Bệnh lậu có chữa được không? Phác đồ điều trị và cách phòng ngừa

Lậu là một trong những bệnh xã hội phổ biến, có khả năng lây lan nhanh chóng và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe sinh sản. Với sự tiến bộ của y học hiện đại, việc kiểm soát và điều trị đã trở nên hiệu quả hơn, song tình trạng kháng thuốc và nguy cơ tái phát vẫn là thách thức lớn. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về cách điều trị, thời gian hồi phục cũng như biện pháp phòng ngừa, giúp bạn hiểu rõ và chủ động bảo vệ sức khỏe của mình.

Bệnh lậu có chữa được không?

Bệnh lậu là một trong những bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) phổ biến nhất trên toàn cầu, do vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae gây ra. Căn bệnh này có thể ảnh hưởng đến niệu đạo, cổ tử cung, trực tràng, hầu họng và mắt. Nhiều người lo ngại rằng khi mắc bệnh, việc chữa khỏi hoàn toàn là điều không thể. Tuy nhiên, theo các tổ chức y tế lớn như WHO và CDC (Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ), bệnh lậu hoàn toàn có thể điều trị khỏi nếu được phát hiện sớm và áp dụng đúng phác đồ y khoa.

Tuy nhiên, việc điều trị bệnh lậu đang đối mặt với thách thức lớn từ tình trạng kháng kháng sinh. Một số chủng vi khuẩn đã phát triển khả năng kháng thuốc, khiến bác sĩ buộc phải kết hợp nhiều loại kháng sinh hoặc thay đổi phác đồ dựa trên kết quả kháng sinh đồ. Do đó, bệnh nhân cần tuyệt đối tuân thủ chỉ định y khoa, không tự ý mua thuốc hoặc dừng thuốc khi thấy triệu chứng thuyên giảm.

Như vậy, có thể khẳng định rằng bệnh lậu có thể chữa khỏi, nhưng tổn thương lâu dài ở cơ quan sinh sản hoặc hệ tiết niệu do bệnh gây ra (như viêm vòi trứng, viêm tinh hoàn) sẽ khó hồi phục hoàn toàn. Chính vì vậy, việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và phòng ngừa tái nhiễm đóng vai trò then chốt trong kiểm soát bệnh.

Phương pháp điều trị bệnh lậu hiệu quả hiện nay

Điều trị bệnh lậu hiện nay được thực hiện theo các nguyên tắc y khoa nghiêm ngặt, đồng thời kết hợp biện pháp hỗ trợ và quản lý bạn tình để ngăn tái nhiễm.

Liệu pháp kháng sinh

Theo CDC, phác đồ điều trị đầu tay cho bệnh lậu không biến chứng là:

• Ceftriaxone 500 mg tiêm bắp một liều duy nhất đối với người bệnh <150 kg.
• Với bệnh nhân ≥150 kg: Ceftriaxone 1 g tiêm bắp một liều duy nhất.

Nếu có nguy cơ hoặc đã xác định đồng nhiễm Chlamydia trachomatis, bác sĩ sẽ chỉ định thêm Doxycycline 100 mg uống 2 lần/ngày trong 7 ngày.

Với những bệnh nhân không thể dùng Ceftriaxone, có thể thay thế bằng Gentamicin kết hợp Azithromycin hoặc Cefixime đường uống. Tuy nhiên, hiệu quả điều trị ở những trường hợp này thường thấp hơn, đặc biệt là đối với nhiễm lậu hầu họng. Vì vậy, cần làm kháng sinh đồ để lựa chọn thuốc phù hợp trong trường hợp điều trị thất bại.

Điều trị bạn tình song song

Một nguyên tắc bắt buộc trong điều trị bệnh lậu là tất cả bạn tình gần đây của người bệnh cũng phải được thăm khám và điều trị. Nếu không, nguy cơ tái nhiễm rất cao, dẫn đến vòng luẩn quẩn lây bệnh. Đây là biện pháp quan trọng giúp kiểm soát dịch tễ và bảo vệ cộng đồng.

Theo dõi và tái khám

Sau điều trị, người bệnh cần kiêng quan hệ tình dục ít nhất 7 ngày và chỉ quan hệ trở lại khi bản thân và bạn tình đã được chữa khỏi. Các trường hợp nhiễm lậu hầu họng hoặc nghi ngờ thất bại điều trị cần được xét nghiệm lại sau 7 - 14 ngày. CDC cũng khuyến cáo nên tái khám và xét nghiệm lại sau 3 tháng, kể cả khi không có triệu chứng, để chắc chắn không bị tái nhiễm.

Bệnh lậu bao lâu thì khỏi và có tái phát không?

Bệnh lậu có thể được chữa khỏi nếu điều trị đúng phác đồ, song vẫn có khả năng tái phát. Vậy chính xác bao lâu thì khỏi và khả năng bệnh tái nhiễm cao không?

Thời gian khỏi sau điều trị

Thời gian điều trị bệnh lậu phụ thuộc vào vị trí nhiễm khuẩn, mức độ tiến triển và khả năng đáp ứng kháng sinh của từng người bệnh. Thông thường, phần lớn bệnh nhân sẽ thuyên giảm triệu chứng và loại bỏ vi khuẩn trong khoảng 7 - 14 ngày nếu được áp dụng đúng phác đồ kháng sinh chuẩn.

Tuy nhiên, những trường hợp nhiễm ở hầu họng hoặc bệnh đã kéo dài có thể cần thời gian hồi phục lâu hơn và đòi hỏi tái khám để kiểm tra hiệu quả điều trị. Một nghiên cứu ghi nhận rằng, nếu nhiễm khuẩn lậu ở hầu họng không được điều trị, tình trạng này có thể tồn tại trung bình tới 16 tuần [Clin Infect Dis, 2021].

Khả năng tái nhiễm

Một điểm quan trọng cần nhấn mạnh là: Điều trị thành công không có nghĩa bệnh nhân miễn nhiễm hoàn toàn với bệnh lậu trong tương lai. Nếu quan hệ tình dục không an toàn với bạn tình chưa điều trị hoặc người mang vi khuẩn, nguy cơ tái nhiễm vẫn rất cao. Một nghiên cứu trên nam giới cho thấy tỷ lệ tái nhiễm bệnh lậu sau điều trị ước tính khoảng 7% trong thời gian theo dõi [Sex Transm Infect, 2006].

Nguyên nhân chính của vòng lặp tái nhiễm là bạn tình không được điều trị đồng thời hoặc người bệnh vẫn duy trì quan hệ không an toàn. Do đó, việc tái khám và xét nghiệm lại sau 3 tháng kể từ lần điều trị đầu tiên, kể cả khi không có triệu chứng, nhằm kịp thời phát hiện và xử lý tái nhiễm.

Biện pháp phòng ngừa bệnh lậu an toàn và hiệu quả

Phòng ngừa luôn là biện pháp quan trọng nhất để hạn chế nguy cơ mắc và tái nhiễm bệnh lậu. Do vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae lây truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục, việc duy trì lối sống tình dục an toàn kết hợp chăm sóc sức khỏe định kỳ là chìa khóa bảo vệ bản thân và cộng đồng.

• Quan hệ tình dục an toàn: Luôn đeo bao cao su đúng cách, bất kể hình thức quan hệ nào (âm đạo, hậu môn, đường miệng) giúp giảm đáng kể nguy cơ lây nhiễm. Tránh quan hệ với nhiều bạn tình, đặc biệt khi không rõ tình trạng sức khỏe của đối tác.
• Điều trị đồng thời cho bạn tình: Nếu một người được chẩn đoán mắc bệnh lậu, bạn tình gần đây cũng cần được thăm khám và điều trị. Điều này giúp ngăn chặn vòng lặp lây nhiễm qua lại.
• Khám và xét nghiệm sức khỏe định kỳ: Người có nguy cơ cao (quan hệ không bảo vệ, nhiều bạn tình) nên tầm soát bệnh lây qua đường tình dục (STIs) định kỳ. Xét nghiệm giúp phát hiện sớm bệnh lậu ngay cả khi không có triệu chứng, từ đó can thiệp kịp thời để tránh biến chứng.
• Tránh dùng chung vật dụng cá nhân có nguy cơ: Không sử dụng chung kim tiêm, đồ chơi tình dục hoặc vật dụng có thể dính dịch tiết. Nếu sử dụng đồ chơi tình dục, cần vệ sinh kỹ và dùng bao cao su bọc ngoài trước khi chia sẻ.
• Duy trì lối sống tình dục lành mạnh: Chung thủy một vợ một chồng, xây dựng mối quan hệ tình dục an toàn và tin cậy. Kết hợp giáo dục sức khỏe sinh sản để nâng cao nhận thức về nguy cơ và cách phòng tránh bệnh lây qua đường tình dục.

Bài viết trên của Nhà thuốc Long Châu đã giúp bạn biết được bệnh lậu có chữa được không. Câu trả lời là có, nếu người bệnh được chẩn đoán sớm và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ. Tuy nhiên, bệnh vẫn có thể tái nhiễm nếu không phòng ngừa đúng cách. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe sinh sản và tránh biến chứng nguy hiểm, mỗi người nên chủ động phòng ngừa, duy trì lối sống tình dục an toàn và thăm khám y tế khi có dấu hiệu bất thường.