Enflurane - Thuốc gây mê qua đường hô hấp

Tên thuốc gốc (Hoạt chất)

Enflurane

Loại thuốc

Gây mê

Dạng thuốc và hàm lượng

Enflurane, USP được đóng gói trong chai 250 mL.

Enflurane có thể được sử dụng để:

• Khởi mê và duy trì gây mê toàn thân. 
• Giảm đau khi sinh thường. 
• Enflurane nồng độ thấp cũng có thể được sử dụng để bổ sung cho các chất gây mê toàn thân khác trong khi sinh bằng phương pháp mổ lấy thai. Nồng độ enflurane cao hơn có thể gây giãn tử cung và tăng chảy máu tử cung.

Enflurane nhanh chóng gây mê thông qua việc kích thích các kênh thần kinh ức chế và ức chế các kênh thần kinh kích thích. Thư giãn cơ, phản xạ hầu họng và thanh quản, và hạ huyết áp là một số tác dụng dược lực học chính của thuốc này. Enflurane cũng làm giảm sức co bóp của cơ tim.  

Cơ chế hoạt động của enflurane chưa được biết rõ, dường như có thể ảnh hưởng đến chất nền lipid của màng tế bào thần kinh. Các nghiên cứu trên chuột chỉ ra rằng enflurane liên kết với các thụ thể GABA A và glycine, gây ra hiệu ứng trầm cảm ở sừng thần kinh bụng. 

Người ta đã báo cáo rằng 30% tác dụng gây trầm cảm của hệ thần kinh trung ương trên tủy sống sau khi dùng enflurane là do thụ thể (GABA A) gây ra trong khi liên kết với thụ thể glycine gây ra khoảng 20% ​​tác dụng của thuốc trầm cảm.

Hấp thu

Enflurane được hấp thu nhanh chóng vào hệ tuần hoàn qua phổi. Nồng độ tối thiểu trong phế nang là oxy là 1,68%.

Phân bố

Enflurane phân phối đến não, máu và mỡ dưới da. Liên kết protein huyết tương đối với enflurane là 97%. Qua được nhau thai.

Chuyển hóa

Enflurane được chuyển hóa bởi enzym CYP2E1 trong gan để tạo ra các ion florua vô cơ, chất chuyển hóa chính của quá trình chuyển hóa enflurane, enflurane được chuyển hóa ở gan (khoảng 2 -10%).

Thải trừ

Thải trừ chủ yếu qua khí thở ra (80% dưới dạng không đổi).

Tương tác với các thuốc khác

Tác dụng của thuốc giãn cơ không phân cực được tăng cường bởi enflurane. 

Có thể tăng kali máu khi dùng chung enflurane với succinylcholine.

Có thể gây loạn nhịp thất hoặc tăng huyết áp khi dùng chung với epinephrine.

Có thể tăng nguy cơ kéo dài khoảng QT với các thuốc gây mất cân bằng điện giải hoặc những thuốc kéo dài khoảng QT.

Có thể tăng cường tác dụng của thuốc chẹn thần kinh cơ khi dùng chung ví dụ atracurium.

Có thể làm tăng chuyển hóa và nguy cơ nhiễm độc gan khi dùng chung enflurane với isoniazid.

Không dùng thuốc Enflurane cho các trường hợp sau:

• Rối loạn co giật.
• Chấn thương đầu, tăng áp lực nội sọ, bệnh gan (bệnh đường mật, vàng da, tổn thương gan) sau khi sử dụng enflurane trước đó hoặc sử dụng thuốc gây mê đường hô hấp khác.
• Quá mẫn với enflurane hoặc các thuốc gây mê halogen khác hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc.

Người lớn

Gây mê phẫu thuật

• Có thể đạt được bằng cách sử dụng enflurane đơn độc với oxy hoặc kết hợp với hỗn hợp oxy-nitơ oxid. 
• Trong những trường hợp này, một số dấu hiệu kích thích có thể xảy ra. Nếu cần tránh hưng phấn, nên sử dụng một liều thuốc ngủ barbiturat tác dụng ngắn để gây bất tỉnh, sau đó là hỗn hợp enflurane. 
• Nồng độ enflurane được truyền từ 2 - 4,5% sẽ gây mê phẫu thuật trong 7 đến 10 phút.

Duy trì

• Mức độ gây mê trong phẫu thuật có thể được duy trì với 0,5 - 3% enflurane.
• Nồng độ duy trì không được vượt quá 3%. 
• Nếu cần thêm thư giãn, có thể sử dụng liều bổ sung của thuốc giãn cơ. 
• Thông khí để duy trì sức căng của carbon dioxide trong máu động mạch trong khoảng 35 đến 45 mmHg được ưu tiên. Cần tránh tăng thông khí để giảm thiểu kích thích CNS có thể xảy ra. 

Giảm đau trong sản khoa

• Giảm đau khi sinh thường: Enflurane 0,25 - 1% tương đương với thuốc được tạo ra bởi 30 đến 60% nitơ oxit. 
• Mổ lấy thai: Khoảng nồng độ từ 0,5 - 1% để hỗ trợ các thuốc gây mê khác. 

Thường gặp

Co giật có thể gặp khi gây mê enflurane ở mức độ sâu, hoặc mức độ nhẹ khi giảm CO₂, hạ huyết áp, ức chế hô hấp và thiếu oxy, rối loạn nhịp tim, buồn nôn và nôn, tăng tiết nước bọt, run rẩy, tăng số lượng bạch cầu.

Hiếm gặp

Tăng thân nhiệt ác tính, tăng kali máu.

Tổn thương gan nhẹ, trung bình và nặng, bao gồm cả suy gan, vàng da, hoại tử gan.

Transaminase huyết thanh.

Lưu ý chung

Tăng kali máu trước phẫu thuật

• Sử dụng các thuốc gây mê dạng hít có liên quan đến việc tăng nồng độ kali huyết thanh hiếm gặp, dẫn đến rối loạn nhịp tim và tử vong ở bệnh nhi trong thời gian hậu phẫu. 
• Những bệnh nhân mắc bệnh thần kinh cơ tiềm ẩn hay đang tiến triển, đặc biệt là chứng loạn dưỡng cơ Duchenne, dễ bị tổn thương nhất, có khả năng do sử dụng đồng thời succinylcholine. 
• Những bệnh nhân này cũng tăng đáng kể nồng độ creatinin kinase trong huyết thanh và trong một số trường hợp, những thay đổi trong nước tiểu phù hợp với myoglobin niệu.

Tăng thân nhiệt ác tính

• Ở những người nhạy cảm, thuốc gây mê enflurane có thể gây ra trạng thái tăng chuyển hóa cơ xương dẫn đến nhu cầu oxy cao và hội chứng lâm sàng được gọi là tăng thân nhiệt ác tính. 
• Hội chứng bao gồm các đặc điểm không đặc hiệu như cứng cơ, nhịp tim nhanh, thở nhanh, tím tái, loạn nhịp tim và huyết áp không ổn định. (Cũng cần lưu ý rằng nhiều trường hợp không đặc hiệu này có thể xuất hiện với gây mê nhẹ, thiếu oxy cấp tính).
• Hội chứng tăng thân nhiệt ác tính thứ phát sau enflurane dường như rất hiếm, PaO2 và pH có thể giảm, tăng kali máu và thiếu hụt bazơ có thể xuất hiện.  Suy thận có thể xuất hiện sau đó, và lưu lượng nước tiểu phải được duy trì nếu có thể.
• Tăng cường độ sâu của gây mê với enflurane có thể tạo ra sự thay đổi trên điện não đồ đặc trưng bởi điện áp cao, tần số nhanh, tiến triển thông qua các phức hợp vòm nhọn xen kẽ với các giai đoạn im lặng điện đến hoạt động co giật thẳng thắn. Sau này có thể có hoặc không liên quan đến chuyển động cơ. 
• Hoạt động vận động, khi gặp phải, thường bao gồm co giật hoặc "giật" của các nhóm cơ khác nhau, có thể giảm hoặc hết nếu giảm nồng độ thuốc mê. Hình thái điện não liên quan đến gây mê sâu này càng trầm trọng hơn do sức căng carbon dioxide thấp trong động mạch. 
• Vì nồng độ thuốc mê có thể bị thay đổi dễ dàng và nhanh chóng, nên chỉ sử dụng thiết bị hóa hơi tạo ra nồng độ có thể đoán trước được. Mức độ gây mê sâu có thể gây hạ huyết áp và ức chế hô hấp rõ rệt. Khi việc tiếp xúc với thuốc mê halogen trước đó được biết là đã có bằng chứng về rối loạn chức năng gan không rõ nguyên nhân, nên cân nhắc sử dụng thuốc không phải enflurane.
• Enflurane, cũng như các loại thuốc gây mê toàn thân khác, có thể gây giảm nhẹ chức năng trí tuệ trong 2 hoặc 3 ngày sau khi gây mê. Cũng như các loại thuốc gây mê khác, những thay đổi nhỏ về tâm trạng và các triệu chứng có thể tồn tại trong vài ngày sau khi dùng thuốc.

Lưu ý với phụ nữ có thai

• Không có nghiên cứu đầy đủ và có kiểm soát đối với phụ nữ mang thai khi dùng enflurane. Bởi vì các nghiên cứu về sinh sản trên động vật không phải lúc nào cũng dự đoán được phản ứng của con người, thuốc này chỉ nên được sử dụng trong thời kỳ mang thai nếu thực sự cần thiết.

Lưu ý với phụ nữ cho con bú

• Người ta không biết liệu thuốc này có bài tiết qua sữa mẹ hay không. Vì nhiều loại thuốc được bài tiết qua sữa mẹ, nên thận trọng khi dùng enflurane cho phụ nữ đang cho con bú.

Lưu ý khi lái xe và vận hành máy móc

• Người ta không biết thuốc có ảnh hưởng đến khả năng vận động hay không, tuy nhiên, không có bằng chứng cho thấy làm thay đổi khả năng lái xe và sử dụng máy móc của bệnh nhân.

Quên liều và xử trí

Nếu quên dùng một liều thuốc, hãy dùng càng sớm càng tốt khi nhớ ra. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không dùng gấp đôi liều đã quy định.

Quá liều và xử trí

Quá liều và độc tính

Các tác động dự đoán của phơi nhiễm quá mức cấp tính do hít phải enflurane bao gồm nhức đầu, chóng mặt hoặc bất tỉnh, Không có tài liệu nào về tác dụng phụ của việc tiếp xúc mạn tính với hơi thuốc mê halogen hóa tại nơi làm việc.

Mặc dù kết quả của một số nghiên cứu dịch tễ học cho thấy mối liên hệ giữa việc tiếp xúc với thuốc gây mê halogen và gia tăng các vấn đề sức khỏe (đặc biệt là sẩy thai tự nhiên), mối quan hệ này vẫn chưa được kết luận.

Cách xử lý khi quá liều

Trong trường hợp quá liều: Ngừng dùng thuốc, thiết lập đường thở thông thoáng và bắt đầu thông khí hỗ trợ hoặc có kiểm soát bằng oxy tinh khiết.