Nhà vi trùng học nêu 10 lý do không nên hoảng loạn vì COVID-19

Chỉ gần 3 tháng ngắn ngủi với điểm xuất phát từ một vài trường hợp ở Vũ Hán, Trung Quốc. Giờ đây, virus SARS-CoV-2 đã trở thành đại dịch toàn cầu khiến cả thế giới lo sợ. 

Mỗi ngày, truyền thông không ngừng đưa tin về tình hình dịch bệnh trên khắp các châu lục. Con số người nhiễm mỗi ngày một tăng, số người tử vong cũng không nhỏ. Nhìn những con số này, chắc hẳn không ít người hoang mang về tình trạng sức khỏe của bản thân và những người xung quanh. Theo sau đó là các hệ quả khó lường về kinh tế, chính trị. 

Virus SARS-CoV-2 đã trở thành đại dịch toàn cầu

Nhà vi trùng học người Tây Ban Nha, ông Ignacio López-Goñi cho biết "Tuy nhiên, chúng ta cũng không nên hoảng loạn bởi vẫn có lý do để lạc quan, lý do để tin rằng có cách kiểm soát và tiêu diệt virus".

Đã biết nguyên nhân

Sẽ thực sự đáng sợ khi chúng ta không biết kẻ thù của chúng ta là ai. Nhưng với COVID-19, trường hợp viêm phổi cấp đầu tiên được ghi nhận tại Trung Quốc hôm 31/12/2019 và đến ngày 7/1, nguyên nhân đã được xác định. Bộ gene của virus đã được công bố vào ngày 10/1. Chỉ chưa đầy 1 tháng, chúng ta đã có thể giải mã được loại virus bí ẩn này.

Chúng ta đã biết Covid-19 là chủng mới của virus corona từ nhóm 2B, cùng họ với SARS nên chúng được đặt tên là SARS-CoV-2. Kết quả phân tích gene đã xác nhận virus có nguồn gốc tự nhiên, được cho là có họ với virus corona trên dơi. Chúng tồn tại bằng cách biến đổi nhưng tỷ lệ biến đổi của virus lại không quá cao, theo ông López-Goñi.

Biết cách phát hiện

Từ ngày 13/1, các nhà khoa học đã tìm ra được biện pháp xét nghiệm hiệu quả để xác định bệnh nhân có nhiễm COVID-19 hay không. Đây quả thực là một thành công lớn góp phần ngăn chặn virus lây lan trong cộng đồng.

Đã tìm được phương pháp xét nghiệm để xác định bệnh nhân có nhiễm COVID-19

Tình hình tại Trung Quốc cải thiện

Khi dịch bùng phát tại Trung Quốc, chính phủ nước này đã có những biện pháp kiểm soát mạnh tay, cô lập những vùng dịch và đã mang lại những hiệu quả tích cực. Chỉ trong vòng vài tuần qua, số ca nhiễm mới hằng ngày tại Trung Quốc giảm mạnh. Các bệnh viện dã chiến cũng lần lượt đóng cửa. Tình hình dịch bệnh gần như đã được kiểm soát rất tốt.

Ngoài Trung Quốc, các quốc gia khác vẫn đang theo dõi dịch tễ học rất kỹ càng. Các ổ dịch đặc trưng theo từng khu vực, giúp việc kiểm soát dễ dàng hơn.

Hơn 80% số ca là nhẹ

COVID-19 gây nên các triệu chứng bên ngoài như sốt, ho, khó thở. Tuy nhiên, 81% số ca nhiễm có triệu chứng nhẹ. Khoảng 14% có triệu chứng biểu hiện nặng và có thể trở nên nguy kịch, thậm chí tử vong chỉ trong khoảng 5% còn lại.

Bệnh nhân bình phục

Số liệu mà chúng ta đặc biệt quan tâm là số người nhiễm mới và số ca tử vong. Tuy nhiên, thực tế khả quan là phần lớn người nhiễm bệnh đã được chữa khỏi. Số ca khỏi bệnh nhiều gấp 13 lần so với số ca tử vong và tỷ lệ này vẫn đang tiếp tục tăng.

Trẻ em chỉ có triệu chứng nhẹ

Hiện vẫn không rõ nguyên nhân khiến trẻ em lại là đối tượng ít chịu tác động từ dịch COVID-19 nhất nhưng rõ ràng, đây là điều rất đáng mừng. Trong nhiều cuộc khảo sát, hầu như chưa ghi nhận trường hợp trẻ em tử vong do COVID-19. Trẻ em bị nhiễm bệnh gần như chỉ có triệu chứng nhẹ hoặc không có triệu chứng. Chỉ có 3% số ca nhiễm có độ tuổi dưới 20, tỷ lệ tử vong đối với bệnh nhân dưới 40 tuổi là 0,2%.

Virus có thể bị loại bỏ

Virus SARS-CoV-19 không phải là loài không thể tiêu diệt. Chúng có thể bị loại bỏ khỏi các bề mặt bằng hỗn hợp ethanol (cồn 62 - 71%), oxy già 0,5% hoặc natri hipoclorit 0,1%. Đây là lý do vì sao chúng ta nên thường xuyên rửa tay với xà phòng và nước sạch để tránh lây nhiễm. 

Virus có thể bị tiêu diệt bằng xà phòng hoặc bằng hỗn hợp ethanol (cồn 62 - 71%)

Có nghiên cứu khoa học còn cho thấy, sự sinh sản và lây lan của virus này chịu ảnh hưởng nhiều bởi mùa và nhiệt độ. Ở nhiệt độ cao có thể là mối đe dọa của virus. Vì thế, chúng ta có quyền kỳ vọng khi bước sang hè, nhiệt độ nóng lên thì sẽ hạn chế được sự lây lan của chúng.

Giới khoa học toàn cầu hành động

Đây là kỷ nguyên hợp tác khoa học thế giới. Các nhà khoa học đang nghiên cứu về dịch tễ học, di truyền học, vắc xin, hướng điều trị và chẩn đoán lâm sàng… Những thông tin này được chia sẻ rộng rãi trên các trang thông tin uy tín về y tế, phần nào là cầu nối liên kết thông tin, dữ kiện khoa học trên toàn cầu.

Đã có nguyên mẫu vắc xin

Hiện có hơn 8 dự án nghiên cứu vắc xin đối phó virus corona mới. Điển hình như nhóm vắc xin Đại học Queensland, Australia, thông báo đang nghiên cứu nguyên mẫu vắc xin đầu tiên sử dụng công nghệ “kẹp phân tử”, một công nghệ mới, và có thể sớm thử nghiệm trên người. Đây là một ví dụ cho thấy vắc xin sẽ sớm được sản xuất hàng loạt.

Các thử nghiệm kháng virus

Bên cạnh nghiên cứu vắc xin để phòng ngừa, những thử nghiệm kháng virus vẫn đang gấp rút được tiến hành để điều trị cho những người bị nhiễm bệnh. 

Hiện đã có hơn 80 thử nghiệm lâm sàng về cách điều trị cho bệnh nhân COVID-19. Các thử nghiệm này dùng những loại thuốc chống siêu vi đã được sử dụng để điều trị cho các trường hợp bệnh khác và được chứng minh là an toàn.

Đại dịch COVID-19 mặc dù rất nguy hiểm nhưng xét về quá khứ, chúng ta từng đối phó với các đại dịch còn khủng hoảng hơn thế. Điển hình như đại dịch cúm năm 1918 từng khiến hơn 25 triệu người chết trong chưa đầy 25 tuần. Hiện nay, chúng ta hoàn toàn có đủ điều kiện để ứng phó với một đại dịch, và chúng ta không nên hoảng loạn vì virus corona.

Thụy Anh