Những điều cần biết về đồi mồi và nám

Hầu hết ai cũng đều mong muốn có làn da mịn màng, không tì vết. Tuy nhiên, đồi mồi và nám là hai trong số các nguyên nhân phổ biến có thể gây cản trở điều này. Sự xuất hiện của chúng có thể khiến bạn tự ti và khó che khuyết điểm ngay cả khi được trang điểm kỹ càng. Hãy tìm hiểu ngay những kiến thức cơ bản về đồi mồi và nám da và những gì bạn có thể làm để lấy lại làn da đều màu của mình trong bài viết dưới đây.

Đồi mồi là gì?

Đồi mồi là những đốm sẫm màu nhỏ và phẳng ở trên da. Chúng có kích thước khác nhau và thường xuất hiện trên những vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời, chẳng hạn như mặt, bàn tay, vai và cánh tay.

Các đốm đồi mồi là dấu hiệu của việc làn da đã tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời. Chúng được hình thành bản chất là do phản ứng sinh học của làn da để tự bảo vệ khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời.

Đồi mồi có thể ảnh hưởng đến mọi người thuộc mọi loại da, nhưng chúng xuất hiện phổ biến hơn ở người lớn tuổi (trên 50 tuổi) và người có làn da trắng. Không giống như tàn nhang thường gặp ở trẻ em và có thể mở dần khi không tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, các đốm đồi mồi thường không mờ đi.

Đốm đồi mồi trên da

Nám da là gì?

Nám da là một tình trạng phổ biến đặc trưng bởi sự xuất hiện của các mảng da rám nắng, có màu nâu hoặc màu xám trên mặt. Các mảng này xuất hiện là do sự sản xuất quá mức các tế bào hắc tố hoặc các tế bào tạo màu trên da. Các vết nám thường xuất hiện ở trán, má, sống mũi, môi trên và cằm.

Phụ nữ có nhiều khả năng bị nám da hơn, đặc biệt là trong thời kỳ mang thai (được gọi là chloasma, hay “mặt nạ thai kỳ”) hoặc có sự thay đổi nội tiết tố xảy ra khi uống thuốc tránh thai hoặc thuốc hormon. Những người có làn da sẫm màu hay những người có tiền sử gia đình bị nám da cũng có khả năng bị tăng sắc tố da cao hơn.

Mặc dù nám da cũng là một tình trạng đặc trưng bởi các mảng da sẫm màu, nhưng nó được phân biệt với các dạng tăng sắc tố khác chủ yếu là do nguyên nhân của nó: Thay vì chỉ do tác động của tia UV dưới ánh nắng mặt trời, nám một phần cũng do sự thay đổi nội tiết tố bên trong cơ thể.

Hình ảnh nám trên da

Phân biệt đồi mồi và nám

Hình dạng đồi mồi và nám

• Đồi mồi: Là những đốm nhỏ hình bầu dục, có màu rám nắng đến nâu sẫm. Đồi mồi thường xuất hiện ở bàn tay, bàn chân, mặt, vai, lưng trên, có thể xuất hiện nhiều tại một vị trí khiến chúng dễ nhận biết hơn.
• Nám: Là các mảng màu nâu nhạt, lấm tấm hai bên, thường xuất hiện tại trán, má, mũi, môi trên và cằm.

Đối tượng dễ gặp đồi mồi và nám

• Đồi mồi: Phổ biến ở độ tuổi trung niên trở lên và ở những người có làn da trắng, tiếp xúc với ánh nắng mặt trời thường xuyên hoặc ở cường độ cao.
• Nám: Phổ biến hơn ở phụ nữ, thường khởi phát ở độ tuổi từ 20 đến 40 tuổi. Những người dễ rám nắng hoặc có làn da nâu tự nhiên dễ mắc phải hơn là những người da trắng.

Nguyên nhân gây đồi mồi và nám

• Đồi mồi: Đốm đồi mồi xuất hiện là do các tế bào sắc tố hoạt động quá mức. Tia cực tím UV làm tăng tốc độ sản xuất melanin (sắc tố tự nhiên mang lại màu sắc cho làn da). Trên làn da đã tiếp xúc nhiều năm với ánh nắng mặt trời, các đốm đồi mồi xuất hiện khi sắc tố melanin trở nên đông tụ hoặc được sản sinh ở nồng độ cao.
• Nám: Nguyên nhân gây ra nám phức tạp hơn. Nám là kết quả cuối cùng của việc sản xuất quá mức melanin bởi tế bào sắc tố; hoặc được hấp thụ bởi các tế bào sừng hoặc lắng đọng ở lớp hạ bì. Có nhiều yếu tố liên quan đến sự hình thành của nám da bao gồm: Tiền sử gia đình, thay đổi nội tiết tố (ở phụ mang thai hoặc sử dụng thuốc tránh thai, thuốc hormon...).

Các phương pháp điều trị đồi mồi và nám

Đồi mồi và nám có thể ảnh hưởng rất nhiều đến vấn đề thẩm mỹ, đặc biệt là nám da vì nó thường xuất hiện ở phụ nữ trong độ tuổi 20 - 40. Đồi mồi và nám có thể gây khó khăn khi điều trị bởi vì nó thường chậm đáp ứng điều trị, đặc biệt là nếu đã xuất hiện trong một thời gian dài. Ngay cả những người có hiệu quả điều trị tốt, sắc tố da vẫn có thể xuất hiện trở lại khi tiếp xúc với ánh nắng mùa hè. Vì vậy, bạn nên chủ động phòng bệnh hơn chữa bệnh.

Một số phương pháp được sử dụng để loại bỏ hoặc làm sáng vùng da bị đồi mồi hoặc nám:

• Sử dụng thuốc bôi tại chỗ điều trị đồi mồi và nám: Sử dụng các thuốc bôi dạng kem, gel... giúp làm mờ các đốm đồi mồi và nám. Thuốc bôi phổ biến là hydroquinone có tác dụng làm sáng da.
• Liệu pháp laser: Liệu pháp laser giúp phá hủy các tế bào sản xuất melanin. Tia laser làm nóng lớp da bên dưới và gây ra các tổn thương nhỏ. Da phản ứng bằng cách sản sinh ra các tế bào da mới khỏe mạnh.
• Lột da hóa học: Lột da hóa học giúp loại bỏ các lớp trên cùng của da, gây ra sự thay đổi tế bào da để làn da của bạn trở nên mịn màng và săn chắc hơn. Trong 2 - 4 ngày, da của bạn có thể sẽ đỏ và bong tróc để lớp da mới mọc lên. Lột da hóa học cũng có thể là một phương pháp làm giảm nếp nhăn, làm mờ sẹo và điều trị các bệnh về da như mụn trứng cá.
• Mài da (Dermabrasion hoặc microdermabrasion): Bản chất của phương pháp này chính là chà nhám xuống lớp bề mặt da bị đồi mồi và nám, từ đó kích thích da mới mọc lên. Các tác dụng phụ có thể xảy ra bao gồm mẩn đỏ tạm thời, đóng vảy và sưng tấy. Bạn có thể sẽ mất vài tháng để thấy hiệu quả điều trị.

Sử dụng thuốc bôi tại chỗ điều trị đồi mồi và nám

Các biện pháp phòng tránh đồi mồi và nám

Tránh tiếp xúc da với ánh nắng mặt trời. Hãy đảm bảo rằng bạn đang sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên. Nếu phải ở ngoài nắng trong một thời gian dài, bạn nên trang bị thêm quần áo chống nắng, mũ, kính râm để bảo vệ da.

Bôi kem chống nắng để phòng tránh đồi mồi và nám

Đối với phụ nữ, hãy ngừng sử dụng thuốc tránh thai nếu có thể để giảm yếu tố nguy cơ bị nám da.

Vì các phương pháp điều trị đồi mồi và nám thường phải mất thời gian từ vài tuần đến vài tháng để thấy được kết quả, đồng thời trong quá trình điều trị có thể có những tác dụng không mong muốn; vì vậy, bạn hãy trao đổi kỹ với bác sĩ da liễu để được tư vấn và lựa chọn phương pháp phù hợp nhất.

Ánh Vũ 

Nguồn tham khảo: Tổng hợp