bằng lại nội tiết tố.
Ngoài liệu pháp hormone thay thế, trong điều trị rối loạn nội tiết tố cần sử dụng kết hợp các thuốc như:
Thực phẩm chức năng: Bổ sung nội tiết tố có nguồn gốc từ thảo dược, thực vật bằng cách sử dụng các loại thực phẩm chức năng hỗ trợ điều chỉnh nội tiết có nguồn gốc từ nhân sâm (đặc biệt là sâm peru) hay trinh nữ hoàng cung.... Phương pháp này hiện nay đang được ứng dụng rộng rãi mang lại hiệu quả cao và ổn định. Tuy nhiên, các dòng thực phẩm chức năng đa phần đều không phải là thuốc đặc trị nên không nên chủ quan khi sử dụng.
Thay đổi chế độ ăn uống sinh hoạt, sắp xếp thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý.
Bổ sung các thực phẩm có giàu acid béo như omega 3, omega-6, omega-9 có nhiều trong các loại cá, hạt hướng dương hay bơ. Các acid này có vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất các hormone của cơ thể.
Ăn bổ sung các loại rau xanh đậm như súp lơ, cải bắp... Vì trong đó có chứa nhiều vitamin (đặc biệt là vitamin C, B) và khoáng chất (magie, kẽm, mangan,...) hỗ trợ tham gia trực tiếp vào quá trình sản xuất hormone cũng như điều hòa nội tiết tố trong cơ thể đồng thời ức chế khả năng rối loạn nội tiết.
Uống đủ nước, tối thiểu 2 lít/ngày.
Ngủ đủ giấc, làm việc hạn chế căng thẳng và stress. Áp lực và căng thẳng sẽ khiến cơ thể tăng sản xuất cortisol gây ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thống nội tiết của cơ thể. Có thể thư giãn cơ thể bằng các tập thể dục nhẹ, tập yoga, ngồi thiền, đi bộ hay tắm nóng...
Có thể áp dụng một số bài massage nhẹ nhàng ở vùng bụng và massage chân để kích thích quá trình điều hòa các hormone trong cơ thể.
Thanh Hoa
Nguồn Tham khảo: Tổng hợp
Dược sĩ Đại họcNguyễn Chí Chương
Tốt nghiệp Đại Học Dược Hà Nội - chuyên môn Dược lâm sàng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.