Tofisopam: Thuốc chống lo âu, dẫn xuất benzodiazepine

Tên thuốc gốc 

Tofisopam

Loại thuốc

Thuốc chống lo âu, dẫn xuất benzodiazepine.

Dạng thuốc và hàm lượng

Viên nén: 50 mg

Tofisopam thuốc chỉ định điều trị trong các trường hợp sau:

• Điều trị rối loạn tâm thần hoặc rối loạn dạng cơ thể liên quan đến căng thẳng, lo lắng, rối loạn sinh dưỡng, thiếu năng lượng và động lực, thờ ơ, mệt mỏi và tâm trạng chán nản.
• Điều trị hội chứng đau thắt ngực giả.
• Hội chứng cai rượu, các triệu chứng kích thích thực vật trong tình trạng tiền mê và mê sảng.
• Có thể dùng khi các thuốc giãn cơ bị chống chỉ đinh như trong bệnh nhược cơ năng, bệnh cơ, bệnh teo cơ do thần kinh.

Tofisopam một dẫn xuất của benzodiazepine. Khác với 1,4-benzodiazepine cổ điển, hợp chất không liên kết với vị trí liên kết benzodiazepine của thụ thể axit gamma-aminobutyric.

Tofisopam hoạt động như một chất ức chế chọn lọc isoenzyme của phosphodiesterase (PDE) có ái lực cao nhất với PDE-4A1 (0,42 μM), tiếp theo là PDE-10A1 (0,92 μM), PDE-3 (1,98 μM) và PDE-2A3 (2,11 μM).

Tofisopam có thể điều trị hiệu quả các triệu chứng mệt mỏi và lo lắng. Không giống các thuốc benzodiazepin khác, Tofisopam không có tác dụng gây ngủ an thần, thư giãn cơ và tác dụng chống co giật và không ảnh hưởng đến tâm thần vận động, chức năng nhận thức và trí nhớ, ngoài ra nó có tác dụng kích thích nhẹ. 

Hấp thu

Tofisopam được hấp thu nhanh chóng qua đường tiêu hóa, với nồng độ tối đa trong huyết tương đạt được trong khoảng 1-1,5 giờ.

Phân bố

Khoảng 50% Tofisopam trong tuần hoàn liên kết với protein huyết tương.

Chuyển hóa

Sau khi hấp thu, Tofisopam trải qua quá trình khử methyl ở gan. 

Thải trừ

Khoảng 60% liều dùng được bài tiết dưới dạng chất chuyển hóa qua nước tiểu và 40% qua phân. Chu kỳ bán thải là 6-8 giờ.

Tương tác với các thuốc khác

Tương tác thuốc có thể ảnh hưởng đến hoạt động của thuốc hoặc gây ra các tác dụng phụ. Nên báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ danh sách những thuốc và các thực phẩm chức năng bạn đang sử dụng. Không nên dùng hay tăng giảm liều lượng của thuốc mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ.

Dùng đồng thời với Tofisopam có thể làm tăng nồng độ trong huyết tương của những sản phẩm thuốc được chuyển hóa bởi CYP3A4. Do đó, chống chỉ định dùng Tofisopam với tacrolimus, sirolimus và cyclosporin.

Khi dùng đồng thời với thuốc ức chế hệ thần kinh trung ương (thuốc giảm đau, nói chung thuốc gây mê, thuốc chống trầm cảm, thuốc kháng histamine H1 , thuốc ngủ-thuốc an thần, thuốc an thần kinh) có thể tăng tác dụng của nhau (tác dụng an thần, ức chế hô hấp).

Sử dụng đồng thời với opioid, làm tăng nguy cơ an thần, ức chế hô hấp, hôn mê và tử vong.

Các chất gây cảm ứng men gan (rượu, nicotin, barbiturat, thuốc chống động kinh, v.v.) có thể tăng chuyển hóa của Tofisopam, có thể làm giảm nồng độ trong huyết tương và giảm hiệu quả điều trị.

Một số thuốc chống nấm (ketoconazole, itraconazole) có thể làm tăng nồng độ Tofisopam trong huyết tương bằng cách ức chế sự chuyển hóa của nó ở gan.

Một số thuốc hạ huyết áp (clonidine, thuốc chẹn kênh canxi) có thể làm tăng tác dụng của Tofisopam. Thuốc chẹn beta có thể ức chế sự chuyển hóa của Tofisopam.

Tofisopam có thể làm tăng nồng độ digoxin trong huyết tương.

Tofisopam có thể làm thay đổi hoạt tính chống đông máu của warfarin.

Thuốc kháng axit có thể có nhiều ảnh hưởng đến sự hấp thu của Tofisopam. 

Cimetidine và Omeprazole ức chế chuyển hóa của Tofisopam.

Thuốc tránh thai đường uống có thể ức chế sự chuyển hóa của Tofisopam.

Tương tác với thực phẩm 

Tofisopam làm giảm tác dụng ức chế thần kinh trung ương của rượu.

Tofisopam thuốc chống chỉ định trong các trường hợp sau:

• Quá mẫn với bất kỳ thành phần nào của thuốc hoặc với bất kì benzodiazepine nào khác. 
• Suy hô hấp mất bù.
• Tiền sử của hội chứng ngưng thở khi ngủ.
• Tiền sử hôn mê.
• Chống chỉ định dùng đồng thời Tofisopam với tacrolimus, sirolimus và ciclosporin.

Người lớn

Liều khuyến cáo là 1-2 viên x 2-3 lần một ngày (50-300 mg mỗi ngày).

Nếu thỉnh thoảng mới dùng thì có thể uống 1-2 viên. 

Trẻ em

Chưa xác định được tính an toàn và hiệu quả của Tofisopam ở trẻ em và thanh thiếu niên dưới 18 tuổi.

Lưu ý: Liều dùng trên chỉ mang tính chất tham khảo. Liều dùng cụ thể tùy thuộc vào thể trạng và mức độ diễn tiến của bệnh. Để có liều dùng phù hợp, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên viên y tế.

Khi sử dụng thuốc Tofisopam, bạn có thể gặp các tác dụng không mong muốn (ADR).

Hiếm gặp

Các tác dụng phụ hiếm gặp bao gồm: Nhầm lẫn, bồn chồn, khó chịu, căng thẳng, co giật ở bệnh nhân động kinh, nhức đầu, mất ngủ, vàng da ứ mật. 

Không xác định tần suất 

Các tác dụng phụ không xác định tần suất bao gồm: Ức chế hô hấp, nôn, buồn nôn, táo bón, chướng bụng, khô miệng, phát ban, phát ban dạng scarlatiniform, ngứa, căng cơ, đau cơ. 

Khi gặp tác dụng phụ của thuốc, bệnh nhân cần ngưng sử dụng và thông báo cho bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.

Trước khi sử dụng thuốc bạn cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tham khảo thông tin bên dưới.

Lưu ý chung

Thuốc Tofisopam cần được sử dụng thận trọng ở những bệnh nhân suy hô hấp mãn tính mất bù hoặc ở những bệnh nhân có tiền sử suy hô hấp cấp tính.

Thận trọng khi dùng thuốc cho người già và bệnh nhân tâm thần, bệnh nhân bị bệnh gan hoặc thận.

Tofisopam khi dùng đồng thời với thuốc ức chế hệ thần kinh trung ương (rượu, thuốc chống trầm cảm, thuốc kháng histamine, thuốc ngủ an thần, thuốc an thần kinh, thuốc giảm đau opioid, thuốc gây mê tổng quát) Tofisopam có thể làm tăng tác dụng của các chất và sản phẩm thuốc khác. Tofisopam không được khuyên dùng cho chứng rối loạn tâm thần mãn tính, sợ hãi và ám ảnh cưỡng chế.

Điều trị bằngTofisopam có thể làm tăng nguy cơ tự sát và hành vi hung hăng. Do đó, đơn trị liệu Tofisopam không được khuyến khích để điều trị trầm cảm và trầm cảm kết hợp với lo âu. Cần đặc biệt chú ý đến những bệnh nhân bị rối loạn nhân cách.

Thận trọng đặc biệt được khuyến cáo khi dùng Tofisopam cho bệnh nhân bị xơ vữa động mạch.

Ở bệnh nhân động kinh, thuốc Tofisopam có thể gây co giật.

Tofisopam không được khuyến cáo cho bệnh tăng nhãn áp góc hẹp

Sử dụng đồng thời với opioid có thể dẫn đến an thần, ức chế hô hấp, hôn mê và tử vong. Chỉ dùng đồng thời chung với opioid với liều thấp nhất trong thời gian điều trị ngắn nhất khi bệnh nhân không có lựa chọn điều trị thay thế. 

Bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ về các dấu hiệu và triệu chứng có thể có của suy hô hấp.

Lưu ý với phụ nữ có thai

Tofisopam có thể đi qua nhau thai, nên tránh dùng trong 3 tháng đầu của thai kỳ. Cần thận trọng khi sử dụng Tofisopam trong thời kỳ mang thai sau này.

Lưu ý với phụ nữ cho con bú

Tofisopam được bài tiết qua sữa mẹ, không được khuyến cáo dùng trong thời kỳ cho con bú.

Lưu ý khi lái xe và vận hành máy móc

Mặc dù thuốc Tofisopam không có tác dụng gây ngủ an thần, nên cấm lái xe và làm việc với nguy cơ chấn thương khi bắt đầu điều trị. Về sau, phạm vi cấm này cần được xác định theo từng trường hợp cụ thể.

Quá liều Tofisopam và xử trí

Quá liều và độc tính

Suy nhược thần kinh trung ương có thể xảy ra khi uống quá liều (50-120 mg/kg thể trọng). Liều lượng như vậy có thể gây nôn mửa, lú lẫn, hôn mê, ức chế hô hấp và co giật. 

Cách xử lý khi quá liều

Rửa dạ dày thần kinh trung ương. Than và thuốc nhuận tràng có thể được sử dụng để ức chế có thể có lợi, nhưng không thích hợp để gây nôn do ức chế hoặc làm giảm sự hấp thu của Tofisopam.

Theo dõi các dấu hiệu sinh tồn và điều trị triệu chứng phù hợp với kết quả theo dõi được khuyến cáo. 

Thông khí hỗ trợ có thể được sử dụng trong trường hợp suy hô hấp nặng. Việc sử dụng các chất kích thích hệ thần kinh trung ương không được khuyến khích. Hạ huyết áp có thể được điều trị bằng cách bổ sung dịch qua đường tĩnh mạch, hoặc bằng cách truyền dopamine hoặc noradrenaline.

Tofisopam không thẩm thấu được, bài niệu cưỡng bức không có lợi ích gì.

Quên liều và xử trí

Nếu quên dùng một liều thuốc, hãy uống càng sớm càng tốt khi nhớ ra. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và uống liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không uống gấp đôi liều đã quy định.