Vậy collagen là gì? Nó gồm những thành phần nào mà lại mang đến nhiều công dụng như vậy? Hãy cùng mình tìm hiểu "tất tần tật" về collagen qua bài viết sau nhé!
Định nghĩa Collagen
Collagen là một dạng protein đặc biệt, chiếm tới 25% tổng lượng protein trong cơ thể và chiếm 70% cấu trúc da. Collagen có nhiệm vụ giữ gìn và bảo quản các mô liên kết, chẳng hạn như gân, sụn, dây chằng… nó cũng là thành phần chính trong các tế bào xương, giác mạc, mạch máu, ruột, đĩa đệm, răng. Collagen được ví như một loại “keo dán” liên kết vì chúng giúp cơ thể chúng dính với nhau thành một khối.
Do quá trình lão hoá, cơ thể sản xuất collagen ít hơn và chất lượng thấp hơn khiến da sẽ bị trùng nhão, nhiều nếp nhăn. Theo quy luật tự nhiên, trung bình một người sẽ mất khoảng 30% tổng lượng collagen khi chạm ngưỡng 40 tuổi.
Collagen là một dạng protein đặc biệt rất quan trọng đối với cơ thể
Phân loại Collagen
Có thể chia collagen thành 2 loại là nội sinh và ngoại sinh.
Collagen nội sinh
Collagen nội sinh là collagen trong cơ thể bạn do cơ thể tự tổng hợp, cơ thể sẽ tự sản sinh collagen nhằm thực hiện chức năng duy trì và giúp các mô liên kết, hoạt động tốt hơn.
Collagen ngoại sinh
Collagen ngoại sinh chính là các collagen tổng hợp từ những nguồn bên ngoài. Các loại collagen tổng hợp dạng viên hoặc dạng thuốc uống thường được sử dụng trong lĩnh vực y tế, thẩm mỹ, làm đẹp.
Tác dụng của Collagen trong việc làm đẹp và chăm sóc cơ thể
Cải thiện sức khỏe làn da
Collagen có tác dụng kết nối các tế bào, kích thích quá trình trao đổi chất, tạo độ đàn hồi của da. Sự suy giảm về số lượng và chất lượng collagen sẽ dẫn đến hậu quả “lão hoá” của cơ thể với các dấu hiệu dễ nhận thấy như: Da bị khô, sạm đen, nám và tàn nhang xuất hiện nhiều trên mặt, các nếp nhăn từ từ xuất hiện trên khoé mắt, khoé miệng, lâu dần tạo thành nếp nhăn sâu, da mất độ đàn hồi sẽ chùng xuống và chảy xệ.
Việc bổ sung các chất có chứa collagen có thể giúp bạn có thể chăm sóc cơ thể một cách toàn diện. Làm chậm sự lão hóa của làn da của các bạn thông qua việc giảm nếp nhăn và khô.
Giúp giảm đau khớp
Collagen giúp duy trì tính toàn vẹn của sụn - một loại mô kiểu như cao su bảo vệ khớp của bạn. Khi bạn già đi lượng collagen trong cơ thể bạn sẽ giảm, rủi ro mắc những dịch bệnh thoái hóa khớp như viêm xương khớp sẽ tăng lên. Ngoài ra, Collagen còn giúp giảm đau khớp ở người mắc bệnh lý viêm khớp.
Làm lành vết thương hiệu quả
Khi liên kết giữa collagen và elastin bị gãy sẽ hình thành nên sẹo. Vì vậy, collagen góp một phần tích cực trong việc sản sinh ra các tế bào mới giúp làn da chúng ta nhanh chóng hồi phục và cũng như làm mờ các vết chàm.
Nhờ công dụng này mà collagen được sử dụng rất là nhiều trong việc phẫu thuật thẩm mỹ cũng giống như trị các vết thương do phỏng gây ra.
Cải thiện đường tiêu hóa
Những acid amin có trong collagen giúp hình thành đường ruột kết và ống tiêu hóa. Ngoài ra, collagen có thể điều chỉnh tiết dịch dạ dày và ngăn ngừa dư thừa của acid dạ dày. Lớp màng Collagen bên trong lớp mô liên kết của ruột sẽ tạo thành rào cản giúp hạn chế sự rò rỉ những hạt chất qua mạch máu gây tình trạng viêm ruột. Hàm lượng collagen trong ruột hững người mắc bệnh viêm ruột thường rất thấp.
Collagen được sử dụng để cải thiện đường tiêu hóa
Tác dụng đối với mắt và giác mạc
Collagen tồn tại nhiều dưới dạng kết tinh trong giác mạc và thuỷ tinh thể của mắt. Thiếu collagen khiến cho giác mạc hoạt động kém, gây ảnh hưởng đến thị lực và làm cho thủy tinh thể mờ đi gây ra bệnh đục thủy tinh thể mắt.
Giúp răng, tóc và móng chắc khỏe
Collagen có trong chất sừng ở tóc, móng chân, móng tay và có tác dụng cung cấp chất dinh dưỡng hỗ trợ hoạt động của lớp sừng tại các bộ phận này. Do đó bổ sung Collagen sẽ giúp tóc và móng chân, móng tay bóng mượt, mịn màng, chắc khỏe và hạn chế tình trạng rụng tóc. Những loại gội đầu có chứa Collagen cũng có tác dụng giữ ẩm và làm suôn mượt tóc.
Tác dụng với mạch máu
Collagen là thành phần chính trong hợp chất sản sinh ra mạch máu. Collagen giúp đề phòng xơ vữa, xơ cứng động mạch và cao huyết áp, rất hữu hiệu với người bị bệnh xơ cứng động mạch não, nhồi máu cơ tim.
Tác dụng với nội tạng
Collagen cũng tồn tại trong tất cả nội tạng trên cơ thể người và có tác dụng giữ cho các bộ phận nội tạng luôn khỏe mạnh,hoạt động hiệu quả. Bổ sung collagen sẽ hạn chế các bệnh về tim mach, gan, thận, phổi…
Bảo vệ tim mạch
Collagen có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ tim mạch. Proline – một loại acid amin có trong Collagen giúp giảm thiểu nguy cơ hình thành xơ vữa động mạch. Bổ sung Collagen hàng ngày sẽ giúp tăng tính đàn hồi của van trong mạch máu và mạch bạch huyết.
Collagen là thành phần hỗ trợ bảo vệ tim mạch tránh xơ vữa động mạch
Các chất dinh dưỡng và thực phẩm giúp tăng sản xuất collagen
Tất cả các loại collagen đều được bắt đầu dưới dạng procollagen. Cơ thể sản sinh procollagen bằng cách kết hợp hai acid amin là glycine và proline. Quá trình này cần sự góp mặt của vitamin C. Bạn có thể giúp cơ thể sản xuất loại protein quan trọng này bằng cách bổ sung các chất dinh dưỡng sau:
Vitamin C
Bổ sung vitamin C không những giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể mà còn kích thích sản sinh và bảo vệ collagen trong cơ thể. Vậy nên bạn hãy thường xuyên bổ sung cho cơ thể các loại thực phẩm có chứa nhiều vitamin C như: Cam, chanh, kiwi, cà chua, việt quất, dưa hấu, ớt xanh, dâu tây, cải bó xôi, măng tây…
Proline
Proline là chất có nhiều trong lòng trắng trứng, mầm lúa mì, các sản phẩm từ sữa và nấm.
Glyxin
Glyxin là acid amin có nhiều trong các loại da động vật như da lợn, da gà và các loại thực phẩm chứa protein khác nhau.
Thực phẩm giàu Omega-3
Các loại thực phẩm giàu Omega-3 như hàu, cá hồi, cá thu, các loại hạt như hạnh nhân, óc chó, hạt chia… sẽ giúp làm giảm tốc độ phá hủy collagen mang đến cho bạn làn da mịn màng và cơ thể khỏe đẹp hơn.
Bổ sung thực phẩm giàu Omega-3 để cơ thể sản xuất Collagen tốt hơn
Các loại rau màu xanh đậm
Các loại rau có lá màu xanh đậm sẽ giúp kích thích quá trình sản sinh collagen trong cơ thể, đồng thời có khả năng chống oxi hóa giúp chống lại sự phát triển của các gốc tự do. Các loại rau rất giàu collagen có thể kể đến như: Cải bó xôi, măng tây, bông cải xanh, cải bắp, rau bina…
Thực phẩm có màu đỏ
Bạn có thể chọn các loại thực phẩm, các loại trái cây và rau củ có màu đỏ như ớt chuông, ớt đỏ, cà rốt, củ dền… Trong các loại quả này có chứa lycopene dồi đào giúp chống oxy hóa và bảo vệ collagen cho cơ thể.
Chế phẩm từ đậu nành
Từ xưa đến nay đậu nành đều được biết đến là một loại thực phẩm tuyệt vời đối với sức khỏe, đặc biệt là với vòng 1 của các chị em phụ nữ, không những thế, bổ sung sữa đậu nành hay các chế phẩm từ đậu nành như đậu hũ, sữa đậu nành, bánh đậu nành… còn giúp kích thích cơ thể sản sinh collagen.
Thực phẩm chức năng
Đối với những người đã có tuổi hoặc khả năng tự tổng hợp collagen của cơ thể chậm, hãy bổ sung thêm collagen bằng các loại thực phẩm chức năng như viên uống collagen…
Một số tác dụng phụ cần lưu ý khi sử dụng Collagen
Mặc dù rất tốt cho cơ thể, nhưng bạn nên tham khảo ý kiến của chuyên gia hoặc bác sĩ trước khi sử dụng collagen để hạn chế tối đa tác dụng phụ có thể xảy ra dưới đây:
Dị ứng với nguồn chiết xuất Collagen
Collagen được chiết xuất từ nhiều nguồn nguyên liệu khác nhau như da, mô của bò, lợn, cá biển hoặc từ thực vật… Do đó, nếu có tiền sử dị ứng với những loại thực phẩm này, bạn nên tìm hiểu kỹ nguồn gốc chiết xuất của Collagen có trong từng sản phẩm muốn sử dụng để tìm được loại phù hợp.
Một số người nhạy cảm khi sử dụng collagen còn có thể bị dị ứng. Collagen sử dụng trên da có thể gây kích ứng, nổi mụn, những người đang bị mụn cần hết sức lưu ý khi sử dụng với bản thân.
Có thể bị dư thừa Canxi
Collagen có nguồn gốc từ biển như sụn cá mập hay sò ốc chứa hàm lượng canxi cao, có thể làm tăng canxi máu của bệnh nhân, gây táo bón, đau xương, mệt mỏi, buồn nôn và nhịp tim bất thường.
Bổ sung Collagen không đúng cách sẽ dễ gây ra tình trạng thừa Canxi
Gây khó chịu cho đường tiêu hóa
Uống Collagen sẽ tạo cảm giác no, hạn chế sự thèm ăn, góp phần hỗ trợ rất lớn cho những ai đang trong quá trình giảm cân. Tuy nhiên các thực phẩm chức năng bổ sung collagen có thể gây ra các tác dụng phụ trên đường tiêu hóa như chướng bụng và ợ nóng.
Có thể gây mùi khó chịu kéo dài
Một số dòng sản phẩm bổ sung Collagen được chiết xuất từ cá biển tự nhiên nên thường có mùi khá tanh và gây cảm giác khó chịu khi uống. Thậm chí gây trạng thái buồn nôn, ợ chua, mất cảm giác ăn ngon.
Vì vậy, đối với những người nhạy cảm với mùi tanh thì nên chọn các sản phẩm có hương vị thơm ngon, dễ uống hoặc dùng chung với các loại nước trái cây để làm giảm mùi vị. Tuy nhiên, để tránh làm giảm hiệu lực của collagen, không nên sử dụng các loại nước trái cây có tính acid như cam, táo, nho hoặc cà chua.
Hy vọng qua đây bạn đã có thêm những thông tin hữu ích về collagen, những lợi ích cũng như tác dụng phụ của nó với cơ thể. Nhờ đó có thể giúp bạn cân nhắc, chọn lọc các thực phẩm cung cấp collagen thường xuyên, sử dụng một cách phù hợp để chăm sóc sức khỏe cũng như cải thiện sắc đẹp của bản thân và gia đình.
Minh QA
Nguồn: Tổng hợp