Tinh trùng dị dạng được đánh giá là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến vô sinh ở nam giới. Một số nghiên cứu khoa học đã tìm ra rất nhiều dạng hình thái bất thường của tinh trùng và sự ảnh hưởng của sự thay đổi hình thái đó đến sức khỏe sinh sản của nam giới. Vậy nên các anh em cần phải lưu ý về tình trạng này để biết cách phòng ngừa hợp lý.
Tinh trùng dị dạng hình thể là gì?
Tinh trùng dị dạng là tình trạng tinh trùng có những thay đổi về cấu trúc cũng như kích thước. Những con tinh trùng bị khiếm khuyết có thể tồn tại cùng lúc với những tinh trùng có hình cấu trúc bình thường trong tinh dịch của người nam giới. Nếu số lượng tinh trùng dị dạng trong tinh dịch mỗi lần xuất ra nhiều hơn số lượng tinh trùng bình thường thì khả năng vô sinh hiếm muộn xảy ra ở nam giới là rất cao.
Tinh trùng dị dạng có những thay đổi về cấu trúc cũng như kích thước
Một số nguyên nhân dẫn đến hiện tượng tinh trùng dị dạng ở nam giới có thể kể đến như sau:
- Độ tuổi: Một số nghiên cứu trên thế giới đã chỉ ra rằng ở những người nam giới trong độ tuổi từ 40 trở lên, cơ thể sẽ xuất hiện sự suy giảm hormone testosterone. Điều này gây ra tình trạng xuất tinh sớm và giảm chất lượng cũng như số lượng tinh trùng trong giai đoạn này.
- Sự oxy hóa: Đây là một trong những nguyên nhân chủ yếu làm tinh trùng bất thường so với hình dạng ban đầu của nó. Hiện tượng này được giải thích là do quá trình những gốc tự do bị mất điện tử đã tấn công vào những tinh trùng chưa trưởng thành. Từ đó khiến cho cấu trúc của nó bị biến đổi, dẫn đến dị dạng tinh trùng.
- Chế độ dinh dưỡng: Đa số nam giới hiện nay thường có xu hướng sử dụng những loại thực phẩm có chứa hàm lượng thấp kẽm, selen,... Việc này gây ảnh hưởng đến sản xuất và nuôi dưỡng tinh trùng.
- Chất kích thích: Thói quen lạm dụng thuốc lá, bia, rượu, các loại đồ uống có cồn cũng là những nguyên nhân khiến số lượng và chất lượng tinh trùng bị suy giảm.
- Ô nhiễm môi trường: Tiếp xúc thường xuyên với môi trường bị ô nhiễm bởi những chất thải công nghiệp, hóa chất độc hại như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, diệt côn trùng,... cũng khiến cho số lượng tinh trùng bình thường giảm và số lượng tinh trùng bất thường tăng lên. Từ đó gây nên những khó khăn trong quá trình thụ tinh, thậm chí có thể dẫn đến hậu quả dị tật bẩm sinh ở trẻ sơ sinh.
- Bệnh lý: Một số bệnh lý như tổn thương tinh hoàn, giãn tĩnh mạch, nhiễm trùng tiết niệu, tắc ống dẫn tinh,... ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng tinh trùng.
Các dạng hình thái của tinh trùng
Tinh trùng dị dạng có nhiều hình thái khác nhau
Tinh trùng dị dạng là tình trạng xảy ra phổ biến ở hầu hết nam giới, tuy nhiên tùy theo số lượng tinh trùng khiếm khuyết nhiều hay ít mà nó sẽ dẫn đến tình trạng vô sinh hay không. Nếu nam giới có tinh trùng dị dạng tồn tại trong tinh dịch nhưng bên cạnh đó, tỷ lệ tinh trùng bình thường vẫn còn đủ lớn để hoạt động thì nguy cơ vô sinh là rất thấp. Thế nên, để chẩn đoán một cách chính xác tinh trùng dị dạng có gây vô sinh hay không thì cần thực hiện quan sát mẫu tinh dịch có nhuộm màu dưới kính hiển vi để khảo sát một số yếu tố quan trọng như kích thước, hình dáng, số lượng và đặc điểm tinh trùng.
Các dạng hình thái của tinh trùng thường gặp khi quan sát dưới kính hiển vi bao gồm:
- Tinh trùng bình thường: Phần đầu hình bầu dục, thân thằng và vẫn nguyên vẹn, phần đuôi dạng đơn và thẳng.
- Tinh trùng đầu bất thường: Phần đầu có kích thước rất lớn hoặc rất nhỏ, có khi còn không có đầu, rất ít acrosome trong phần đầu.
- Tinh trùng đuôi bất thường: Phần đuôi tinh trùng có kích thước ngắn, đuôi dạng kép hoặc nhiều đuôi hơn, có thể là ba hoặc thậm chí là bốn đuổi, xuất hiện những hạt nhỏ tế bào sau đuôi.
- Tinh trùng chưa trưởng thành hoặc ở dạng tế bào mầm.
Điều trị tinh trùng dị dạng như thế nào?
Các phương pháp điều trị tinh trùng dị dạng
Để điều trị tinh trùng dị dạng nhanh chóng và hiệu quả thì người bệnh sẽ được thăm khám nhằm thực hiện những xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết để xác định nguyên nhân gây bệnh. Các phương pháp điều trị tinh trùng dị dạng có thể được bác sĩ chỉ định sau khi tìm ra nguyên nhân gây bệnh đó là:
- Sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị nếu nguyên nhân gây bệnh là những bệnh lý viêm nhiễm nam khoa.
- Áp dụng liệu pháp hormone và một số loại thuốc cân bằng nội tiết tố.
- Nếu bệnh nhân bị tắc ống dẫn tinh, giãn tĩnh mạch tinh hoàn thì bác sĩ có thể cân nhắc để phẫu thuật.
- Thay đổi lối sống khoa học: Tập luyện thể dục thể thao đều đặn mỗi ngày, không sử dụng những thực phẩm đồ uống có chứa cồn hay chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, không thức khuya, không quan hệ tình dục quá thường xuyên.
- Về chế độ dinh dưỡng, người bệnh nên được bổ sung nhiều rau xanh và trái cây tươi, đặc biệt là những loại thực phẩm có tác dụng ngăn ngừa quá trình oxy hóa của cơ thể như cam, chanh, xoài.
Các dạng hình thái của tinh trùng bị khiếm khuyết rất đa dạng. Vì vậy, khi các anh em phát hiện có bất cứ dấu hiệu nào nghi ngờ vô sinh thì nên đến những cơ sở y tế uy tín để được làm xét nghiệm đánh giá. Từ đó xác định nguyên nhân tinh trùng dị dạng và được bác sĩ nam khoa tư vấn phương pháp điều trị tinh trùng dị dạng hiệu quả nhất.
Ngọc Hà
Nguồn tham khảo: Tổng hợp