Quản lý tác dụng phụ mãn kinh sau điều trị và chẩn đoán ung thư vú nguyên phát

Ung thư vú và điều trị ung thư vú có thể gây ra vô số tác dụng phụ – như là mệt mỏi tột độ (cực kỳ mệt mỏi) và bốc hỏa; những tác dụng phụ này có thể làm bạn không còn cảm thấy là bạn đang tiến về phía trước. Đối với một số người thì tác dụng phụ là lời nhắc nhở liên tiếp về việc họ mắc ung thư vú. Đối với những người khác thì các ảnh hưởng diễn tiến này làm cho họ có cảm giác rất không tốt và họ có thể phải đấu tranh để đối phó với tác dụng phụ.

Mãn kinh và các triệu chứng mãn kinh

Mãn kinh là hiện tượng tự nhiên đối với tất cả các phụ nữ, mãn kinh là nói tới kỳ kinh nguyệt cuối cùng của phụ nữ. Các triệu chứng thường kéo dài nhiều tháng hoặc nhiều năm. Tuy nhiên, điều trị ung thư vú có thể gây ra mãn kinh sớm hơn đối với phụ nữ trẻ và đối với những người đã trải qua thời kỳ mãn kinh thì các triệu chứng đó lại lặp lại.

Điều trị ung thư vú có thể gây ra mãn kinh sớm hơn đối với phụ nữ trẻ

Những phương pháp điều trị nào gây ra các triệu chứng mãn kinh?

Hóa trị có thể gây ra các triệu chứng mãn kinh ở những phụ nữ  có hội chứng tiền mãn kinh do buồng trứng của họ – nơi sản sinh oestrogen – bị ảnh hưởng bởi điều trị. Một số bệnh nhân nữ có thể mãn kinh sớm hơn và đột ngột. Các triệu chứng thường là nặng hơn so với mãn kinh xảy ra tự nhiên.

Chu kỳ kinh nguyệt cũng có thể dừng tạm thời trong khi hóa trị và các triệu chứng mãn kinh có thể tiếp tục cho tới khi chu kỳ kinh bình thường quay trở lại.Các triệu chứng mãn kinh cũng có thể bị gây ra bởi liệu pháp nội tiết hoặc do buồng trứng bị ức chế (ngăn không cho buồng trứng sản sinh ra oestrogen, hoặc là vĩnh viễn hoặc tạm thời). Liệu pháp nội tiết sẽ chỉ được chỉ định cho những người có ung thư vú thụ thể trong tế bào liên kết với estrogen và kích thích ung thư phát triển (gọi là ung thư vú dương tính với nội tiết hoặc ER+).

Hóa trị có thể gây ra các triệu chứng mãn kinh ở những phụ nữ tiền mãn kinh

Tôi có thể gặp phải triệu chứng gì?

Các triệu chứng mãn kinh hầu như rất phổ biến đối với phụ nữ điều trị ung thư vú, mặc dù một số phụ nữ có ít hoặc không có triệu chứng. Một số triệu chứng thông thường bao gồm:        ·

• Bốc hỏa;
• Đổ mồ hôi đêm;
• Khô âm đạo;
• Nhịp tim nhanh;
• Thay đổi tâm trạng;
• Đau khớp;
• Da và tóc thay đổi.

Các tác dụng phụ ít phổ biến như:

• Lên cân nhất là quanh eo;
• Có vấn đề về giấc ngủ;
• Lo lắng, hay cáu kỉnh hoặc có vấn đề về trí nhớ hoặc khó tập trung.
• Cảm giác kiến bò dưới da.

Bạn có thể dần dần nhận thấy những thay đổi ở cơ thể nhưng đối với một số phụ nữ thì các triệu chứng như là bốc hỏa có thể xảy ra đột ngột.

Mức độ của các triệu chứng mãn kinh nặng hay nhẹ và kéo dài bao lâu thường khác nhau. Một số phụ nữ bị rất ít triệu chứng. Đối với một số người khác thì có thể thấy rất đau khổ và chúng ảnh hưởng đến đời sống hàng ngày của họ. Bạn có thể cảm thấy lo lắng và rối loạn cuộc sống hàng ngày.

Một số phụ nữ lại cảm thấy đó là một lời nhắc nhở liên tục về bệnh ung thư và có người lại cảm thấy thất vọng bởi quá trình điều trị ung thư của mình. Những người khác nói rằng họ đã trở nên quen thuộc với triệu chứng này và tin rằng nó sẽ được cải thiện sau một thời gian.

Mức độ của các triệu chứng mãn kinh nặng hay nhẹ và kéo dài bao lâu thường khác nhau

Quản lý các triệu chứng mãn kinh

Thay đổi lối sống, thuốc và các liệu pháp có thể giúp giảm các triệu chứng mãn kinh và giúp dễ quản lý các triệu chứng này hơn.

Các triệu chứng mãn kinh và ung thư vú

Một số người dùng liệu pháp hỗ trợ để quản lý các triệu chứng mãn kinh nhưng có rất ít nghiên cứu đáng tin cậy về liệu pháp  này. Vậy nên rất khó đánh giá các liệu pháp này có hữu ích không. Bạn cần thảo luận các liệu pháp hỗ trợ với bác sĩ trước khi dùng.

Các liệu pháp hỗ trợ

Các cách điều trị khác nhau có hiệu quả khác nhau cho những người khác nhau và có thể bạn cần dùng phương pháp thử và sai cho đến khi tìm thấy liệu pháp phù hợp. Nếu bạn quyết định thử liệu pháp nào đó mới, hãy nói chuyện với bác sĩ, điều dưỡng hoặc bác sĩ địa phương. Bạn cũng có thể đến khám ở phòng khám mãn kinh nếu khu vực bạn ở có phòng khám như vậy.

Khi nào tóc mọc trở lại?

Tóc của bạn sẽ bắt đầu mọc trở lại sau khi hoàn thành đợt hóa trị liệu, hoặc thậm chí có thể sớm hơn, trước khi kết thúc điều trị. Một số người có thể rụng tóc vĩnh viễn.

Khi tóc mọc trở lại thì tóc có thể mảnh hơn, mềm hơn, nhưng theo thời gian thì trạng thái và kết cấu tóc có thể khỏe hơn. Lông mày và lông mi có thể mọc lại với tốc độ khác nhau – mỗi người một khác.

Đôi khi tóc mọc lại khác với tóc trước khi điều trị, ví dụ:

• Màu tóc có thể thay đổi;
• Kết cấu tóc có thể khác đi;
• Tóc có thể xoăn;
• Tóc có thể thẳng hơn.

Những thay đổi này có thể là tạm thời nhưng đối với một số người thì có thể là vĩnh viễn. Đối với một số phụ nữ, họ thấy khó khăn khi nhìn tóc mọc lại khác với tóc trước kia. Bạn có thể thấy đó là sự thay đổi về ngoại hình mà bạn cần phải đương đầu với, đặc biệt là trong ngắn hạn bạn không thể có những kiểu tóc mà bạn có trước kia.

Khi tóc mọc trở lại, bạn có thể thấy rằng da đầu của bạn rất khô, nhạy cảm và có gàu. 

Khi tóc chưa đủ dài để dùng dầu gội đầu, bạn có thể dùng kem dưỡng chứa nước (có bán ở các hiệu thuốc) để làm sạch và giữ ẩm cho tóc và da đầu. Khi tóc đủ dài, bạn có thể bắt đầu sử dụng một loại dầu gội nhẹ và dưỡng tóc.

Trong lúc tóc của bạn đang mọc lại, bạn nên tiếp tục chăm sóc tóc một cách cẩn thận.

• Tốt nhất nên tránh nhuộm hoặc sử dụng các sản phẩm hóa học lên tóc trong vòng sáu tháng cho tới một năm sau khi kết thúc điều trị vì tóc vẫn còn rất yếu.
• Nếu bạn rất muốn nhuộm tóc, hãy nói với thợ làm tóc của bạn để được tư vấn về sản phẩm tốt nhất cho tóc của bạn.
• Tránh duỗi tóc trong vài tháng sau khi mái tóc của bạn mọc trở lại vì những sợi tóc mới sẽ rất yếu và có thể dễ đứt.

Mỗi người đều có cảm giác thoải mái khác nhau khi đi ra đường lúc tóc mọc trở lại. Bạn có thể chọn tóc giả, khăn quàng cổ, mũ nón khác để dùng cho đến khi tóc mọc lại đủ dài.

Thủy Phan

Nguồn tham khảo: yhoccongdong.com