Tốt nghiệp Đại Học Dược Hà Nội - chuyên môn Dược lâm sàng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Chiêu Anh
Mặc định
Lớn hơn
Các đặc điểm của chu kỳ kinh nguyệt là một trong những chỉ số dễ tiếp cận nhất để đánh giá sức khỏe phụ nữ. Nhưng liệu bạn có biết rằng chỉ số khối cơ thể (BMI) và tình trạng kinh nguyệt có liên hệ với nhau không? Một điều thú vị nữa là chỉ số BMI lý tưởng sẽ còn có thể tối ưu hóa khả năng sinh sản và rụng trứng.
Kinh nguyệt đều đặn phụ thuộc vào hoạt động của trục hạ đồi - tuyến yên - buồng trứng, sự gián đoạn của trục này có thể dẫn đến những tình trạng bất thường như không rụng trứng, vô kinh và chu kỳ kinh nguyệt không đều. Có nhiều yếu tố có mối liên hệ mật thiết với chu kỳ kinh nguyệt và gây ảnh hưởng đến nó, một trong số đó là chỉ số khối cơ thể (BMI). Bài viết dưới đây sẽ đem đến cho bạn cái nhìn tham khảo về nghiên cứu cho thấy chỉ số BMI có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt của bạn như thế nào.
Một nghiên cứu lấy dữ liệu từ hơn 8700 người tham gia và ghi nhận số liệu từ 191.000 chu kỳ kinh nguyệt để tìm hiểu mối liên hệ giữa chỉ số BMI và chu kỳ kinh nguyệt không đều. Dữ liệu được thu thập thông qua ứng dụng di động theo dõi chu kỳ kinh nguyệt mang tên LunaLuna tại Nhật Bản, trong khoảng thời gian từ tháng 01/2019 đến tháng 03/2021. Đồng thời những người tham gia cũng cần phải hoàn thành hai đợt bảng câu hỏi nhằm cung cấp thông tin về tình trạng sức khỏe, lối sống, trình độ học vấn và việc làm.
Người tham gia sẽ bị loại nếu có BMI dưới 15 kg/m² hoặc trên 35 kg/m², đang mang thai, đang điều trị vô sinh, sử dụng thuốc tránh thai nội tiết tố hoặc IUD/IUS, hoặc ghi nhận ít hơn 3 chu kỳ kinh nguyệt. Ngoài ra các chu kỳ ngoại lệ cực đoan (nhiều hơn độ lệch chuẩn so với độ dài chu kỳ trung bình) cũng được loại bỏ để đảm bảo chất lượng dữ liệu.
Các kết quả thu thập được chính là độ dài chu kỳ (Cycle Length - CL), tỷ lệ người có kinh nguyệt không đều và tỷ lệ chu kỳ hai pha. Theo hướng dẫn của FIGO định nghĩa các chỉ số bất thường về kinh nguyệt như sau:
Đối với phân tích nhiệt độ cơ thể cơ bản (Basal Body Temperature - BBT), giai đoạn hoàng thể được tính từ 10 ngày cho đến ngày trước kỳ kinh nguyệt tiếp theo, còn giai đoạn nang trứng là 10 ngày đầu tiên kể từ khi bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt. Một chu kỳ được xem là hai pha nếu sự khác biệt giữa BBT pha hoàng thể trung bình và BBT pha nang trứng lớn hơn 0,3°C.
Đã có 10.465 cá nhân đã hoàn thành hai bảng câu hỏi và mỗi người đã ghi lại trung bình 21 chu kỳ. Nhìn chung các đối tượng tham gia nghiên cứu thuộc độ tuổi cuối 20 hoặc đầu 30 và chưa kết hôn, có việc làm và không hút thuốc.
Theo thống kê cho thấy, những người thừa cân và béo phì có nguy cơ mắc IMB cao hơn; đối với nguy cơ mắc AMB sẽ cao hơn ở đối tượng thiếu cân hoặc béo phì. Trong mối quan hệ hình chữ J ngược giữa BMI và tỷ lệ chu kỳ hai pha cho thấy chức năng rụng trứng sẽ tối ưu đối với chỉ số BMI là 20 kg/m², nhưng lại giảm nếu BMI cao hơn hoặc thấp hơn mức đó. Điều này cho thấy người thừa hay thiếu cân đều có thể có nguy cơ cao không rụng trứng.
Thiếu cân hoặc thừa cân sẽ có tác động đến sự thay đổi một số mức độ hormone, do đó sẽ ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt. Thừa cân sẽ làm tăng lượng mỡ dự trữ và gây mất cân bằng nội tiết tố (dư thừa estrogen), cản trở quá trình rụng trứng và dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt không đều. Thiếu cân sẽ gây ra tình trạng sụt giảm estrogen làm gián đoạn quá trình rụng trứng, từ đó có thể gây nên tình trạng không có kinh nguyệt.
Những phát hiện này đã minh họa cho mối quan hệ phi tuyến tính giữa BMI và đặc điểm chu kỳ kinh nguyệt, cụ thể là những người có BMI thấp hoặc cao có nguy cơ đối mặt với chu kỳ kinh nguyệt dài và không đều. Bên cạnh đó, mối quan hệ hình chữ J ngược đối với tỷ lệ chu kỳ hai pha đã xác nhận rằng cả BMI thấp và cao đều làm tăng nguy cơ chu kỳ không rụng trứng, điều này có thể dẫn đến vô sinh.
Nhìn chung, việc duy trì mức BMI bình thường (khoảng 20 kg/m²) sẽ có nguy cơ thấp đối mặt với chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc không rụng trứng, từ đó giúp bảo vệ sức khỏe sinh sản.
Tuy nhiên, nghiên cứu này chỉ được tiến hành tại Nhật Bản và khó để khái quát trực tiếp mối liên hệ giữa BMI và chu kỳ kinh nguyệt cho các nhóm dân số không phải người châu Á. Ngoài ra, việc thu thập dữ liệu tự báo cáo qua ứng dụng theo dõi chu kỳ kinh nguyệt cũng là một hạn chế của nghiên cứu này.
Tình trạng sức khỏe nói chung, đặc biệt là cân nặng nói riêng sẽ liên quan đến nồng độ hormone trong cơ thể và gây tác động đến kỳ kinh nguyệt. Nghiên cứu trên được khảo sát tại Nhật Bản cho thấy tổng quan về nhận định chỉ số BMI có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt của bạn. Mong rằng thông qua bài viết này của Nhà thuốc Long Châu sẽ giúp bạn tham khảo và bảo vệ sức khỏe của bản thân.
Dược sĩ Đại họcNguyễn Chí Chương
Tốt nghiệp Đại Học Dược Hà Nội - chuyên môn Dược lâm sàng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.