Các bệnh về tim mạch và cách phòng chống

Bệnh về tim mạch là một trong những nhóm bệnh lý nguy hiểm, được ví như “Sát thủ thầm lặng”. Bệnh ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng của tim và các mạch máu, là thủ phạm gây ra các vấn đề nghiêm trọng về sức khoẻ. Trước đây, bệnh tim mạch thường gặp ở người cao tuổi nhưng hiện nay bệnh đang có xu hướng trẻ hóa với tỷ lệ thanh niên mắc chứng nhồi máu cơ tim hay đột tử ngày càng tăng cao. Vậy các bệnh về tim mạch và cách phòng chống như thế nào để đảm bảo sức khỏe cho bản thân?

Các bệnh về tim mạch phổ biến

1. Cao huyết áp

Cao huyết áp (hay tăng huyết áp) là một bệnh lý mãn tính khi áp lực của máu tác động lên thành động mạch tăng cao. Huyết áp tăng cao gây ra nhiều áp lực cho tim (tăng gánh nặng cho tim) và là căn nguyên của nhiều biến chứng tim mạch nghiêm trọng như: tai biến mạch máu não, suy tim, bệnh tim mạch vành, nhồi máu cơ tim,...

Cao huyết áp là bệnh lý mạn tính, xảy ra khi áp lực máu lên thành động mạch cao hơn so với bình thường. Theo hướng dẫn điều trị  các bệnh về tim mạch và cách phòng chống của Bộ Y tế năm 2010, tăng huyết áp được định nghĩa là khi huyết áp tâm thu > 140 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương >= 90mmHg.

2. Bệnh van tim

Bệnh van tim xảy ra khi một hoặc nhiều van tim không thực hiện tốt chức năng đóng mở cho máu lưu thông theo một chiều. Có hai dạng thường gặp trong bệnh van tim, đó là bệnh hở van và hẹp van.

• Hẹp van tim.
• Hở van tim.
• Một số trường hợp bệnh van tim có thể gặp phối hợp cả hẹp và hở van tim và bệnh của nhiều van tim trong cùng một bệnh nhân.

Bệnh van tim là một trong các bệnh về tim mạch và cách phòng chống khá khó khăn

3. Xơ vữa mạch máu

Xơ vữa mạch máu là một trong các bệnh về tim mạch và cách phòng chống hiện tại khá khó khăn. Hệ thống động mạch có chức năng vận chuyển máu từ tim, mang nhiều oxy và dưỡng chất đi nuôi cơ thể. Theo năm tháng, các chất béo, cholesterol và các chất khác lắng đọng vào thành mạch (gọi là mảng xơ vữa) gây hẹp lòng mạch, cản trở dòng máu lưu thông. Đó gọi là bệnh xơ vữa mạch máu.

Xơ vữa mạch máu có thể xảy ra ở nhiều hệ thống mạch như: Mạch cảnh, mạch vành, mạch chi dưới... và gây ra nhiều bệnh liên quan. Một số tác nhân có thể gây tổn thương nội mạc mạch máu như: Cao huyết áp, mức độ lipid cao trong máu, hút thuốc lá, đường huyết cao.

4. Thiếu máu cơ tim

Bệnh thiếu máu cơ tim (hay còn gọi là thiếu máu cục bộ cơ tim) là bệnh lý xảy ra khi lưu lượng máu đến tim bị giảm, khiến cho tim không tiếp nhận đủ lượng oxy cần thiết cho hoạt động co bóp tống máu. Lượng máu đến tim giảm là hậu quả của sự tắc nghẽn một phần hoặc toàn bộ các nhánh của động mạch tim (động mạch vành). Thiếu máu cơ tim làm giảm khả năng bơm của tim, gây tổn thương cơ tim, nhiều trường hợp dẫn đến loạn nhịp tim và nhồi máu cơ tim. Sự tắc nghẽn đột ngột của động mạch vành có thể gây ra nhồi máu cơ tim.

Sự tắc nghẽn đột ngột của động mạch vành có thể gây ra nhồi máu cơ tim

5. Viêm cơ tim

Bệnh viêm cơ tim là bệnh lý xảy ra khi cơ tim suy yếu, không thể bơm đủ máu cung cấp cho cơ thể. Bệnh có thể xảy ra ở cả người khỏe mạnh, không bị bệnh tim. Bệnh gây tình trạng đột tử cao nếu không phát hiện và điều trị kịp thời. Nguyên nhân bệnh viêm cơ tim - một trong các bệnh về tim mạch và cách phòng chống là do sự xâm nhập của các loại siêu vi trùng tấn công cơ thể, nhất là siêu vi trùng Coxacki, do sử dụng một số loại thuốc nhất định hoặc do hóa chất, sự gia tăng hormone tuyến giáp.

6. Nhồi máu cơ tim

Nhồi máu cơ tim là bệnh phổ biến nhất trong các bệnh về tim mạch và cách phòng chống vẫn còn đang khó khăn để ngăn ngừa. Nhồi máu cơ tim xảy ra khi đột ngột tắc hoàn toàn hoặc 1 phần 1 trong 2 nhánh mạch máu này hoặc cả 2 nhánh. Nếu 1 vùng cơ tim bị chết do thiếu máu, lúc này chức năng bơm máu của tim không còn toàn vẹn như trước gây nên các hậu quả như suy tim, sốc tim, đột tử do tim,...

Nguyên nhân thường gặp nhất của nhồi máu cơ tim là xơ vữa mạch máu. Tình trạng này xảy ra là do mảng xơ vữa tích tụ dần theo thời gian và bám vào thành mạch máu, thành phần cấu thành bao gồm cholesterol, canxi, mảnh vỡ tế bào.

Nhồi máu cơ tim gây nên suy tim, sốc tim, đột tử do tim,...

Nguyên nhân các bệnh về tim mạch và cách phòng chống

Nguyên nhân dẫn đến vấn đề tim mạch, có thể do những thói quen trong sinh hoạt, sở thích mà chúng ta không nhận ra điều đó, như: Lười vận động, stress tâm lý, người bệnh có thói quen hút thuốc lá hay thừa cân, béo phì, rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp cũng là nguyên nhân gây nên các bệnh về tim mạch.

Mặc dù các bệnh về tim mạch và cách phòng chống là những bệnh lý nguy hiểm và có nguy cơ tử vong cao nhưng đều có thể sàng lọc và tẩm soát được, vì vậy mỗi người cần khám sức khỏe định kỳ, sàng lọc các yếu tố nguy cơ và bệnh tim mạch, nhất là những người lớn tuổi do các bệnh lý tim mạch đa số không có biểu hiện và thường diễn biến âm thầm. Đặc biệt, khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường như: Khó thở, đau ngực, hồi hộp, choáng và ngất, phù, thay đổi huyết áp, đánh trống ngực... thì cần đến ngay các cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời, tránh tình trạng để bệnh trở nặng gây khó khăn trong điều trị hay đến viện muộn gây những hậu quả đáng tiếc.

Dưới đây là những lưu ý trong sinh hoạt giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị các bệnh lý về tim mạch:

• Nói không với thuốc lá: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, người hút thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh lao, ung thư phổi, ung thư vòm họng, các bệnh về tim mạch và cách phòng chống khó khăn hơn rất nhiều so với những người không hút.
• Duy trì trọng lượng cơ thể: Thừa cân – béo phì là một trong những nguyên nhân gây bệnh tim mạch thường gặp. Do đó, để phòng ngừa bệnh tim mạch nên duy trì trọng lượng cơ thể ở mức hợp lý. Có thể duy trì trọng lượng cơ thể bằng chế độ tập luyện và ăn uống hợp lí.
• Tập thể dục điều độ: Một chế độ tập luyện khoa học sẽ giúp bạn có độ bền và sự dẻo dai, làm giảm huyết áp và giảm cholesterol đem lại một trái tim khỏe mạnh.
• Giảm ăn đồ ăn chứa nhiều chất béo, mỡ động vật: Những đồ ăn chứa nhiều chất béo và mỡ động vật khiến cơ thể tăng cholesterol trong cơ thể, dẫn đến các bệnh về tim. Không nên ăn các thức ăn có nhiều bơ sữa, chất béo như các đồ chiên rán…
• Ăn nhiều chất xơ: Các chất xơ có trong rau, củ, quả sẽ giúp giảm lượng mỡ trong cơ thể, duy trì sức khỏe và sống lâu hơn.
• Sử dụng các loại hạt: Nên ăn nhiều các loại hạt như hạnh nhân, hạt hướng dương, hạt bí… Chúng cung cấp cho cơ thể những loại dầu tốt có lợi cho sức khỏe.

Nhân Tâm