Cây Chua ngút: Loại dược liệu có nhiều tác dụng chữa bệnh

Tên gọi, danh pháp

Tên tiếng Việt: Chua ngút hoa trắng, Chua méo, Vón vén, Thùn mũn.

Tên khoa học: Embelia laeta (L.) Mez.

Tên đồng nghĩa: Samara laeta L.

Họ: Myrsinaceae (Đơn nem).

Đặc điểm tự nhiên

Cây bụi rụng lá, mọc trườn, cao 1 - 2m, thân cứng nâu tím, mọc vươn dài. Cành non mềm màu tía. Lá mọc so le phiến lá bầu dục xoăn ngược, dài 4-9cm, chóp tù tròn so le mũi, gân phụ rất mảnh và nhiều. Hoa trắng, nhỏ xếp 3 - 8 cái gần như dạng tán trên các nhánh. Quả gần hình cầu 6mm mũi lồi ở đầu màu đỏ, có vỏ quả rất mỏng, chứa 1 hạt.

Ra hoa tháng 2 - 4, có quả tháng 5 - 7.

Phân bố, thu hái, chế biến

Loài của Trung Quốc và Việt Nam nước ta, cây mọc hoang trong rừng núi thấp và trung bộ tỉnh Sơn La, Lạng Sơn, Hà Bắc, Vĩnh Phú, Hà Tây, Hà Nội, Hoà Bình, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên- Huế, Kontum.

Bộ phận sử dụng

Rễ, lá và quả chín – Radix Folium et Embeliae Laetae.

Quả chứa embelin.

Theo y học cổ truyền

Rễ, lá cây Chua Ngút Hoa Trắng có vị chua và se, tính bình, làm tan máu ứ, giảm đau, tiêu viêm, cầm ỉa chảy. Quả có vị chua ngọt, tính bình, có tác dụng bổ huyết, cường tráng.

Theo y học hiện đại

Thường dùng rễ chữa: Lỵ, viêm ruột, tiêu hoá kém, đau họng, chấn thương bầm giập.

Quả dùng chữa: Hoại huyết, thiếu vitamin C, thiếu máu, nôn ra máu, trướng bụng, ợ chua, ăn uống không tiêu, trị giun sán.

Dùng rễ 15 - 30g, quả 10 - 15g, dạng thuốc sắc. Dùng lá làm thuốc đắp trị chấn thương bầm giập, lở ngứa, eczema, rắn cắn.

Trị sán

Dùng quả Chua ngút tán bột, trộn với mật, uống vào sáng sớm lúc đói, mỗi ngày 5g.

Rắn cắn

Lá Chua ngút nhai nuốt nước, lấy bã đắp.

Nôn ra máu, đau dạ dày ruột

Quả 8 - 16g sắc uống.

Chua ngút là loài cây dược liệu đang phổ biến ở nhiều nơi. Tuy có nguồn gốc từ thiên nhiên nhưng Chua ngút có chỉ định, chống chỉ định và tác dụng phụ. Quý bạn đọc và người thân không nên tự ý sử dụng hoặc nghe theo bài thuốc kinh nghiệm. Quý bạn đọc hãy đến bác sĩ để hiểu rõ tình trạng cơ thể và tham vấn ý kiến.