Dị ứng thuốc Rocephin và những lưu ý khi sử dụng kháng sinh

Kháng sinh là một nhóm thuốc rất đặc biệt cần thận trọng về liều lượng, cách dùng và thời gian sử dụng. Bởi nếu không tuân thủ an toàn khi sử dụng thuốc kháng sinh sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người bệnh và cộng đồng. Các trường hợp lạm dụng kháng sinh dẫn đến sự tăng đề kháng kháng sinh thậm chí bị dị ứng thuốc kháng sinh cũng đã xảy ra ở không ít bệnh nhân.

Những điều cần biết về thuốc Rocephin

Thuốc kháng sinh Rocephin (ceftriaxone) được dùng bằng đường tiêm trong điều trị các bệnh nhiễm trùng bao gồm các dạng nhiễm trùng nặng nguy hiểm như nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não, nhiễm trùng lậu… hoặc dùng dự phòng nhiễm trùng trong phẫu thuật. 

Cần tuân thủ sử dụng thuốc kháng sinh an toàn hợp lý

Liều lượng và cách dùng thuốc Rocephin

Tất cả các loại thuốc đặc biệt là thuốc kháng sinh đều không được tùy ý sử dụng mà phải tuân thủ nghiêm ngặt theo hướng dẫn của bác sĩ. Liều viết trong bài chỉ là liều tham khảo.

Liều dùng

Liều chuẩn ở người lớn và trẻ trên 12 tuổi:

Dùng 1 - 2g một lần một ngày (mỗi 24 giờ). Không được dùng quá 4g thuốc Rocephin mỗi ngày.

Thời gian dùng thuốc điều trị sẽ thay đổi cụ thể ở từng giai đoạn của bệnh. Tiếp tục dùng thuốc Rocephin thêm ít nhất 48 - 72 giờ sau khi người bệnh không còn sốt hoặc có bằng chứng đã diệt hết vi khuẩn.

Phối hợp thuốc: Trong các trường hợp nhiễm trùng nặng cần cân nhắc kỹ lượng việc phối hợp thuốc Rocephin với các kháng sinh khác, các thuốc phải được dùng đúng cách, đúng thời điểm, riêng rẽ để tránh sự tương tác thuốc. 

Cách dùng

Tuân thủ nghiêm sử dụng kháng sinh để tránh bị dị ứng thuốc Rocephin. Thuốc Rocephin cần được pha dưới sự hướng dẫn của nhân viên y tế. Không tự ý sử dụng nếu không hiểu cách pha thuốc, cách bảo quản thuốc, cách tiêm. Tiêm tĩnh mạch trong 2 - 4 phút. Truyền tĩnh mạch ít nhất trong 30 phút. Tiêm bắp không quá đơn vị 1g thuốc ở cùng 1 vị trí.

Không dùng chung 1 mũi tiêm với các kháng sinh khác hoặc với bất kì chất pha loãng nào khác. Đảm bảo vệ sinh sạch sẽ ống thông tĩnh mạch giữa các lần tiêm thuốc khác nhau.

Sau khi pha sử dụng thuốc đúng thời gian quy định. Bảo quản thuốc đúng cách. Tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn pha trộn và lưu trữ bên trong hộp thuốc. Nếu có thắc mắc hoặc bất kì điều gì chưa rõ hãy hỏi ngay dược sĩ để được tư vấn sử dụng thuốc đúng cách. 

Các triệu chứng dị ứng thuốc kháng sinh

Dị ứng thuốc Rocephin là phản ứng quá mẫn của cơ thể. Mức độ dị ứng nặng hay nhẹ tùy thuộc và độ nhạy cảm của cơ thể và tính mẫn cảm chéo. Tiền sử bệnh đã từng dị ứng nhưng sau đó vẫn sử dụng lại các thuốc kháng sinh cùng nhóm có thể khiến cho dị ứng trở nên nặng hơn thậm chí gây tử vong.

Dấu hiệu dị ứng thuốc kháng sinh Rocephin

Các biểu hiện dị ứng thường xuất hiện sau khi dùng thuốc khoảng 1 giờ. Một số trường hợp dị ứng xuất hiện sau vài giờ, vài ngày dùng thuốc. Các triệu chứng dị ứng Rocephin thường gặp như:

• Ngứa, phát ban, mề đay.
• Sưng, sốt, chảy nước mắt, nước mũi.
• Khó thở, khò khè.
• Sốc phản vệ.

Sốc phản vệ là một biểu hiện dị ứng hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm, đe dọa trực tiếp tính mạng bệnh nhân nếu không được cấp cứu đúng lúc. Biểu hiện của sốc phản vệ gồm:

• Co thắt đường dẫn khí, khó thở.
• Môi, lưỡi sưng.
• Đau quặn bụng, nôn, tiêu chảy.
• Tụt huyết áp, mạch nhanh.
• Hoảng hốt, mất ý thức.

Khi sử dụng thuốc nếu có bất kỳ biểu hiện lạ, không bình thường cần trao đổi ngay với bác sĩ để được xử trí kịp thời.

Làm gì khi bị dị ứng thuốc kháng sinh Rocephin?

Khi sử dụng bất kì một loại thuốc hay thực phẩm nào mà gây ra các triệu chứng dị ứng trên da, người bệnh cần nhanh chóng liên hệ ngay các trung tâm y tế gần nhất để được kịp thời cấp cứu đặc biệt là những biểu hiện nguy hiểm của sốc phản vệ.

Ngừng ngay việc sử dụng các thuốc kháng sinh được cho là nguyên nhân gây dị ứng. Hạn chế sử dụng các loại thuốc khác.

Không để người bệnh một mình khi bị dị ứng thuốc Rocephin.

Đặt người bệnh nằm nghiêng nếu bị nôn ói, tránh không để người bệnh ngồi hay đứng dậy.

Cần nhanh chóng đưa người bệnh đến các cơ sở y tế gần nhất, càng sớm càng tốt, sau đó các bác sĩ sẽ cấp cứu cho bệnh nhân.

Cách xử trí khi dùng quá liều hoặc quên liều thuốc Rocephin

Khi dùng quá liều thuốc kháng sinh Rocephin hoặc trong các trường hợp khẩn cấp cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất hoặc gọi 115. Bên cạnh đó, cần ghi lại và đem theo các thuốc đã dùng trước đó.

Khi quên một liều thuốc Rocephin, hay dùng ngay càng sớm càng tốt. Nhưng nếu khi phát hiện gần với liều tiếp theo thì hãy bỏ qua liều quên và dùng liều kế tiếp đúng thời điểm đã được chỉ định trước đó. Tuyệt đối không uống gấp đôi liều thuốc.

Những tác dụng phụ khi dùng thuốc Rocephin (ceftriaxone)

Thuốc Rocephin thường gây ra những tác dụng phụ toàn thân như: Buồn nôn, tiêu chảy nhẹ, phát ban, ngứa, viêm da dị ứng, mề đay… các xét nghiệm bất thường về chức năng gan. 

Đau đầu, chóng mặt, tăng creatinin, nhiễm nấm sinh dục, sỏi thận… là những tác dụng phụ hiếm gặp. 

Ngoài ra, bệnh nhân có thể cảm thấy ấm, căng cứng nơi tiêm hoặc bị đau ở nơi tiêm.

Có hay không sự tương tác thuốc giữa Rocephin và các chế phẩm thuốc khác?

Để hạn chế tối đa các biểu hiện dị ứng thuốc Rocephin cần lưu ý những tương tác thuốc sau:

Có sự đối kháng khi dùng chung Rocephin (ceftriaxone) và chloramphenicol.

Rocephin (ceftriaxone) không tương hợp với vancomycin, aminoglycosides, fluconazole, amsacrin. Tuyệt đối không trộn hoặc truyền chung với các dung dịch kháng sinh khác hoặc với những dung dịch không kèm theo.

Không dùng các dung dịch thành phần chứa calci để pha tiêm Rocephin.

Bảo quản như thế nào để tránh bị dị ứng thuốc Rocephin?

Bảo quản thuốc ở nhiệt độ mát mẻ dưới 30 độ, đặt nơi khô ráo, tránh ẩm, tránh ánh sáng mặt trời.

Dung dịch thuốc sau khi pha được giữ được tính hóa lý trong 6 giờ. 

Giữ thuốc xa tầm tay trẻ em. Không tiếp tục sử dụng thuốc đã quá hạn định.

Chỉ sử dụng ống và kim tiêm một lần, không tái sử dụng, rác thải y tế cần tuân theo sự hướng dẫn của nhân viên y tế, không bỏ y cụ sắc nhọn vào nơi chứa rác sinh hoạt.

Thuốc Rocephin (ceftriaxone) một kháng sinh dùng đường tiêm cần được tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định và hướng dẫn sử dụng thuốc từ bác sĩ để đảm bảo an toàn và hạn chế tối đa các biểu hiện dị ứng do thuốc Rocephin đem đến.

Ds.Nhất Phương

Nguồn tham khảo: Tổng hợp