Đau đầu ti ở nữ giới là bị làm sao?

Không ít phụ nữ từng trải qua cảm giác đau đầu ti nhưng lại chủ quan bỏ qua, cho rằng đó chỉ là hiện tượng tạm thời. Thực tế, đau đầu ti có thể liên quan đến nhiều yếu tố như nội tiết tố, chu kỳ kinh nguyệt, mang thai, cho con bú, hoặc đôi khi là dấu hiệu bất thường ở tuyến vú. Việc hiểu rõ nguyên nhân gây đau đầu ti sẽ giúp chị em có cách xử lý đúng đắn, kịp thời bảo vệ sức khỏe của mình.

Tìm hiểu chung về tình trạng đau đầu ti

Đau đầu ti (núm vú) là cảm giác căng tức, đau nhói hoặc khó chịu ở vùng núm vú, thường xảy ra ở phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt, khi mang thai hoặc đang cho con bú. Nguyên nhân phổ biến có thể đến từ sự thay đổi nội tiết tố, dị ứng, ma sát với quần áo hay tình trạng nhiễm trùng da quanh núm vú. Tuy nhiên, trong một số ít trường hợp, đau đầu ti lại là dấu hiệu cảnh báo những vấn đề nghiêm trọng hơn như ung thư vú.

Nếu cơn đau kéo dài không dứt, đi kèm hiện tượng có dịch chảy ra từ núm vú, xuất hiện khối u trong vú hoặc kèm theo sốt, chị em nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán sớm, tránh nguy cơ biến chứng.

Nguyên nhân đau đầu ti ở phụ nữ

Đau đầu ti (núm vú) có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố sinh lý tự nhiên cho đến bệnh lý. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp:

Thai kỳ

Khi mang thai, nội tiết tố estrogen và progesterone tăng cao khiến lưu lượng máu đến tuyến vú nhiều hơn. Điều này làm mô ngực phát triển, núm vú to hơn, sẫm màu và nhạy cảm, gây ra tình trạng đau đầu ti. Mỗi phụ nữ có mức độ đau khác nhau, thường tự thuyên giảm. Tuy nhiên, nếu xuất hiện thêm những bất thường, nên đi khám để được kiểm tra.

Chu kỳ kinh nguyệt và thay đổi nội tiết

Trước kỳ hành kinh, nhiều chị em cảm thấy căng tức ngực, đau nhói ở núm vú do hormone dao động. Ngoài ra, tuổi dậy thì, giai đoạn mãn kinh hay việc dùng thuốc tránh thai cũng làm rối loạn nội tiết, dẫn đến đau đầu ti.

Cho con bú

Việc bé bú sai tư thế hoặc mẹ dùng máy hút sữa không đúng cách có thể khiến núm vú bị nứt, chảy máu, đau nhức. Ngay cả khi trẻ mọc răng, cắn núm vú cũng gây tổn thương. Thông thường cơn đau giảm sau khi ngừng cho bú, nhưng nếu vẫn kéo dài cần được bác sĩ thăm khám.

Ma sát từ áo ngực

Những phụ nữ thường xuyên tập luyện, đặc biệt là chạy bộ, dễ gặp tình trạng núm vú bị ma sát với áo ngực không vừa vặn, gây đỏ, khô hoặc nứt nẻ. Sử dụng áo ngực thể thao phù hợp và bảo vệ núm vú sẽ giúp giảm khó chịu.

Nhiễm trùng

Nứt núm vú tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm men hoặc viêm nang lông phát triển, gây đau đầu ti. Các dạng thường gặp là:

• Viêm vú: Vú sưng, đỏ, nóng, đau do tắc ống sữa.
• Nhiễm nấm: Núm vú khô, bong vảy, nóng rát; trẻ bú mẹ dễ bị tưa miệng.
• Viêm nang lông: Vùng da quanh núm vú nhiễm trùng, gây đau nhức.

Dị ứng – viêm da

Xà phòng, nước hoa, kem dưỡng da hoặc chất tẩy rửa có thể gây kích ứng, dẫn đến ngứa, nổi mẩn đỏ và đau nhức đầu ti. Đây thường là viêm da tiếp xúc hoặc viêm da dị ứng.

Bệnh Paget

Đây là dạng ung thư hiếm gặp liên quan đến núm vú, chiếm khoảng 4% ca ung thư vú. Bệnh có biểu hiện tương tự chàm da như: Ngứa, nóng rát, da bong vảy, tiết dịch kèm máu, thậm chí núm vú bị tụt vào trong.

Ung thư vú

Ung thư vú là bệnh lý ác tính phổ biến ở phụ nữ. Một số dấu hiệu tại núm vú có thể gợi ý bệnh như: Da nhăn nheo, viêm đỏ, tiết dịch lẫn máu, hoặc núm vú tụt vào. Dù đau đầu ti do ung thư ít gặp nhưng không nên chủ quan.

Tổn thương khi quan hệ tình dục

Hoạt động tình dục quá mạnh hoặc kích thích thô bạo vùng ngực có thể gây đau, rát núm vú. Trường hợp này thường chỉ mang tính tạm thời.

Xỏ khuyên núm vú

Xỏ khuyên có thể khiến núm vú bị đau, sưng tấy, thậm chí nhiễm trùng và tiết dịch.

Phương pháp điều trị đau đầu ti

Cách xử lý tình trạng đau đầu ti phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra. Sau khi thăm khám, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp nhằm giảm triệu chứng và cải thiện sức khỏe cho người bệnh. Một số hướng điều trị thường được áp dụng gồm:

• Sử dụng thuốc: Các trường hợp đau đầu ti do thay đổi nội tiết tố (chu kỳ kinh nguyệt, tiền mãn kinh,…) có thể được chỉ định thuốc giảm đau như acetaminophen hoặc ibuprofen, giúp giảm khó chịu trong vòng 24 – 48 giờ. Nếu nguyên nhân do nhiễm trùng (tưa miệng, viêm vú), bác sĩ sẽ kê thêm kháng sinh hoặc thuốc bôi tại chỗ.
• Điều chỉnh thói quen sinh hoạt: Khi đau đầu ti xuất phát từ việc mặc áo ngực quá chật hoặc ma sát với quần áo, người bệnh nên thay loại áo ngực phù hợp hơn, đồng thời có thể dùng miếng lót bảo vệ hoặc thoa thuốc mỡ để hạn chế cọ xát.
• Hướng dẫn trong thời kỳ cho con bú: Với phụ nữ đang cho con bú hoặc hút sữa bằng máy, bác sĩ sẽ tư vấn tư thế bú đúng cách và cách chọn dụng cụ hút sữa vừa vặn. Ngoài ra, có thể áp dụng các biện pháp hỗ trợ như chườm lạnh, thoa thuốc mỡ lanolin, dùng kem chống viêm tại chỗ hoặc thuốc kháng histamine đường uống để giảm viêm và đau do dị ứng.
• Điều trị bệnh lý tuyến vú: Nếu đau đầu ti liên quan đến ung thư vú hoặc các bệnh lý khác ở tuyến vú, hướng điều trị sẽ được chỉ định dựa trên mức độ và tình trạng bệnh cụ thể, có thể bao gồm phẫu thuật, xạ trị hoặc hóa trị.

Phòng ngừa và chăm sóc đầu ti bị đau đối với phụ nữ cho con bú

Phần lớn các trường hợp đau đầu ti không nguy hiểm, nhưng lại gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Đặc biệt với phụ nữ đang cho con bú, việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp giảm đau và phòng ngừa tổn thương hiệu quả. Một số biện pháp hữu ích gồm:

• Nhẹ nhàng vắt vài giọt sữa, xoa đều lên núm vú trước khi cho bé bú để làm mềm và giảm ma sát.
• Sau khi trẻ bú xong, nên làm sạch và đảm bảo núm vú khô ráo, đồng thời thay miếng lót ngực thường xuyên để tránh ẩm ướt.
• Chọn áo ngực bằng chất liệu cotton, vừa vặn và thoải mái, hạn chế cọ xát gây đau đầu ti.
• Thoa thuốc mỡ dưỡng ẩm như lanolin để giảm khô, nứt và hỗ trợ làm lành vết thương.
• Vệ sinh ngực bằng nước sạch hoặc xà phòng dịu nhẹ, tránh dùng sản phẩm có chất tẩy mạnh.
• Thay đổi tư thế cho bé bú xen kẽ để giảm áp lực lên cùng một vị trí núm vú.

Ngoài chăm sóc tại chỗ, chị em cũng nên duy trì chế độ dinh dưỡng cân đối với nhiều rau xanh, trái cây, uống đủ 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày. Kết hợp vận động nhẹ nhàng và giữ tinh thần thư giãn, thoải mái sẽ giúp cơ thể phục hồi tốt hơn và giảm cảm giác đau nhức.

Đau đầu ti là tình trạng khá phổ biến ở nữ giới, phần lớn mang tính lành tính và có thể cải thiện bằng cách chăm sóc đúng cách tại nhà. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đau đầu ti cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý ở tuyến vú, bao gồm cả ung thư vú. Vì vậy, nếu cơn đau kéo dài, kèm theo tiết dịch bất thường hoặc xuất hiện khối u, chị em nên chủ động thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc lắng nghe cơ thể và chăm sóc sức khỏe vú đúng cách sẽ giúp phụ nữ yên tâm hơn trong cuộc sống hằng ngày.