Hoa sử quân tử - vị thuốc với nhiều công dụng chữa bệnh

Không khó bắt gặp các giàn hoa sử quân tử ở công viên, trước cổng nhà. Loại hoa leo với những chùm hoa nhiều màu sắc và hương thơm nhẹ nhàng không chỉ giúp che nắng, trang trí nhà cửa mà còn là một vị thuốc nam rất hiệu quả. Hãy cùng tham khảo bài viết để có thêm thông tin hữu ích về loài hoa này.

Tìm hiểu về hoa sử quân tử

Cây sử quân tử hay còn gọi là quả giun, sử quân, dây giun, quả nấc, mác giáo thun, mạy lăng cường. Có tên khoa học Fructus Quisqualis Indica L, nó thuộc họ Bàng (Combretaceae).

Sử quân tử là loại cây leo, sống bằng cách tựa vào các cây khác hoặc trên giàn được dựng sẵn. Lá mọc đối xứng với nhau, phiến lá có hình bầu dục dài hơi nhọn ở đầu, phần cuối thân lại có hình hơi tròn. 

Hoa có màu trắng sau chuyển sang màu đỏ nhạt hoặc hồng có hình ống dài mọc thành chùm. Quả có hình trứng nhọn, dài khoảng 2cm, dài 3.4cm khô và cứng. Trong quả chứa một hạt hình thoi, đây chính là bộ phận dùng để làm thuốc, thường được thu hái vào khoảng tháng 9 - 10. 

Hoa sử quân tử - loài hoa thường được trồng trang trí có nhiều công dụng chữa bệnh

Thành phần dược liệu và công dụng của hoa sử quân tử

Trong sử quân tử dược liệu có chứa khoảng 20 - 27% chất béo có màu xanh lục, vị nhạt. Ngoài ra còn có, 19 - 20% axit citric và kali quisqualic, chất đường, chất gôm và một số chất hữu cơ khác.

Sử quân tử có vị ngọt, tính ôn, không có độc và đi vào hai kinh tỳ và vị. Dùng chữa các chứng tiểu tiện đục, sát trùng và tả lỵ, các bệnh lở, ngứa, đau răng. Ngoài ra, có thể dùng riêng sử quân tử hoặc phối hợp với những loại thuốc khác để tẩy giun.

Cách thu hái dược liệu từ hoa sử quân tử

Hoa sử quân tử dùng phần hạt để làm dược liệu. Hạt sẽ được thu hái vào mùa thu đông khoảng tầm tháng 9 - 10 bởi lúc đó thời tiết khá khô ráo. Hãy lựa những quả đã già hái về, phơi khô và đập vỏ để lấy được phần nhân bên trong. Sau khi đã lấy được phần nhân hình thoi bên trong bạn hãy phơi khô hoặc sấy ở nhiệt độ 50 - 60 độ cho đến khi thấy nhân khô hoàn toàn. Đây là cách đơn giản nhất để thu được phần dược liệu bên trong.

Bên cạnh đó, bạn có thể sao vàng phần hạt bằng cách đun lửa nhỏ cho chảo thật nóng (khoảng 100 - 160 độ C), cho dược liệu vào đảo đều cho đến khi mặt ngoài chuyển sang màu vàng hoặc màu sẫm. Bẻ phiến dược liệu thì bên trong vẫn giữ được nguyên màu thì lấy ra để nguội là hoàn thành. 

Hạt của cây hoa sử quân tử - vị thuốc cho sức khoẻ của bạn

Một số bài thuốc chữa bệnh từ cây sử quân tử

Bài thuốc trị cam tích và nhiễm giun sán ở trẻ nhỏ

Chuẩn bị 0.4g mỗi loại: Xuyên khung, hậu phác, trần bì. 40 g sử quân tử. Đem các tất cả tán hoàn toàn thành bột và uống cùng với nước gạo.

Hoặc bạn có thể chỉ dùng mỗi hạt sử quân tử với một lượng vừa đủ (khoảng 6 - 12g) tán thành bột mịn, rồi uống cùng với nước cơm trong lúc bụng đói sẽ tẩy đi giun sán.

Bài thuốc trị lở ngứa ở mặt và đầu

Lấy một ít nhân của hạt sử quân tử ngâm với dầu thơm trong 3 - 5 ngày. Uống phần dầu thơm này 1 lần/ ngày trước khi đi ngủ.

Bài thuốc chữa đau nhức răng

Dùng khoảng 10 hạt sử quân tử đập dập rồi đun với 200ml nước trong thời gian khoảng 15 phút cho nước hơi sắc lại và ngậm nhiều lần trong ngày giảm đi tình trạng nhức răng.

Bài thuốc chữa đau nhức răng từ hạt sử quân tử

Bài thuốc kích thích tiêu hóa ở trẻ nhỏ

Lấy phần nhân của hạt sử quân tử sao cho thơm vàng. Lấy thêm thóc ngâm cho nảy mầm rồi đem đi sao vàng như cách sao vàng hạt sử quân tử. Tán mịn tất cả và sấy khô, thêm đường vào đóng thành bánh cho trẻ nhỏ ăn để kích thích tiêu hoá, giúp trẻ ăn ngon miệng hơn.

Bài thuốc trị suy dinh dưỡng, tiêu chảy do giun sán ở trẻ nhỏ

Hãy chuẩn bị khoảng:

• 80g sử quân tử
• 80 hoài sơn
• 80g thần khúc
• 8g đậu ván trắng
• 4g hoàng liên
• 40g bạch đậu khấu
• 40g sơn tra
• 20g binh lang
• 6g sài hồ
• 6g mạch nha 
• 5g lô hội.

Đem tất cả tất thành bột rồi trộn với mạch nha để vê thành viên rồi cho trẻ uống từ 4 - 8 g mỗi lần. 

Bài thuốc trị suy dinh dưỡng, tiêu chảy do giun sán ở trẻ nhỏ từ hạt sử quân tử 

Như vậy, hoa sử quân tử được sử dụng là dược liệu có ích để điều trị nhiều chứng bệnh khác nhau. Tuy nhiên, để thận trọng bạn chỉ nên dùng mỗi lần một ít để xem phản ứng của cơ thể trước những bài thuốc này. Nếu cẩn thận hơn, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng.

Hoàng Vi

Nguồn tham khảo: Báo Sức Khỏe và Đời Sống