Cùng tìm hiểu cách cai sữa mẹ cho bé thật khoa học

Các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng sữa mẹ chính là nguồn dưỡng chất tốt nhất cho sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ. Chúng ta nên nuôi con bằng sữa mẹ 6 tháng đầu đời, và tiếp tục cho bé bú sữa cho đến 24 tháng tuổi hoặc lâu hơn để tận hưởng trọn vẹn lợi ích của sữa mẹ. Tuy nhiên, với cường độ công việc hiện nay có nhiều bà mẹ không có đủ thời gian cho con bú sau khi nghỉ thai sản.

Một nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Jama Pediatrics cho rằng, trong giai đoạn đầu đời việc nuôi con bằng sữa mẹ có ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng phát triển nhận thức của bé. Những trẻ có thời gian bú mẹ nhiều hơn sẽ có trí thông minh, cũng như khả năng nhận diện hình ảnh tốt hơn. Thời điểm áp dụng cách cai sữa mẹ cho bé không chỉ dựa vào độ tuổi, mà còn dựa vào thể trạng cũng như theo dõi các dấu hiệu nhận biết đã sẵn sàng để cai sữa chưa.

Sữa mẹ đóng vai trò rất quan trọng đối với trẻ trong những năm đầu đời

Chuẩn bị cai sữa cho trẻ

Thời điểm cai sữa thích hợp

Chính bé sẽ giúp chúng ta biết được khi nào con đã sẵn sàng để cai sữa. Một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất là trẻ tỏ ra hào hứng với thức ăn thô và không hứng thú ti mẹ. Tuy nhiên, cũng không hiếm những bé đến 2 tuổi, đã mọc răng đầy đủ và ăn thô tốt nhưng còn thích ti mẹ.

Khi đó các mẹ thường phải ‘đấu tranh tư tưởng’ rất nhiều để cai sữa cho con. Mặt lợi lúc này là con sẽ không bú vớ vẩn lưng bụng rồi ăn ít, dẫn đến ngủ ít, sinh hoạt không giờ giấc. Nhưng lại khó khăn hơn nhiều lần bởi bé đã lớn nên không dễ dụ bé bằng ti giả, bú bình.

Mỗi bé lại có một đặc điểm riêng, mỗi bà mẹ cũng rất khác biệt. Do đó vấn đề cốt lõi nhất là chúng ta cần quan sát các dấu hiệu từ trẻ. Không có kinh nghiệm của ai hay bí quyết trong sách vở nào giá trị bằng quan sát của chính bản thân người mẹ với con mình cả.

Chuẩn bị tâm lý và sự hỗ trợ

Giai đoạn nuôi con bằng sữa mẹ là khoảng thời gian gắn kết rất đặc biệt. Do đó nếu muốn kết thúc cũng không phải là một việc dễ dàng với bất cứ bà mẹ nào. Chúng ta sẽ phải sẵn sàng cho cả những thay đổi về tâm trạng bởi sự thay đổi hormone do ngưng cho con bú gây ra.

Cai sữa là sự thay đổi không chỉ về sinh lý mà cả về tâm lý của các bà mẹ. Do đó bạn phải chuẩn bị trước để không bất ngờ khi tâm trạng trở nên dễ cáu giận, mau nước mắt… trong những ngày này. Hãy tiến hành chậm rãi và tuần tự cách cai sữa mẹ cho bé để đảm bảo điều tốt nhất cho cả hai.

Nếu con bạn đã trên 1 tuổi và quen nếp bú mẹ thì để cai sữa cần có người hỗ trợ, ít nhất là vào ban đêm. Ban ngày, chúng ta có thể sử dụng đồ chơi, trò chơi, các món ăn nhẹ lành mạnh như sữa chua để bé quên đi. Nhưng khi bé bất chợt tỉnh ngủ và muốn được mẹ ôm ấp, cho bú vào ban đêm thì rất cần bố hoặc ai đó khác bế thay mẹ. Hãy đưa bé ra khỏi phòng để tránh ngửi thấy mùi sữa và gào khóc dữ dội hơn.

Trước khi áp dụng cách cai sữa mẹ cho bé bạn cần quan sát các dấu hiệu xem con đã sẵn sàng chưa

Cách cai sữa mẹ cho bé

Giảm bớt cữ bú

Sau khi sẵn sàng áp dụng kế hoạch cai sữa thì cũng là lúc bắt đầu cắt giảm cữ bú. Nếu bé vẫn bú mẹ mỗi 3 tiếng/lần, thì khi được khoảng 9 tháng bạn cần giãn dần cữ bú xuống 4 - 5 tiếng. Sau đó, chọn cữ nào bé bú ít nhất trong ngày để tiếp tục cắt bỏ.

Khi đã quyết định áp dụng các cách cai sữa mẹ cho bé, thì cứ vài ngày hoặc một tuần hãy cố gắng bỏ một cữ bú. Nếu cần thiết, để bé không bị đói, chúng ta có thể thay thế bằng sữa công thức, thức ăn thô… Quá trình cai sữa kéo dài vài ngày hay nhiều tháng còn phụ thuộc vào độ ghiền ti mẹ của bé.

Cữ bú cuối cùng mà bạn cần bỏ thường là cữ tối, trước khi đi ngủ, để giúp bé no bụng và ngủ ngon. Lúc này chúng ta chỉ nên cho bú mẹ khi bé đã rất mệt và buồn ngủ, để bé quên dần được cữ này. Mẹo nhỏ là các mẹ có thể cho con uống sữa công thức hoặc sữa tươi (nếu bé trên 1 tuổi) trước khi đi ngủ để no bụng và đỡ thèm ti hơn.

Làm quen với các thực phẩm thay thế

Nếu bé nhà bạn dưới 1 tuổi và thấy cần cai sữa, hãy dùng thêm sữa công thức cho bé. Còn nếu bé đã trên 1 tuổi mới cai sữa, thì chúng ta chỉ cần tăng lượng thức ăn thô và tập quen dần với việc không bú mẹ. Nếu cần bạn có thể bổ sung thêm sữa công thức, sữa tươi hoặc sữa từ các loại hạt, tùy theo nhu cầu của bé.

Tập quen với việc không ti mẹ

Cách cai sữa mẹ cho bé trên 1 tuổi không hề dễ dàng chút nào. Chúng ta cần hết sức kiên nhẫn cũng như thật nhẹ nhàng để con dần thích nghi. Mẹ hãy dành nhiều thời gian hơn để âu yếm và thể hiện tình cảm bằng những cái ôm và nụ hôn. Điều này giúp trẻ quen dần việc giảm tiếp xúc cơ thể với mẹ khi cai sữa.

Hãy làm xao lãng con để cũng giúp con quên dần ti mẹ. Chẳng hạn như vào giờ cho con bú thường lệ bạn có thể thay thế bằng việc cho bé chơi với gấu bông, đi dạo trong xe đẩy… Đây cũng là thời gian để các ông bố thể hiện vai trò của mình.

Giữ kiên nhẫn với bé

Việc trẻ có thể trở nên cứng đầu và cáu kỉnh khi cai sữa là cách bé phản ứng với sự thay đổi. Thời gian này rồi cũng sẽ qua, để cách cai sữa mẹ cho bé hiệu quả chúng ta cần hết sức kiên nhẫn cho bước chuyển đổi quan trọng này.

Khi bé khóc lóc, thay vì dùng ti mẹ để dỗ, bạn cần chuẩn bị các phương án khác. Tốt nhất chúng ta hãu để bố hoặc người trông trẻ chăm sóc, bế và ru bé để xoa dịu. Nếu vào ban ngày, thì chúng ta có thể cho bé đi chơi bằng xe đẩy để thấy thoải mái hơn.

Bạn có thể bổ sung thêm sữa công thức cho trẻ để đảm bảo đủ dinh dưỡng cần thiết

Để áp dụng cách cai sữa mẹ cho bé hiệu quả, chúng ta còn phải lưu ý đến chế độ dinh dưỡng và ngủ nghỉ của mẹ nữa. Đây là giai đoạn cơ thể mẹ có nhiều thay đổi, thường xuyên căng thẳng vì con quấy khóc nhiều hơn. Do đó một chế độ dinh dưỡng hợp lý là rất cần thiết.

Hãy duy trì chế độ ăn cân bằng, nhiều vitamin, bổ sung đầy đủ dưỡng chất để cơ thể có thể thích nghi với những thay đổi tâm sinh lý. Đặc biệt các mẹ cần lưu ý đến giấc ngủ. Ngủ đủ giấc mỗi đêm là cách tốt nhất để cơ thể chống lại những cơn đau, tự phục hồi và chữa lành.

Thụy Anh