Các biện pháp tránh thai sau sinh an toàn và hiệu quả

Sau khi sinh con, cơ thể người phụ nữ cần thời gian để phục hồi và chăm sóc em bé, việc mang thai ngoài ý muốn có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm lý của mẹ. Chính vì thế, lựa chọn biện pháp tránh thai phù hợp sau sinh là điều cần thiết để đảm bảo sức khỏe và giúp gia đình có kế hoạch sinh con hợp lý hơn. Hiện nay, có nhiều phương pháp tránh thai an toàn dành cho phụ nữ sau sinh, giúp ngăn ngừa mang thai hiệu quả mà vẫn không ảnh hưởng đến quá trình nuôi con bằng sữa mẹ. Cùng điểm qua các biện pháp tránh thai sau sinh phổ biến trong bài viết dưới đây nhé!

Bao cao su

Bao cao su là một trong các biện pháp tránh thai sau sinh phổ biến và hiệu quả nhất hiện nay. Khi sử dụng, bao được trùm lên dương vật đang cương cứng để ngăn tinh dịch xâm nhập vào âm đạo, từ đó ngăn cản quá trình thụ tinh. Phương pháp này phù hợp cho cả những phụ nữ đang cho con bú, với hiệu quả tránh thai đạt khoảng 98% đối với bao cao su nam và 95% đối với bao cao su nữ. Ngoài việc phòng tránh mang thai ngoài ý muốn, bao cao su còn giúp bảo vệ cả hai giới khỏi các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục.

Hiện nay, trên thị trường đã có cả bao cao su dành cho nữ giới, giúp phụ nữ chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe sinh sản. Nhưng do ảnh hưởng của nội tiết tố sau sinh, âm đạo của phụ nữ có thể bị khô rát, giảm tiết dịch nhờn, khiến việc quan hệ trở nên khó chịu. Lúc này, mẹ có thể kết hợp sử dụng bao cao su với chất bôi trơn để tăng cường độ ẩm và giúp “cuộc yêu” thoải mái hơn. Lưu ý chọn loại chất bôi trơn gốc nước để tránh làm ảnh hưởng đến chất lượng của bao cao su.

Sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày

Thuốc tránh thai hàng ngày là một trong những phương pháp ngừa thai nội tiết tố, mang lại hiệu quả cao nếu sử dụng đúng cách. Tùy vào thành phần, thuốc tránh thai có thể chia thành hai loại chính:

• Thuốc tránh thai chỉ chứa progestin: Mẹ có thể bắt đầu sử dụng ngay sau sinh, ngay cả khi đang cho con bú hay không. Loại thuốc này không ảnh hưởng đến quá trình sản xuất sữa mẹ.
• Thuốc tránh thai kết hợp estrogen và progestin: Thời điểm bắt đầu dùng thuốc phụ thuộc vào việc mẹ có cho con bú hay không. Nếu cho con bú, có thể dùng thuốc từ 21 ngày sau sinh. Nếu cho con bú không hoàn toàn, tốt nhất nên đợi đến khi bé được 6 tuần tuổi. Trong trường hợp cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ, nên bắt đầu uống thuốc sau 6 tháng.

Tuy nhiên, thuốc tránh thai phối hợp có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim, do đó không được khuyến cáo cho những trường hợp sau:

• Phụ nữ trên 35 tuổi có hút thuốc lá;
• Người bị cao huyết áp;
• Tiền sử đột quỵ, nhồi máu cơ tim hoặc thuyên tắc tĩnh mạch sâu;
• Tiền sử đau nửa đầu migraine;
• Người mắc bệnh ung thư vú hoặc có tiền sử ung thư vú.

Cho con bú sau sinh

Cho con bú sau sinh là một trong các biện pháp tránh thai sau sinh thuận tiện và an toàn mà nhiều mẹ bầu chưa để ý đến. Việc cho con bú sẽ giúp ức chế hormone sinh dục nữ, từ đó giúp ngăn chặn quá trình rụng trứng và trì hoãn chu kỳ kinh nguyệt.

Theo khuyến nghị của các chuyên gia, mẹ nên duy trì cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong ít nhất 6 tháng đầu đời để giúp bé có sức đề kháng tốt nhất. Trong khoảng thời gian này, nếu mẹ cho bé bú ít nhất 6 lần/ngày và đảm bảo thời gian giữa các cữ bú không quá 4 giờ vào ban ngày và 6 giờ vào ban đêm, hiệu quả tránh thai có thể đạt đến 98%. Khi đó, nội tiết tố bị kìm hãm, trứng không rụng nên nguy cơ thụ thai sẽ giảm đáng kể.

Thuốc tiêm tránh thai (DMPA)

Thuốc tiêm tránh thai chứa depot medroxyprogesterone acetate (DMPA) - một dạng progestin giúp ngăn chặn quá trình rụng trứng. Mỗi liều tiêm DMPA có hiệu quả kéo dài trong 3 tháng. Tuy nhiên, phương pháp này có thể làm tăng nguy cơ loãng xương và các bệnh tim mạch, do đó không khuyến nghị sử dụng cho những phụ nữ có nguy cơ mắc các bệnh lý này. Một số tác dụng phụ khác có thể gặp phải bao gồm chu kỳ kinh nguyệt không đều, đau đầu và tăng cân.

Trong các biện pháp tránh thai sau sinh, mặc dù phương pháp sử dụng thuốc tiêm DMPA này chỉ là tạm thời nhưng lại mang lại hiệu quả cao và được nhiều người lựa chọn. Thời điểm phù hợp để tiêm là từ tuần thứ 6 sau sinh hoặc đã qua giai đoạn cho con bú.

Que cấy tránh thai

Nếu muốn tránh thai lâu dài mà không cần sử dụng biện pháp hàng ngày, que cấy tránh thai là lựa chọn phù hợp. Đây là một que nhựa nhỏ có chứa hormone progesterone, được cấy dưới da cánh tay.

Hormone sẽ được giải phóng từ từ vào cơ thể, giúp ngăn chặn rụng trứng và đem lại hiệu quả tránh thai lên đến 3 năm. Khi muốn mang thai trở lại, chỉ cần lấy que cấy ra thì quá trình rụng trứng và thụ thai sẽ sớm quay về trạng thái bình thường.

Đặt vòng tránh thai

Vòng tránh thai hay dụng cụ tử cung (IUD – Intrauterine Device), là một dụng cụ nhỏ hình chữ T được đặt vào tử cung để ngăn tinh trùng gặp trứng, giúp mang lại hiệu quả tránh thai cao trên 99%.

Thời điểm thích hợp để đặt vòng thường là sau sinh 4 tuần, khi sức khỏe của người mẹ đã hồi phục và không có viêm nhiễm hậu sản. Tùy vào loại vòng, hiệu quả tránh thai có thể kéo dài từ 5 đến 10 năm. Bác sĩ sẽ tư vấn loại vòng phù hợp nhất với nhu cầu của bạn.

Ngoài vòng tránh thai thông thường, còn có loại vòng chứa nội tiết levonorgestrel, thích hợp với phụ nữ bị đau bụng kinh, rong kinh hoặc lạc nội mạc tử cung.

Triệt sản nữ

Triệt sản là phương pháp tránh thai vĩnh viễn, không thể hồi phục với hiệu quả ngừa thai trên 99%. Cơ chế triệt sản nữ là làm tắc hoặc bịt kín ống dẫn trứng để trứng không gặp tinh trùng, ngăn chặn quá trình thụ tinh.

Thời điểm thực hiện triệt sản là trong vòng 7 ngày sau sinh nếu chắc chắn không có ý định sinh thêm con. Nếu không thực hiện ngay sau sinh, có thể tiến hành trong khoảng 6 tuần sau đó. Hiện nay, nhiều sản phụ chọn kết hợp triệt sản với phẫu thuật sinh mổ để tránh phải thực hiện phẫu thuật nhiều lần.

Việc lựa chọn các biện pháp tránh thai sau sinh không chỉ giúp người mẹ có thời gian hồi phục mà còn góp phần xây dựng kế hoạch hóa gia đình một cách khoa học. Tùy vào nhu cầu và tình trạng sức khỏe, mẹ có thể lựa chọn phương pháp phù hợp nhất để vừa đảm bảo hiệu quả tránh thai, vừa duy trì sức khỏe tổng thể. Để đạt hiệu quả cao nhất, mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi quyết định sử dụng bất kỳ phương pháp nào.