Hiến tạng là gì? Thông tin cần biết về hiến tạng

Có thể nhiều người chưa biết, có đến hơn 18 cơ quan của cơ thể có thể được dùng để cấy ghép. Một người hiến tạng có thể cứu sống được cùng lúc nhiều người bằng chính những cơ quan nội tạng trên cơ thể mình. Vậy hiến tạng là gì? Bạn đã biết gì về hiến tạng? Để có câu trả lời đầy đủ nhất, cùng Long Châu khám phá trong bài viết này bạn nhé!

Hiến tạng là gì?

Hiến tạng là việc một ai đó tình nguyện hiến một bộ phận nội tạng bên trong cơ thể mình khi còn sống, khi chết hoặc chết não. Việc hiến tạng nhắm mục đích nhân đạo như nghiên cứu, cứu chữa cho những người bị suy tạng thông qua hoạt động ghép tạng. Hoạt động hiến tạng được quy định bởi Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006.

Ghép tạng thường là ghép thận, tim, gan, phổi, tủy xương, ruột… Một số cơ quan nội tạng có thể được hiến tặng ngay khi người hiến còn sống như hiến một phần gan, một quả thận, một phần tụy, một phần phổi, một phần ruột. Tuy nhiên hầu hết các trường hợp việc hiến tạng được tiến hành khi người hiến đã chết, chết não. 

Nhiều người chưa biết hiến tạng là gì

Muốn hiến tạng, người đăng ký phải thỏa mãn những điều kiện được quy định tại Điều 5 Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006. Theo đó, muốn hiến tạng, bạn cần thỏa điều kiện:

• Người đăng ký hiến tạng khi còn sống, khi chết hoặc chết não tại thời điểm đăng ký phải đủ 18 tuổi trở lên.
• Người hiến tạng phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.

Hầu như mọi người trưởng thành đều có quyền tìm hiểu hiến tạng là gì và đăng ký hiến tạng mà không cần giới hạn về tuổi tác. Ngay cả tạng của người cao tuổi cũng có thể được hiến tặng cho nhiều người khác. 

Thực tế nhu cầu ghép tạng

Cấy ghép nội tạng là một thủ thuật y khoa để chuyển cơ quan nội tạng từ người này sang cơ thể người khác để thay thế nội tạng bị hư hỏng hoặc bị mất. Đây được đánh giá là một trong những thành tựu quan trọng hàng đầu của nhân loại, có thể làm thay đổi cuộc sống nhân loại. 

Mỗi năm trên thế giới có hàng triệu người được cấy ghép nội tạng. Cấy ghép tạng trên thế giới hiện chỉ đáp ứng được khoảng 1/10 nhu cầu. Đến tháng 2 năm 2022, nước ta đã tiến hành khoảng 6.286 ca ghép mô, tạng. Trong số đó, có 6.094 ca ghép thận, 384 ca ghép gan, 59 ca ghép tim được tiến hành.

Thực tế cho thấy, nhu cầu ghép tạng ở nước ta hay bất cứ quốc gia nào trên thế giới đều rất lớn nhưng nguồn tạng được hiến lại vô cùng khan hiếm. Bản thân mỗi người chúng ta nên tìm hiểu hiến tạng là gì và ý nghĩa của hành động này để đăng ký tham gia nếu đủ điều kiện. 

Chỉ một người hiến tạng có thể cứu sống nhiều mạng người

Quyền lợi của người hiến tạng

Đối với người bị suy tạng, những cơ quan nội tạng được hiến tặng giống như một món quà vô giá giúp họ kéo dài sự sống. Việc hiến tạng là hành động nhân văn hoàn toàn tự nguyện. Tuy nhiên, pháp luật Việt Nam vẫn quy định những quyền lợi dành cho người hiến tạng như:

• Ngay sau khi hiến tạng, người hiến tạng sẽ được miễn phí chăm sóc và phục hồi sức khỏe. 
• Được miễn phí khám sức khỏe định kỳ (được hỗ trợ chi phí khám bệnh, chi phí 2 ngày thuê phòng ngủ, chi phí đi lại…).
• Được nhà nước cấp miễn phí thẻ Bảo hiểm y tế.
• Trong trường hợp cần cấy ghép nội tạng để điều trị bệnh, người đã từng hiến tạng sẽ được ưu tiên ghép tạng.
• Người hiến tạng được tặng Kỷ niệm chương vì sức khỏe nhân dân.

Thủ tục đăng ký hiến tạng thế nào?

Thủ tục đăng ký hiến tạng được quy định trong Điều 12 Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006 như sau:

• Người đủ điều kiện hiến tạng theo luật định có thể bày tỏ nguyện vọng đăng ký hiến tạng của mình với cơ sở y tế. 
• Thông tin của người có nguyện vọng hiến tạng sẽ được cơ sở y tế ghi nhận và thông báo đến Trung tâm điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người.
• Trung tâm điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người tiếp nhận thông tin và thông báo cho cơ sở y tế thủ tục đăng ký hiến tạng.
• Cơ sở y tế sau khi được hướng dẫn sẽ gặp trực tiếp người có nguyện vọng hiến tạng để tư vấn mọi thông tin từ hiến tạng là gì và các thông tin liên quan.
• Đại diện cơ sở y tế sẽ hướng dẫn người có nguyện vọng hiến tạng đăng ký hiến tạng bằng mẫu đơn có sẵn do Bộ Y tế quy định. Ngay khi đơn được hoàn thành, việc đăng ký hiến tạng chính thức có hiệu lực. 

Ngoài ra, người muốn hiến tạng có thể đăng ký trực tiếp tại Trung tâm điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người hoặc đăng ký hiến tạng online trên trang web của trung tâm.

Người đủ điều kiện có thể đăng ký hiến tạng khi còn sống hoặc khi chết, chết não

Gia đình không đồng ý có được hiến tạng không?

Theo quy định tại Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác 2006, người được đăng ký hiến tạng chỉ cần thỏa 2 điều kiện: 

• Người đăng ký hiến tạng đủ 18 tuổi trở lên.
• Người đăng ký hiến tạng đủ năng lực hành vi dân sự.

Như vậy, bất cứ ai thỏa mãn 2 điều kiện trên đều có thể đăng ký hiến tạng mà không cần sự động ý của gia đình. Pháp luật nước ta không bắt buộc người muốn hiến tạng phải có sự cho phép của gia đình. Bất cứ ai cũng có quyền tự định đoạt cơ thể của mình. 

Sau khi hoàn tất việc đăng ký hiến tạng, người hiến tặng sẽ được Trung tâm điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người cấp phát Thẻ đăng ký hiến tạng. Nếu không có thẻ đăng ký, việc lấy mô, bộ phận cơ thể của người hiến phải có sự chấp thuận bằng văn bản của cha mẹ, người giám hộ, vợ chồng hoặc người đại diện các con (đã thành niên).

Qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hiến tạng là gì, ý nghĩa của hành động này và quy trình đăng ký hiến tạng rồi chứ? Bất cứ ai trong chúng ta cũng có thể góp sức mình vào việc kéo dài sự sống cho nhiều người khác. Nếu đủ điều kiện, hãy đăng ký hiến tạng ngay hôm nay để giúp cuộc sống của mình trở nên ý nghĩa hơn bạn nhé!

Thanh Hương

Nguồn tham khảo: Tổng hợp