Các dấu hiệu trẻ sơ sinh bị suy dinh dưỡng là gì? Nguyên nhân trẻ bị suy dinh dưỡng

Các bậc phụ huynh luôn mong muốn con mình được phát triển khỏe mạnh và cao lớn nhất. Tuy nhiên, trong những lần đầu làm bố mẹ, sự thiếu kiến thức về dinh dưỡng cho bé có thể dẫn đến xuất hiện các dấu hiệu trẻ sơ sinh bị suy dinh dưỡng.

Suy dinh dưỡng ở trẻ sơ sinh

Nhu cầu về các chất dinh dưỡng cho bé ở mỗi giai đoạn trong cuộc đời là khác nhau. Đặc biệt là các giai đoạn như trẻ còn trong bào thai, giai đoạn dưới 2 tuổi và giai đoạn dậy thì. Trẻ ở giai đoạn dưới 2 tuổi nếu không được bổ sung đầy đủ các chất cần thiết qua sữa mẹ và bữa ăn dặm, sẽ rất dễ xuất hiện các dấu hiệu trẻ sơ sinh bị suy dinh dưỡng.

Suy dinh dưỡng kéo dài làm sức khỏe của trẻ sơ sinh yếu ớt, chậm phát triển thể chất và khả năng học tập.

Dấu hiệu trẻ sơ sinh bị suy dinh dưỡng là gì?

Dấu hiệu suy dinh dưỡng ở trẻ sơ sinh nếu được phát hiện và điều trị sớm thì khả năng bé hồi phục và phát triển bình thường sẽ cao. Nếu không điều trị sớm, tình trạng thiếu dưỡng chất kéo dài dẫn đến suy dinh dưỡng mãn tính thì việc điều trị sẽ gặp nhiều khó khăn.

Bé có dấu hiệu chậm tăng cân

So sánh cân nặng của bé với cân nặng trung bình của các trẻ khác cùng độ tuổi có thể phát hiện được tình trạng suy dinh dưỡng. Nếu cân nặng ghi nhận mỗi ngày cho thấy trẻ không phát triển hoặc phát triển chậm, giữ cân nặng tại chỗ thì mẹ cần so sánh chỉ số thể chất của trẻ với bảng theo dõi cân nặng thai nhi chuẩn theo WHO.

Nếu các chỉ số cho thấy có dấu hiệu suy dinh dưỡng ở trẻ sơ sinh, bố mẹ cần nhanh chóng đưa bé đến các bác sĩ dinh dưỡng nhằm tìm giải pháp điều trị tốt nhất.

Bé có dấu mệt mỏi, thờ ơ và chậm chạp

Để theo dõi bé nhà mình có đang xuất hiện các dấu hiệu trẻ sơ sinh bị suy dinh dưỡng hay không, bố mẹ cần theo dõi qua các bữa ăn xem trẻ có chán ăn hay không, có ăn hết các khẩu phần ăn hay không.

Ngoài ra, việc quan tâm đến thời gian ngủ và chất lượng giấc ngủ trong ngày của bé cũng rất quan trọng, giúp xác định xem bé có bị rối loạn giấc ngủ không. Trẻ kém linh hoạt, giấc ngủ thất thường hoặc có dấu hiệu rối loạn, thì trẻ sẽ kém tăng cân cũng như dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn. Đây đều là những dấu hiệu suy dinh dưỡng ở trẻ sơ sinh.

Nguyên nhân trẻ bị suy dinh dưỡng

Các nghiên cứu ghi nhận có nhiều nguyên nhân dẫn đến dấu hiệu suy dinh dưỡng ở trẻ sơ sinh, trong đó những lý do chủ yếu đến từ sự chủ quan của bố mẹ bé trong cách chăm sóc và bổ sung dinh dưỡng hằng ngày cho trẻ trong thời kỳ người mẹ mang thai và những năm tháng đầu đời.

Bữa ăn nghèo nàn chất dinh dưỡng thiết yếu

Đây là nguyên nhân thường gặp nhất gây ra các dấu hiệu trẻ sơ sinh bị suy dinh dưỡng, thường đến từ việc các bậc phụ huynh thiếu kiến thức trong việc nuôi con trẻ như:

• Cho trẻ cai sữa mẹ sớm và dùng các loại sữa bột: Sữa mẹ vốn luôn là thực phẩm tốt nhất cho trẻ sơ sinh. Trẻ cần được bú sữa mẹ hoàn toàn trong ít nhất 6 tháng đầu đời. Các bác sĩ khuyến cáo không nên cai sữa sớm cho trẻ nhằm đảm bảo lượng dinh dưỡng tối ưu.
• Cho bé ăn dặm không đúng cách: Quan niệm rằng cai sữa sớm và tập cho trẻ ăn dặm để bé mau lớn là hoàn toàn sai lầm nếu thực đơn ăn dặm của bé không hợp lý. Tốt nhất bố mẹ nên cùng với bác sĩ chuyên về dinh dưỡng để xây dựng cho bé một thực đơn khoa học.
• Cho trẻ ăn quá ít so với nhu cầu của cơ thể: Cơ thể trẻ cần nhiều năng lượng để phát triển và lớn lên, đặc biệt là trẻ dưới 2 tuổi. Nếu không cung cấp đủ lượng dinh dưỡng thì mức tiêu hao năng lượng nhiều hơn hấp thụ, dẫn đến suy dinh dưỡng ở bé.

Trẻ mắc các bệnh lý nhiễm trùng

Một số bệnh lý thường gặp ở trẻ như là viêm đường hô hấp trên, tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa,... Việc sử dụng thuốc kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn có hại và có lợi, do đó dẫn đến rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột.

Chính sự rối loạn hệ tạp khuẩn này làm trẻ biếng ăn và thức ăn nạp vào không được hấp thu tốt dẫn đến suy dinh dưỡng.

Trẻ sinh non, không được cung cấp đầy đủ sữa mẹ lúc đầu đời

Sinh non dẫn đến cơ thể trẻ chưa phát triển toàn diện, do vậy trẻ yếu ớt và hệ miễn dịch hoạt động kém.

Trẻ không được bú sữa mẹ đủ cũng có thể dẫn đến suy dinh dưỡng ở trẻ sơ sinh. Ngoài cung cấp các chất dinh dưỡng, sữa mẹ còn chứa các vitamin, yếu tố vi lượng, men, dòng kháng thể thụ động và hormone cần thiết cho trẻ.

Phòng ngừa dấu hiệu suy dinh dưỡng ở trẻ sơ sinh

Sau khi trẻ được sinh ra, để tránh các dấu hiệu trẻ sơ sinh bị suy dinh dưỡng, người mẹ nên:

• Trường hợp mẹ có sữa: Mẹ cần cho trẻ bú mẹ ngay sau khi chào đời cho đến khi trẻ được 18 đến 24 tháng tuổi, vì sữa mẹ là nguồn thức ăn đầu đời tốt nhất cho bé. Lưu ý thêm rằng, các mẹ có ít sữa nên ăn uống đầy đủ và đa dạng hơn để có nguồn sữa tốt cho trẻ phát triển khỏe mạnh.
• Trường hợp mẹ không có sữa: Mẹ có thể cho trẻ bú các loại sữa công thức trên thị trường, tuy nhiên phải phù hợp theo nhu cầu độ tuổi của bé. Mẹ cần lưu ý các thành phần ghi trên nhãn hộp sữa để đảm bảo rằng có đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết.

Điều trị trẻ bị suy dinh dưỡng

Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng cho hợp lý là cách để chấm dứt các dấu hiệu trẻ sơ sinh bị suy dinh dưỡng:

• Bổ sung năng lượng theo nhu cầu, đảm bảo trẻ được bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và có thực đơn ăn dặm khoa học 6 tháng sau đó.
• Bổ sung cho bé các chất đạm qua các món ngon từ thịt, cá, trứng, sữa và hải sản.
• Bổ sung các thực phẩm giàu kẽm giúp cơ thể bé tăng cường chuyển hóa và phát triển hệ miễn dịch. Kẽm có thể được tìm thấy trong các loại thức ăn như thịt bò, hàu, cua,...
• Bổ sung thêm trái cây tươi như là nguồn cung cấp chất xơ và vitamin tự nhiên cho bé. Đặc biệt trái cây giúp ngừa táo bón và tăng cường hoạt động hệ tiêu hóa của trẻ.
• Nếu trẻ sơ sinh bị còi xương, hay mắc các bệnh về tiêu hóa như tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa,... cần phải được điều trị dứt điểm theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Tìm hiểu và tham khảo ý kiến của bác sĩ các kiến thức liên quan đến chăm sóc trẻ thông qua chế độ dinh dưỡng là cách tốt nhất để phòng ngừa các dấu hiệu trẻ sơ sinh bị suy dinh dưỡng. Thông qua việc cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và có lộ trình ăn dặm được xây dựng khoa học, là tiền đề để trẻ phát triển toàn diện nhất.