Chicory: Một loài rau dùng làm thuốc

Tên gọi, danh pháp

Tên Tiếng Việt: Chicory.

Tên khác: Rau Diếp xoăn, Diếp xoăn, Khổ thảo, Bồ công anh hoa tím, Bồ công anh hoa lam.

Tên khoa học: Cichorium endivia L. hoặc Cichorium intybus L., thuộc họ Asteraceae (họ Cúc).

Đặc điểm tự nhiên

Cichorium intybus L.

Cây thảo hằng năm hay hai năm cao 50 – 100 cm, có thân phân nhánh; các nhánh cứng và rẽ đôi, có lông. Lá mọc chụm ở gốc; phiến lá có nhiều thùy sâu, xoắn; mép thùy có răng nhọn, không lông; các lá phía trên hình ngọn giáo tù, ôm thân. Cụm hoa đầu đơn độc hoặc xếp 2 – 3 cái thành nhóm trên thân, mỗi cụm hoa có cuống riêng. Tổng bao gồm 2 hàng lá bắc, mặt lưng phủ lông tuyến. Tất cả hoa đều có tràng dạng lưỡi nhỏ, màu xanh lam. Quả bế, hình trứng ngược, màu nâu hoặc đen; mào lông trên đỉnh quả dạng vẩy.

Cây nhập nội, thích hợp với khí hậu khô lạnh ở vùng núi.

Ra hoa, kết quả từ tháng 7 – 9 đến tháng 5 năm sau.

Phân bố, thu hái, chế biến

Cichorium intybus L. có nguồn gốc từ châu Âu và lục địa Bắc Á, được nhập trồng ở Lào, Sơn La, Hà Giang, Hà Nội, Lâm Đồng. Cũng được trồng ở nhiều nước châu Á khác. Rau Cúc đắng hay Diếp xoăn là loài rau ăn lá thuộc họ Cúc, dùng để nấu, ăn trực tiếp hoặc làm salad. Tại Việt Nam, cây này được trồng ở miền Nam. Rau Cúc đắng giàu vitamin và khoáng chất, đặc biệt là folat và vitamin A, vitamin K, cũng như có chứa nhiều chất xơ.

Bộ phận sử dụng

Bộ phận sử dụng của Chicory là toàn cây.

Cichorium intybus L. có glucosid là cichorin và các chất đắng lactucin, intybin. Trong 100g rễ có 0,01 mg arsenic.

Vào khoảng năm 1970, người ta nhận thấy rễ có chứa tới 20% inulin, một polysaccharid tương tự như tinh bột. Inulin chủ yếu được tìm thấy trong họ thực vật Asteraceae như một carbohydrate dự trữ (ví dụ như atisô Jerusalem, thược dược, yacon, v.v.). Nó được sử dụng làm chất tạo ngọt trong ngành công nghiệp thực phẩm với khả năng làm ngọt bằng 10% so với sucrose và đôi khi được thêm vào sữa chua như một "prebiotic".

Rễ rau diếp xoăn tươi có thể chứa từ 13 đến 23% inulin, tính theo tổng trọng lượng.

Theo y học cổ truyền

Vị đắng, tính mát, có tác dụng làm mát; rễ bổ, làm thuốc nhầy; quả cũng làm mát. Cichorium intybus L. có tác dụng giải độc, nhuận tràng, lợi mật, lợi tiểu.

Rễ rau Diếp xoăn có chứa tinh dầu tương tự như tinh dầu được tìm thấy trong các cây thuộc chi Tanacetum có liên quan. Trong y học cổ truyền, rau Diếp xoăn đã được liệt kê là một trong 38 loại cây được sử dụng để điều chế bài thuốc Bạch hoa xà thiệt thảo.

Theo y học hiện đại

Nguồn thực phẩm

Lá tươi dùng ăn như rau.

Rễ, lá sắc uống dùng như Bồ công anh, nhuận tràng, lợi mật, lợi tiểu, tăng lực, lợi tiêu hoá, bệnh đái đường.

Hỗ trợ tiêu hóa

Ở Ấn Độ, người ta dùng cây trồng làm tăng lực trong điều trị bệnh sốt rét, nôn mửa, ỉa chảy và sưng lá lách; rễ được dùng làm thuốc lợi tiêu hóa và lợi tiểu; người ta còn dùng cây mọc hoang xem như bổ, điều kinh và trừ độc.

Ở Pháp, hoa được dùng hãm uống bổ phổi; lá pha uống chữa bệnh về gan mật. Người ta còn làm dạng sirô dùng cho trẻ em bị táo bón.

Tích tụ mỡ trong gan ở những người uống ít hoặc không uống rượu (bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu hoặc NAFLD). Nghiên cứu ban đầu cho thấy rằng dùng hạt rau Diếp xoăn ngâm trong nước nóng giúp giảm cân ở những người bị NAFLD.

Bệnh đái tháo đường

Ở Tuynidi, người ta dùng trị bệnh đái tháo đường, bởi vì loài cây này dùng làm thức ăn thích hợp ở vùng nghèo glucid đạt kết quả tốt.

Bệnh xương khớp

Nghiên cứu ban đầu cho thấy chiết xuất từ ​​rễ rau Diếp xoăn không giúp cải thiện tình trạng đau và cứng khớp tốt hơn thuốc viên "đường" (giả dược) ở những người bị viêm xương khớp.

Chưa có thông tin.

Chưa có thông tin.

Khi dùng bằng đường uống

Rau Diếp xoăn là an toàn tuyệt đối đối với hầu hết người lớn khi tiêu thụ với lượng có trong thực phẩm. Chiết xuất từ ​​rễ rau diếp xoăn và hạt rau Diếp xoăn có thể an toàn cho hầu hết người lớn khi dùng bằng đường uống với lượng thuốc ngắn hạn. Dùng rau Diếp xoăn bằng đường uống có thể gây ra các tác dụng phụ nhỏ về đường tiêu hóa bao gồm đầy hơi, chướng bụng, đau bụng và ợ hơi. Không có đủ thông tin đáng tin cậy để biết liệu rau Diếp xoăn có an toàn để sử dụng bằng miệng, lâu dài hay không hoặc các tác dụng phụ có thể là gì.

Khi thoa lên da

Không có đủ thông tin đáng tin cậy để biết liệu rau Diếp xoăn có an toàn hay không. Một số báo cáo cho thấy việc xử lý cây rau Diếp xoăn có thể gây kích ứng da.

Mang thai và cho con bú

Dùng rau Diếp xoăn bằng miệng với lượng lớn có thể không an toàn trong thời kỳ mang thai. Rau Diếp xoăn có thể bắt đầu hành kinh và gây sẩy thai. Không có đủ thông tin đáng tin cậy để biết liệu rau Diếp xoăn có an toàn để sử dụng làm thuốc khi cho con bú hay không.

Dị ứng với cỏ phấn hương và các loại cây có liên quan

Rau Diếp xoăn có thể gây ra phản ứng dị ứng ở những người nhạy cảm với họ Cúc/ Họ Cúc. Các thành viên của gia đình này bao gồm cỏ phấn hương, hoa cúc, cúc vạn thọ, cúc và nhiều loài khác. Nếu bạn códị ứng , hãy nhớ kiểm tra với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn trước khi dùng rau Diếp xoăn.

Bệnh tiểu đường

Rau Diếp xoăn có thể làm giảm lượng đường trong máu ở những người bị bệnh tiểu đường. Theo dõi các dấu hiệu của lượng đường trong máu thấp (hạ đường huyết) và theo dõi lượng đường trong máu của bạn cẩn thận nếu bạn bị tiểu đường và sử dụng rau Diếp xoăn với lượng lớn hơn lượng thường thấy trong thực phẩm.

Sỏi mật

Rau Diếp xoăn có thể kích thích sản xuất mật. Đây có thể là một vấn đề đối với những người bị sỏi mật. Không sử dụng rau Diếp xoăn mà không có sự giám sát y tế nếu bạn bị sỏi mật.

Phẫu thuật

Rau Diếp xoăn có thể làm giảm lượng đường trong máu và có thể cản trở việc kiểm soát lượng đường trong máu trong và sau khi phẫu thuật. Ngừng dùng rau Diếp xoăn như một loại thuốc ít nhất 2 tuần trước khi phẫu thuật theo lịch trình.