Cách xử lý khi trẻ bị kiến ba khoang đốt

Trẻ em có sức khỏe yếu ớt, làn da mỏng manh và mọi tác động bên ngoài cũng như sức khỏe của trẻ cũng có thể làm gia đình lo lắng, nhất là khi trẻ bị kiến ba khoang đốt khiến viêm da tiếp xúc, các vết lở loét trông thật ghê sợ. Vậy phương pháp xử lý khi trẻ bị kiến ba khoang đốt như thế nào để đúng cách và không ảnh hưởng đến trẻ?

Triệu chứng khi trẻ bị kiến ba khoang đốt

Trẻ bị kiến ba khoang đốt sẽ có những tổn thương cơ bản là xuất hiện những thương tổn có dạng dát đỏ, thành đám, thành vệt, theo chiều tay quệt, nền da hơi cộm, trên mặt da có mụn nước hoặc mụn mủ nhỏ li ti ở giữa, vùng da lõm có màu vàng nâu, hình tròn hoặc bầu dục.

Tình trạng viêm thường xuất hiện ở những vùng da hở như: cổ, mặt, ngực, gáy, lưng, tay, chân...

Những thương tổn tiếp tục xuất hiện dù không có sự hiện diện của kiến ba khoang nếu trẻ bị kiến ba khoang đốt và ngứa gãi quệt ra vùng da lành, đặc biệt là các vùng nếp gấp.

Trường hợp trẻ sơ sinh bị kiến ba khoang đốt, không chỉ có cảm giác rát bỏng tại chỗ, thương tổn trên diện rộng, trẻ còn có thể bị sốt nhẹ, nổi hạch lân cận. Trẻ sơ sinh bị kiến ba khoang đốt là trường hợp đáng tiếc, các bậc phụ huynh cần tích cực trông chừng, mắc mùng màn cho trẻ để tránh kiến ba khoang chui vào và đốt bé.

Triệu chứng khi trẻ bị kiến ba khoang đốt

Sự tiến triển của viêm da do kiến ba khoang đốt

• Sau 6 – 8 giờ vùng da tiếp xúc với kiến ba khoang xuất hiện ban đỏ.
• Sau 12 – 24 giờ tiếp theo, xuất hiện thương tổn điển hình là sưng và ngứa nghiêm trọng.
• Sau 2 – 3 ngày, vùng da bị thương tổn sẽ đỏ dần và sưng phình ra, đồng thời xuất hiện các mụn nước nhỏ như mụn nước khi bị phỏng.
• Sau 3 – 5 ngày, thương tổn bắt đầu đỡ rát bỏng và bong vảy
• Sau 7 – 10 ngày, vảy sẽ bong hết nhưng để lại vết thâm lâu mất.

Lưu ý: Trường hợp tay trẻ bị kiến ba khoang đốt bị dính chất độc khi đập kiến ba khoang, chà xát và sờ vào mắt có thể làm bỏng mắt, tổn thương ở gần mắt có thể sưng húp cả 2 mắt. Nếu tổn thương ở bẹn có thể làm nổi hạch bẹn sưng đau khó đi lại. Nếu  trẻ bị kiến ba khoang đốt không được điều trị kịp thời, tình trạng viêm da sẽ tiến triển sang dạng loét.

Cách xử lý khi trẻ bị kiến ba khoang đốt

Nếu thấy trẻ bị kiến ba khoang đốt, nên nhanh chóng tách kiến ra khỏi da bé. Nhưng không dùng tay trần để bắt, giết. 

Rửa sạch vết cắn của bé với nước sạch, nước muối sinh lý và xà phòng, đưa bé đến bác sĩ điều trị.

Tùy vào mức độ tổn thương của da bác sĩ sẽ chỉ định thuốc phù hợp. Nếu nhẹ chỉ cần bôi thuốc sát trùng là vết thương sẽ tự lành. Nếu nặng hơn bé có thể cần bôi thuốc đặc trị và uống kháng sinh để đề phòng bội nhiễm.

Tránh bôi các loại kem thuốc khi không có chỉ định của bác sĩ, bởi một số người bôi kem thuốc đã làm bít tổn thương, khiến lâu khô và bỏng rát lâu hơn.

Lưu ý: Cần nhanh chóng đưa bé đi khám bác sĩ da liễu ngay nếu tổn thương lan rộng, gây sốt, khó chịu… để được khám và kê đơn thuốc giảm đau, chống phù nề, chống dị ứng, kháng histamine tại chỗ… tùy tình trạng tổn thương, tránh nhiễm trùng, và phải dùng thuốc đúng y lệnh. Nếu điều trị đúng thì sau 5-6 ngày tổn thương có thể lành.

Cần thổi hoặc tách kiến ba khoang ra khỏi bé chứ không nên đè hay giết trên da bé

Khi phát hiện kiến ba khoang cần làm gì?

Nếu nhìn thấy kiến ba khoang bám trên người hay quần áo, đồ đạc trong nhà, bạn không nên dùng tay giết chết hay chà xát chúng mà nên thổi chúng ra xa hoặc để một tờ giấy vào cho nó bò lên và lấy nó ra khỏi người.

Rửa vùng da có tiếp xúc với kiến ba khoang bằng nước sạch và xà phòng, sau đó dùng thuốc sát trùng nhẹ.

Nếu bạn lỡ tay đập hoặc chà xát kiến ba khoang thì phải nhanh chóng rửa sạch nơi tiếp xúc để hạn chế chất độc, vì trong dịch cơ thể của kiến ba khoang có chứa pederin – một loại chất độc gây rộp, phỏng, viêm da.

Khi da người tiếp xúc với chất tiết của kiến ba khoang qua những vật dụng nào đó hoặc vô ý đập làm cho chúng chết trên da thì chất độc theo dịch cơ thể chúng tiết ra ngoài, dính vào da người, gây viêm da ngay tại vùng da đó...

Khi dính vào da tay, nếu không rửa sạch tay ngay thì vô tình sẽ làm chất độc dính vào chỗ khác trên cơ thể gây viêm da lan toả.

Không nên tự ý mua thuốc bôi khi trẻ bị kiến ba khoang đốt

Cách phòng chống kiến ba khoang đốt

Nếu phát hiện có sự hiện diện của kiến ba khoang, nên thay đèn huỳnh quang bằng đèn có ánh sáng màu vàng. Tiếp theo, cách phòng chóng kiến ba khoang đốt là ngăn cản kiến ba khoang vào nhà:

• Sử dụng lưới ngăn côn trùng ở các cửa sổ và cửa ra vào. Đóng các cửa ra vào và cửa sổ khi trời tối.
• Nên ngủ trong mùng, đặc biệt là trẻ em, các bé sơ sinh.
• Vệ sinh môi trường, phát quang bụi rậm, cây cỏ xung quanh nhà vì đây là nơi trú ẩn tốt cho loại côn trùng này.
• Mặc quần áo dài tay khi đi ra ngoài, nhất là ở những nơi gần đồng ruộng, khu dân cư có nhiều ánh đèn, gần công trình xây dựng.
• Giũ mạnh khăn mặt, quần áo trước khi dùng.
• Nếu có làm việc trên đồng ruộng, nhất là vào mùa thu hoạch hay mưa bão cần chú ý sử dụng các phương tiện bảo hộ lao động như: mặc quần áo dài tay, đội mũ, nón, khẩu trang, đi ủng để tránh tiếp xúc với côn trùng.

Nhân Tâm