Cấu tạo và chức năng của rốn

Rốn nằm ở vị trí giữa bụng, rốn thường nổi hoặc rỗng sau khi tách dây rốn. Dây rốn có hình sợi dây dài với hình dạng giống như cây đũa. Đây chính là đầu mối liên lạc duy nhất giữa người mẹ và thai nhi.

Cấu tạo của rốn

Rốn đặt tại vị trí nơi dây rốn kết nối với cơ thể thai nhi trong tử cung của mẹ, đó là một ống mềm, trơn và có hình dạng cuộn lò xo. Nhiệm vụ quan trọng của dây rốn là chuyển chất dinh dưỡng và oxy từ mẹ sang em bé, đồng thời loại bỏ chất thải sau khi quá trình trao đổi chuyển hóa xảy ra bên trong cơ thể em bé. Nhờ vào chức năng này mà thai nhi có thể phát triển và sinh sống trong bụng mẹ, ngay cả khi chưa thể tự ăn hoặc thở.

Khi em bé chào đời, tiếng khóc đầu tiên thường là dấu hiệu rõ ràng cho thấy bé đã có khả năng tự thở. Em bé sẽ bắt đầu uống sữa và loại bỏ chất thải qua đường ruột và hậu môn.

Sau khi sinh, dây rốn không còn chức năng gì nữa. Bác sĩ sẽ thực hiện việc cắt dây rốn, nhưng sẽ để lại một phần gốc rốn trên cơ thể bé. Gốc rốn này sẽ tự rụng sau khoảng 2 hoặc vài tuần. Sau khi gốc rốn rụng, nó sẽ để lại một vết sẹo, thường là một đoạn nhỏ trên bụng của bé. Vết sẹo này có thể lồi hoặc lõm, được biết đến như là rốn.

Hình dạng của rốn

Dù chúng ta thường biết đến hai dạng cơ bản của rốn là dạng lồi và dạng lõm, thực tế lại đa dạng hơn nhiều với nhiều hình dạng khác nhau. Dưới đây là một số hình dạng rốn phổ biến:

Dạng lồi (Outie): Rốn có khuynh hướng nhô ra khỏi thành bụng, tạo nên những nếp gấp trên da. Ước tính có khoảng 10% dân số có rốn dạng này.

Dạng rỗng sâu (Deep Hollow): Rốn rỗng sâu thường có một bóng bên dưới nếp gấp trên cùng. Mô phỏng một cái miệng hơi mở, và một số người có rốn kiểu "phễu" có thể xuất phát từ mỡ thừa ở bụng.

Dạng dọc hẹp (Vertical): Rốn này ít nhô lên ở đỉnh và trông giống như chữ "I" khắc sâu trên da. Đây là một trong những dạng phổ biến nhất.

Dạng ngang hẹp (Horizontal): Còn được gọi là rốn kiểu chữ T, rốn ngang có nếp gấp chủ yếu theo chiều ngang. Một chỗ lõm ở trên cùng có thể giống như đường cắt ngang chữ "T".

Dạng tròn (Round): Rốn dạng này thường có đáy nông và hầu như tròn đối xứng.

Dạng oval (Oval Shape): Rốn hình bóng đèn có lỗ hõm phía trên, hình dạng bóng đèn thu hẹp khi đi xuống, giống như một chai bia hoặc chai rượu úp ngược.

Mỗi hình dạng rốn mang đến sự đa dạng và độ độc đáo trong giải phẫu cơ thể con người.

Chức năng của rốn

Rốn mặc dù ít có chức năng cụ thể trên cơ thể con người, nhưng nó đóng vai trò quan trọng trong giải phẫu học, y học và các lĩnh vực liên quan. Trong nghiên cứu về giải phẫu học hoặc y học, bạn có thể nhận thấy rốn như một điểm trung tâm quan trọng, chia bụng thành bốn phần: Bên phải trên, bên trái trên, bên trái dưới và bên phải dưới.

Bên cạnh đó, bụng có thể được chia thành 9 phần dựa trên điểm trung tâm là rốn: Vùng thượng vị, vùng hạ vị, vùng hạ sườn trái phải, vùng hông trái phải, vùng chậu trái phải và vùng rốn chính giữa. Việc này có thể giúp xác định vị vị trí cụ thể trong bụng khi nghiên cứu và giảng dạy.

Rốn cũng có thể đóng một vai trò quan trọng trong phẫu thuật nội soi, nơi nó được sử dụng làm điểm vào ổ bụng, giảm thiểu vết sẹo tạo ra ở các khu vực khác trên bụng.

Ngoài ra, rốn còn được coi là một trung tâm cân bằng trong các lớp học như Yoga hoặc Pilates. Đây thường được xem là trung tâm của trọng lực, vì nó nằm ở giữa cơ bụng và có thể dễ dàng được nhấn mạnh khi thực hiện các động tác giữ thăng bằng trong các bài tập tập luyện.

Cách chăm sóc và làm sạch rốn

Khi chăm sóc vệ sinh cá nhân, việc làm sạch rốn thường ít được chú ý, nhưng như mọi phần khác của cơ thể, rốn cũng cần sự chăm sóc đặc biệt. Một nghiên cứu tại Hoa Kỳ vào năm 2012 đã phát hiện rằng có tới 67 loại vi khuẩn khác nhau có thể tồn tại trong chất bẩn của rốn.

Hầu hết các dạng rốn đều có các nếp gấp da có thể tích tụ bụi bẩn và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn. Vì vậy, việc vệ sinh rốn cần được thực hiện ít nhất mỗi tuần một lần.

Cách làm sạch rốn lõm:

Trước khi tắm, thực hiện các bước sau:

• Nhúng tăm bông vào cồn và nhẹ nhàng chà xát các bề mặt bên trong rốn. Nếu tăm bông bị bẩn, sử dụng một tăm mới.
• Dùng tăm bông mới nhúng vào nước để rửa sạch cồn trên rốn.
• Sau khi tắm xong, nhẹ nhàng lau khô phần bên trong của rốn bằng một miếng gạc sạch và khô hoặc góc của khăn tắm hoặc khăn mặt.
• Nếu sử dụng kem dưỡng thể, tránh bôi vùng bên trong rốn để tránh tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.

Cách làm sạch rốn lồi:

• Vì rốn lồi ra sẽ dễ tiếp cận hơn, vệ sinh cũng trở nên dễ dàng hơn. Trong lần tắm tiếp theo, bạn có thể:
• Tạo bọt từ chiếc khăn và nhẹ nhàng chà rửa vùng rốn của bạn, sau đó xả sạch xà phòng.
• Sau khi tắm xong, hãy lau khô phần rốn một cách cẩn thận.
• Thoa một ít kem dưỡng da lên vùng rốn để giữ da mềm mại.

Làm sạch rốn với những rốn có khuyên bấm:

• Nếu có khuyên bấm, hãy làm theo hướng dẫn về chế độ vệ sinh từ người xỏ khuyên. Nếu lỗ xỏ khuyên đã lành hoàn toàn, bạn có thể:
• Thực hiện các bước vệ sinh như đã chia sẻ ở trên.
• Rửa vùng xỏ khuyên bằng miếng bông gòn đã ngâm trong dung dịch muối biển và nước, sau đó để nước nguội.
• Những biện pháp vệ sinh đơn giản như trên giúp giữ cho rốn của bạn luôn sạch sẽ và lành mạnh.

Nếu không chú ý đến vệ sinh của rốn, một số vấn đề khác nhau có thể phát sinh, bao gồm:

Nhiễm trùng rốn: Khu vực rốn thường là môi trường ẩm ướt, tối tăm và có nếp gấp da, làm cho nó trở thành nơi phát triển của vi khuẩn. Triệu chứng của nhiễm trùng rốn có thể bao gồm đau, sưng, và có thể xuất hiện mủ hoặc chất lỏng. Trong trường hợp này, việc thăm bác sĩ là cần thiết để nhận định và điều trị bằng thuốc kháng sinh hoặc các phương pháp khác.

Nấm rốn: Loại nấm Candida thường phát triển mạnh ở những vùng ẩm ướt và tối tăm như rốn. Triệu chứng bao gồm phát ban da khô, ngứa và sưng tấy. Điều trị cho trường hợp nấm rốn thường bao gồm việc sử dụng các kem chống nấm.

Mùi khó chịu: Ngay cả khi không có nhiễm trùng hay nấm, sự tích tụ của mồ hôi, bụi bẩn và tế bào da chết có thể gây mùi khó chịu ở vùng rốn. Rửa sạch kỹ là cách hiệu quả để loại bỏ mùi hôi, nhưng nếu mùi hôi là do vấn đề khác, việc thăm bác sĩ là cần thiết để tìm giải pháp.

Mặc dù rốn không phải là một phần của cơ thể thường xuyên được chú ý, nhưng việc duy trì vệ sinh hàng tuần hoặc định kỳ có thể giúp tránh được các vấn đề sức khỏe không mong muốn và giữ cho vùng này sạch sẽ.

Xem thêm: Cơ thể người gồm mấy phần? Cấu tạo cơ thể người