Biến chứng não úng thủy nguy hiểm thế nào? Cách điều trị não úng thủy phổ biến hiện nay

Não úng thủy là một tình trạng bệnh lý phức tạp có thể xảy ra ở mọi lưa tuổi. Khi không được phát hiện kịp thời sẽ gây ra nhiều biến chứng não úng thủy nguy hiểm. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về bệnh não úng thủy, cũng như cách phát hiện tình trạng nguy hiểm này.

Não úng thủy là gì?

Não úng thủy là tình trạng xảy ra khi chất lỏng tích tự trong hộp sọ và gây phù não. Thông thường, dịch não tủy thường di chuyển trong các khoang của não, còn được gọi là não thất. Trong quá trình não úng thủy, chất lỏng dư thừa sẽ làm cho não thất giãn rộng, gây ảnh hưởng lên các bộ phận khác của não.

Tổn thương não có thể xảy ra do sự tích tụ dịch não tủy. Điều này có thể dẫn đến suy giảm khả năng phát triển về thể chất và trí tuệ. Tình trạng này cần được phát hiện và điều trị kịp thời để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

Não úng thủy chủ yếu xảy ra ở trẻ em và người lớn trên 60 tuổi, nhưng những người trẻ hơn cũng có thể mắc bệnh này. Theo Viện Quốc gia về Rối loạn Thần kinh và Đột quỵ Hoa Kỳ, ước tính rằng có từ 1 – 2 trong số 1000 trẻ sơ sinh bị não úng thủy bẩm sinh.

Triệu chứng của não úng thủy

Não có thể sẽ bị tổn thương vĩnh viễn nếu như tình trạng não úng thủy không được phát hiện kịp thời. Bệnh này thường phổ biến ở trẻ em, nhưng có thể xảy ra ở mọi độ tuổi.

Trẻ sơ sinh

Các triệu chứng ban đầu của não úng thủy ở trẻ sơ sinh bao gồm:

• Thóp phồng.
• Tăng chu vi vòng đầu bất thường.
• Co giật.
• Trẻ quấy khóc do khó chịu.
• Nôn mửa.
• Trẻ bú kém.
• Trương lực cơ giảm.

Trẻ mới biết đi

Đối với trẻ lớn hơn:

• Thay đổi cấu trúc khuôn mặt bất thường.
• Thay đổi tính cách.
• Chéo mắt.
• Đau đầu.
• Co thắt cơ bắp.
• Chậm phát triển.
• Buồn ngủ cực độ.
• Cáu gắt.
• Giảm khả năng tập trung.
• Mất kiểm soát bàng quang.
• Hay buồn nôn.
• Kém ăn.
• Mất kiểm soát bàng quang.

Thanh niên và người trưởng thành

Các triệu chứng não úng thủy ở thanh niên và người trưởng thành bao gồm:

• Đau đầu mạn tính.
• Đi lại khó khăn.
• Gặp vấn đề về thị lực.
• Mất kiểm soát bàng quang.
• Suy giảm trí nhớ.
• Khó tập trung.

Não úng thủy áp suất bình thường

Dạng tình trạng này thường bắt đầu từ từ và phổ biến ở người lớn trên 60 tuổi. Một trong những dấu hiệu sớm nhất là ngã đột ngột mà không mất ý thức. Các triệu chứng phổ biến khác của não úng thủy áp suất bình thường bao gồm:

• Thay đổi dáng đi.
• Trí lực suy giảm.
• Khó kiểm soát việc đi tiểu.

Nguyên nhân gây ra não úng thủy

Dịch não tủy thường chảy ra não và tủy sống của bạn. Chất dịch quan trọng này bảo vệ não và tủy sống, hoạt động như một tấm đệm hấp thụ cú sốc do va đập hoặc chấn thương. Nó cũng hỗ trợ vận chuyển đưa các chất thải ra khỏi hệ thần kinh trung ương, giúp não hoạt động một cách trơn tru.

Dịch não tủy hỗ trợ não và tủy sống trong việc:

• Chuyển động cơ bắp.
• Các quá trình nhận thức như ghi nhớ và tập trung.
• Các chức năng nội tạng.

Não ứng thủy từ khi sinh ra

Trong một số trường hợp, não úng thủy xuất hiện trước khi em bé được sinh ra. Điều này có thể là do:

• Cột sống trẻ không đóng lại khi sinh ra.
• Dị tật di truyền.
• Một số bệnh nhiễm trùng xảy ra trong thời kì mang thai, chẳng hạn như người mẹ nhiễm virus Rubella.
• Chấn thương đầu trong quá trình chuyển dạ.

Não úng thủy ở trẻ lớn và thanh niên

Tình trạng này cũng có thể xảy ra ở trẻ mới biết đi và trẻ lớn hơn do:

• Chấn thương đầu.
• Xuất hiện khối u ở hệ thần kinh trung ương.
• Gây ra viêm màng não.

Não úng thủy ở người cao tuổi

Khi não úng thủy xảy ra ở người cao tuổi (trên 60 tuổi), nồng độ dịch não tủy sẽ tăng lên, nhưng áp suất lại vẫn ở mức bình thường. Dù vậy, nó vẫn sẽ khiến não bị phù và có thể dẫn đến suy giảm chức năng não. Ở người cao tuổi, tình trạng này thường là do sự tắc nghẽn ở não thất, khiến dịch não tủy khó lưu thông.

Điều trị não úng thủy

Não úng thủy được điều trị bằng một trong hai lựa chọn phẫu thuật sau:

• Đặt ống Shunt: Shunt là một ống dẫn lưu dài, có tác dụng giúp cho dịch não tủy lưu thông với tốc độ bình thường. Các bác sĩ sẽ đưa một đầu của ống vào trong não và kết nối với một ống mềm đặt dưới da, từ đó dẫn lưu dịch não tủy dư thừa vào khoang ngực hoặc bụng để cơ thể hấp thụ.
• Nội soi thông não thất thứ ba (ETV): Phương pháp phẫu thuật này giúp cải thiện dòng chảy của dịch não tủy ra khỏi não. Một lỗ nhỏ sẽ được tạo ra ở đáy của não thất thứ ba và dịch não tủy sẽ được chuyển hướng đến đó để giảm áp lực.

Hệ thống Shunt thường hoạt động tốt, nhưng chúng có thể không dẫn lưu dịch não tủy đúng cách do hỏng hóc cơ học hoặc do nhiễm trùng. Khi tình trạng này xảy ra, dịch não tủy một lần nữa sẽ tích tụ và các triệu chứng có thể tái phát.

• Đau đầu.
• Nhìn đôi hoặc nhạy cảm với ánh sáng.
• Buồn nôn hoặc nôn.
• Co giật.
• Sốt nhẹ.
• Buồn ngủ quá mức.
• Đỏ hoặc đau dọc theo đường đặt ống Shunt.

Biến chứng não úng thủy

Não úng thủy có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời. Não úng thủy có thể gây ra những vấn đề về chức năng tâm thần, bao gồm suy giảm trí nhớ và khả năng tập trung, gây ra nhiều bất tiện cho người bệnh. Các biện pháp can thiệp rất khó để phục hồi hoàn toàn các tổn thương não đã xuất hiện.

Biến chứng não úng tủy có trở nên phức tạp hay không phụ thuộc phần lớn vào mức độ các triệu chứng cũng như thời điểm được điều trị.

Với những lợi ích của phẫu thuật, liệu pháp phục hồi và can thiệp giáo dục, nhiều người bị não úng thủy có thể duy trì chất lượng cuộc sống một cách tương đối ổn định.

Ngăn ngừa bệnh não úng thủy

Bạn không thể ngăn ngừa bệnh não úng thủy, nhưng bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh não úng thủy và cho trẻ bằng những cách sau:

• Chăm sóc tiền sản: Đảm bảo rằng bạn được chăm sóc trước khi sinh trong quá trình mang thai. Điều này giúp giảm nguy cơ chuyển dạ sớm, là một nguyên nhân dẫn đến não úng thủy.
• Tiêm vaccine đầy đủ: Tiêm phòng có thể giúp ngăn ngừa bệnh tật và các nhiễm trùng có liên quan đến não úng thủy.
• Sử dụng thiết bị bảo hộ: Sử dụng các thiết bị an toàn như mũ bảo hiểm khi đi xe máy, thắt dây an toàn khi điều khiển ô tô để ngăn ngừa chấn thương đầu khi tham gia giao thông.

Vậy là bạn đã cùng Nhà thuốc Long Châu trả lời câu hỏi "Biến chứng não úng thủy nguy hiểm thế nào?". Qua bài viết, bạn có thể nhận biết những triệu chứng của não úng thủy cũng như biện pháp xử trí phổ biến và hiệu quả. Nhà thuốc Long Châu xin chúc bạn một ngày làm việc thật hiệu quả!

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp