Tất cả những thông tin cần biết về Vitamin A

Vitamin A là một loại vitamin vô cùng cần thiết đối với cơ thể, việc bổ sung thiếu hoặc thừa đều gây những ảnh hưởng có hại cho cơ thể. Dưới đây là những thông tin liên quan đến vitamin A, mời các bạn cùng theo dõi.

Vitamin A là gì?

Vitamin A là một loại vitamin tan trong dầu có vai trò đặc biệt quan trọng với sức khỏe, đặc biệt với sức khỏe thị giác và chức năng miễn dịch.

Vitamin A tồn tại dưới 2 dạng chính: retinol và carotene.

• Retinol: Thường có trong những thực phẩm có nguồn gốc động vật. Là dạng vitamin A đã hoạt hóa, cơ thể có thể sử dụng ngay.
• Carotene: Còn được gọi là tiền chất của vitamin A, loại này thường có trong các thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Caroten gồm 3 loại: α- carotene, β-carotene và γ-carotene, trong đó β-carotene thường được nhắc tới nhiều nhất do có nhiều vai trò quan trọng đối với sức khỏe. Tuy nhiên, khi vào cơ thể các tiền chất này cần chuyển sang dạng hoạt hóa retinol để phát huy tác dụng. 

Vitamin A trong cơ thể

Vitamin A quan trọng đối với sức khỏe thị giác, chức năng miễn dịch và sự tăng trưởng và phát triển của bào thai. Thiếu Vitamin A là vấn đề sức khỏe cộng đồng ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là ở Châu Phi và Đông Nam Á. Nó có thể gây suy yếu thị lực, làm tăng nguy cơ bệnh tật và tử vong do nhiễm trùng ở trẻ em.

Công dụng của vitamin A

Vitamin A có vai trò vô cùng quan trọng đối  với sức khỏe, đặc biệt là với thị giác, miễn dịch và sức khỏe thai nhi. Vấn đề vitamin A còn là vấn đề cộng đồng ở rất nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, đặc biệt là khu vực Châu Phi và Đông Nam Á.

Dưới đây là một số tác dụng  điển hình nhất của vitamin A đối với sức khỏe.

Đảm bảo chức năng thị giác

Vitamin A góp phần quan trọng đối với chức năng thị giác, cụ thể là khả năng nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu do là thành phần tạo nên sắc tố Rhodopsin. Bên cạnh đó, việc bổ sung vitamin A đầy đủ còn giúp cải thiện tình trạng suy giảm thị lực theo tuổi tác do ngăn chặn quá trình thoái hóa điểm vàng ở mắt.

Bảo vệ biểu mô

Vitamin A đảm bảo sự bền vững của các tế bào biểu mô như: biểu mô giác mạc, da, khí quản, tuyến nước bọt, tinh hoàn, ruột non,… 

Tham gia vào hệ thống miễn dịch

Vitamin A giúp bảo vệ các tế bào biểu mô thông qua các dịch nhầy từ đó tạo nên một hàng rào bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập của các vi khuẩn có hại. Bên cạnh đó, vitamin A còn hỗ trợ sản sinh bạch cầu, giúp tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể. 

Tham gia vào quá trình phát triển của thai nhi

Vitamin A đặc biệt quan trọng đối với thai nhi trong 3 tháng đầu do tham gia vào quá trình hình thành các cơ quan, bộ phận như tim, thậm, mắt, hệ thần kinh, phối, tuyến tụy, hệ thần kinh,…

Vitamin A tăng cường miễn dịch cho cơ thể

Hàm lượng Vitamin A

Hàm lượng của vitamin A cần bổ sung hàng ngày khác nhau theo từng độ tuổi, giới tính cũng như tình trạng sinh lí. Bổ sung vitamin A cho trẻ, phụ nữ có thai, cho con bú theo nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị, nhu cầu uống vitamin A cụ thể như sau:

• Trẻ 0 - 6 tháng: 400 mcg/ngày
• Trẻ 6 - 12 tháng: 500 mcg/ngày
• Trẻ 1 - 3 tuổi: 300 mcg/ngày
• Trẻ 4 - 8 tuổi: 400 mcg/ngày
• Trẻ 9 - 13 tuổi: 600 mcg/ngày
• Nam thiếu niên từ 14 tuổi trở lên và người lớn: 900 mcg/ngày
• Nữ thiếu niên từ 14 tuổi trở lên và người lớn: 700 mcg/ngày
• Phụ nữ có thai: 800 mcg/ngày
• Phụ nữ cho con bú: 850 mcg/ngày

Việc bổ sung vitamin A cần đảm bảo đủ liều lượng cho từng đối tượng cụ thể, tránh bổ sung thiếu hoặc thừa sẽ gây nên những tác động có hại đối với cơ thể. 

Tác hại khi thiếu Vitamin A

Khi thiếu vitamin A, bạn có thể gặp phải những vấn đề sức khỏe như:

• Các bệnh về mắt như: khô mắt, khô giác mạc, quáng gà, ảnh hưởng đến chức năng nhìn của mắt lâu dần có thể dẫn tới mù vĩnh viễn.
• Suy giảm chức năng miễn dịch của cơ thể, tế bào biểu mô dễ tổn thương tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây nên các bệnh nhiễm trùng.
• Đối với trẻ nhỏ: bổ sung thiếu vitamin A làm cho trẻ chậm lớn, kém phát triển chiều cao, thể chất và trí tuệ. 
• Đối vơi thai nhi: việc bổ sung thiếu vitamin A trong thai kỳ có thể là nguyên nhân gây dị tật thai nhi, nặng nhất là nguy cơ thai lưu, sảy thai.

Tác hại khi thừa vitamin A

Vitamin A là một loại vitamin tan trong dầu, do đó lượng vitamin dư thừa thường không được đào thải ra ngoài mà tích tụ trong các cơ quan của cơ thể. Lượng dư thừa tích tụ trong cơ thể lâu dần gây ra một số ảnh hưởng sau:

• Ngộ độc gan
• Phù gai thị
• Đau xương khớp, móng tay dễ gãy
• Tăng áp lực nội sọ, đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, trẻ em thóp phồng, co giật
• Khô da, vàng da, tăng độ nhạy cảm với ánh sáng
• Việc bổ sung quá liều lượng vitamin A trong 3 tháng đầu thai kì gây nguy cơ dị tật thai nhi như: dị dạng tim, hở hàm ếch, dị tật hệ thần kinh,… 

Thừa vitamin A gây vàng da

Những thực phẩm giàu Vitamin A 

Bổ sung vitamin A thông qua thực phẩm là cách hiệu quả và an toàn trong việc phòng chống thiếu hụt vitamin A. Dưới đây là một số thực phẩm giàu vitamin A mà chúng ta có thể sử dụng trong các bữa ăn hàng ngày:

Gan động vật

Gan động vật như gan bò, gan lợn, gan gà,... chứa lượng lớn vitamin A. Trong 85g gan bò chứa khoảng 6.582 mcg vitamin A. Bên cạnh vitamin A, gan còn chứa rất nhiều các dưỡng chất tốt cho sức khỏe như sắt, acid folic, choline,...

Trứng

Trứng cũng là thực phẩm giàu vitamin A. Lượng vitamin A tập trung chủ yếu ở phần lòng đỏ trứng. Ngoài ra trong trứng cũng rất nhiều đạm, khoáng, choline tốt cho cơ thể và trí não. Tuy nhiên, ăn bao nhiêu quả trứng mỗi tuần là cung cấp đủ dinh dưỡng, vitamin A? Vì ăn quá nhiều trứng cũng không hề tốt cho sức khỏe.

Các loại rau củ có màu sẫm

Cà rốt, bí đỏ, khoai lang, cà chua, ớt chuông, bông cải xanh có màu sẫm chứa nhiều beta carotene trong thành phần. Ngoài vitamin A, những loại rau củ này còn cung cấp lượng lớn các loại vitamin, khoáng và xơ rất tốt cho cơ thể. 

Các loại quả khô

Bạn có thể bổ sung vitamin A thông qua sử dụng các loại quả khô như một món ăn vặt hàng ngày như mơ khô, mận khô, đào khô, xoài,…

Trên đây là những thông tin cần thiết về vai trò cũng như cách bổ sung vitamin A cho cơ thể. Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin quan trọng và cần thiết. Chúc bạn một ngày nhiều niềm vui!

Lâm Khuê