Ngọc lan tây: Dược liệu dùng hỗ trợ hô hấp và tim mạch

Tên gọi, danh pháp

Tên tiếng Việt: Ngọc lan tây

Tên khác: Cây ylang ylang; hoàng lan; y lang công chúa

Tên khoa học: Cananga odorata

Đặc điểm tự nhiên

Ngọc lan tây là cây gỗ lớn, cao hơn 10m, vỏ màu xám tro, nhánh không lông. Lá Ngọc lan tây mọc so le theo hai hàng, phiến lá hình bầu dục, không lông, gân bên 9-10 đôi, cuống dài 7-9mm.

Hoa Ngọc lan tây mọc thành cụm hoa trên những nhánh ngắn không lá, cuống dài, lá đài có hình tam giác, cánh hoa 6, thon hẹp, màu vàng lục, nhị nhiều, lá noãn 8-10. Quả nằm trên cuống tạo thành một dạng tán, dạng quả mọng, màu lục với 3-8 hạt dẹt, bóng.

Phân bố, thu hái, chế biến

Ngọc lan tây có nguồn gốc ở khu vực Đông Nam Á.

Ngọc lan tây được trồng nhiều ở quanh nhà, trong công viên.

Mùa ra hoa tháng 5-7, có quả vào tháng 8-10.

Ngọc lan tây còn được tìm thấy ở Ấn Độ, Trung Quốc, Thái Lan, Philipin.

Bộ phận sử dụng

Bộ phận sử dụng được của Ngọc lan tây là vỏ, lá, hạt, hoa và tinh dầu.

Mỗi bộ phận của Ngọc lan tây chứa các thành phần khác nhau:

• Hoa chứa tinh dầu rất quý được gọi là ylang ylang, có mùi thơm dễ chịu.

• Tinh dầu chứa linalol, safrol, eugenol, geraniol, pinen secquiterpen, cadinon, benzoat benzal, các acid acetic, benzoic, formic, salicylic, valeric.

Theo y học cổ truyền

Theo Đông y, các bộ phận của cây, nhất là tinh dầu có tác dụng giảm sự tăng biên độ hô hấp và nhịp tim nhanh, có tác dụng hạ huyết áp, giảm kích thích phản xạ, còn có công dụng kháng sinh, có thể kích dục.

Ở Thái Lan, lá và gỗ của Ngọc lan tây có công dụng lợi tiểu, còn hoa có tác dụng trợ tim.

Theo y học hiện đại

Bảo vệ tim mạch

Tinh dầu Ngọc lan tây có tác dụng kháng viêm và tăng lưu lượng máu do đó có thể sử dụng điều trị tăng huyết áp cao và ngăn chặn chứng rối loạn nhịp tim.

Vỏ sắc uống dùng điều trị sốt rét, ngoài ra được dùng để gội đầu trị gàu.

Lá Ngọc lan tây giã đắp hoặc nấu với nước để trị ghẻ và trừ sâu.

Điều trị sốt rét

Dùng vỏ sắc uống hoặc hoa khô sắc uống, tinh dầu hòa tan trong chất béo được xem như có tính năng trị sốt rét.

Điều trị bệnh tim mạch

Ở châu Âu, người ta dùng tinh dầu Ngọc lan tây để điều trị tim đập nhanh, tăng huyết áp, bệnh đường ruột, bài tiết mủ, suy giảm ham muốn tình dục.

Điều trị bệnh về hô hấp

Hoa khô dùng sắc uống điều trị hen phế quản.

Hạt cũng dùng để điều trị sốt định kỳ.

Điều trị bệnh về da, tóc

Vỏ dùng nấu nước gội đầu trị gàu.

Hạt khô ngâm trong dầu dừa để xức tóc.

Lá giã đắp hoặc nấu nước rửa trị ghẻ, trừ sâu.

Không có thông tin.