Bệnh giun chỉ Onchocerca phải điều trị thế nào?

Bệnh giun chỉ thường phổ biến ở các nước có khí hậu nóng ẩm, đặc biệt là khu vực Đông Nam Á. Những con giun với hình hài trông như sợi chỉ có thể tồn tại trong cơ thể con người đến hàng chục năm. Nó có thể gây ra nhiều hậu quả nặng nề. Vậy làm sao để điều trị giun chỉ Onchocerca hiệu quả?

Bệnh giun chỉ Onchocerca là gì?

Bệnh giun chỉ Onchocerca lây lan bởi ruồi đen Simulium phát triển trong dòng suối chảy nhanh, do đó căn bệnh này còn có tên khác là bệnh mù lòa đường sông.

Bệnh giun chỉ Onchocerca lây lan bởi ruồi đen Simulium phát triển trong dòng suối chảy nhanh

Ấu trùng giun chỉ xâm nhập vào da trong lúc cắn của loài ruồi đen. Sau đó ấu trùng phát triển thành những con giun trưởng thành trong 12-18 mo. Giun cái trưởng thành có thể tồn tại lên đến đến 15 năm ở các nốt dưới da. Con cái thường có chiều dài từ 33 đến 50 cm, còn con đực có độ dài từ 19 đến 42 mm. Giun chỉ trưởng thành đẻ ra các vi ấu trùng di chuyển chủ yếu qua da và xâm nhập mắt.

Triệu chứng của bệnh giun chỉ

Onchocerca thường ảnh hưởng đến da và mắt. Khi bị bệnh giun chỉ, bạn có thể gặp phải các triện chứng như sau:

Nốt

Các nốt dưới da chứa giun trưởng thành, bạn có thể nhìn thấy hoặc sờ thấy được nhưng không có triệu chứng. Chúng bao gồm các tế bào viêm nhiễm và các mô liên kết ở những tỷ lệ khác nhau. Các nốt cũ có thể bị bã đậu hoặc vôi hoá.

Bệnh nhân có thể bị nổi các hạch to, bẹn, hoặc các hạch bạch huyết khác. Có thể xuất hiện tình trạng sưng khu trú của cơ quan sinh dục và thoát vị bẹn.

Bệnh da

Viêm da Onchocerca là do giai đoạn sinh sản của vi ấu trùng gây ra. Ngứa có thể là triệu chứng duy nhất xuất hiện ở những người mắc bệnh nhẹ.

Các tổn thương da thường bao gồm:

• Ban sần da khó phân biệt cùng với các tổn thương loét.
• Lichen hoá thứ phát.
• Hạch to nhẹ đến trung bình.
• Một số bất thường da khác có thể bao gồm nếp nhăn xuất hiện sớm, teo da, giảm sắc tố và mất độ đàn hồi.
• Ở những trường hợp nặng, bệnh nhân nhiễm giun chỉ có thể xuất hiện nếp gấp da ở teo và dưới đùi.

Triệu chứng viêm da Onchocerca được thấy ở hầu hết các bệnh nhân.

Onchocerca thường ảnh hưởng đến da và mắt

Bệnh về mắt

Sự tổn thương của mắt ở những trường hợp nhiễm Onchocerca bao gồm từ khiếm thị nhẹ đến mù hoàn toàn. Một số tổn thương mắt thường gặp gồm:

• Viêm giác mạc đốm: Tình trạng viêm nhiễm cấp tính thâm nhiễm quanh vi ấu trùng chết nhưng tự giới hạn mà không gây tổn thương vĩnh viễn.
• Viêm kết mạc xơ hoá: Đây là sự xâm nhập của các mô seọ có thể gây lệch vị trí thuỷ tinh thể và mù.
• Viêm màng bồ đào: Tình trạng này có thể làm biến dạng con ngươi.

Ngoài ra, các tình trạng như viêm màng mạch võng mạc, viêm dây thần kinh thị giác, hay teo mắt cũng có thể xảy ra khi bạn bị nhiễm giun chỉ.

Điều trị bệnh Onchocerca bằng thuốc gì?

Ivermectin 6mg có công dụng làm giảm sự xuất hiện của vi ấu trùng trong da và mắt và làm giảm sự sản sinh vi ấu trùng trong nhiều tháng. Mặc dù nó không giết giun cái trưởng thành, nhưng liều tích lũy có thể làm giảm khả năng sinh sản của chúng. Ivermectin được sử dụng như một liều uống 150 mcg trên 1kg, và lặp lại từ 6 đến 12 tháng. Thời gian điều trị tối ưu cho căn bệnh này là không chắc chắn. 

Tác dụng phụ của thuốc Ivermectin tương tự như chất Diethylcarbamazine (DEC), tuy nhiên nó ít gặp hơn và ít nghiêm trọng hơn. DEC không được sử dụng cho bệnh Onchocerca bởi vì nó có thể gây phản ứng quá mẫn. Điều này có thể gây nên các tổn thương da và mắt và dẫn đến sự sụp đổ của tim mạch.

Trong các nghiên cứu khoa học so sánh, Ivermectin có hiệu quả như diethylcarbamazin trong việc giảm số lượng ấu trùng nhưng các tác dụng phụ toàn thân và mắt ít xảy ra hơn. Diethylcarbamazin hiện nay đã không còn được khuyến cáo trong điều trị nhiễm giun chỉ Onchocerca. Một số bệnh nhân có các triệu chứng bệnh không thuyên giảm sau điều trị bằng Ivermectin nhiều lần thì cũng có thể dùng Suramin để diệt giun trưởng thành. Tuy nhiên, do độc tính của Ssuramin cũng như phác đồ điều trị phức tạp, vì vậy chỉ nên dùng thuốc theo chỉ định của bác sỹ có kinh nghiệm. Amocarzin hiện đang được đánh giá về tác dụng diệt giun trưởng thành và diệt ấu trùng.

Khi được điều trị Onchocerca đúng cách, một số tổn thương da và mắt sẽ có tiến triển tốt, tổn thương thị giác được ngăn ngừa.

Opelomin 6Mg OPV là thuốc được chọn điều trị bệnh giun chỉ Onchocerca volvulus

Hiện nay, Ivermectin là thuốc được chọn điều trị bệnh giun chỉ Onchocerca volvulus. Trong số các nhóm thuốc Invermectin thì sản phẩm Opelomin 6Mg OPV là một trong những loại được ưa dùng. Đây là thuốc diệt ấu trùng giun chỉ rất mạnh, nhưng ít tác dụng trên ký sinh trùng trưởng thành. Sau khi uống Opelomin 6Mg OPV được 2 - 3 ngày, thì ấu trùng giun chỉ ở da mất đi nhanh. Còn đối với ấu trùng ở giác mạc và tiền phòng mắt thì chậm hơn. Bạn có thể tìm mua Opelomin 6Mg OPV được phân phối chính hãng tại hệ thống nhà thuốc Long Châu trên toàn quốc.

Bệnh giun chỉ Onchocerca có thể điều trị đơn giản bằng Ivermectin ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên quá trình điều trị cần kiên trì và tốn nhiều thời gian. Vì vậy nên, nắm rõ thông tin của bệnh và phòng ngừa hiệu quả vẫn luôn là cách tốt nhất.

Ngọc Hiếu

Nguồn tham khảo: Tổng hợp