Huyệt Lương Khâu nằm ở đâu? Có công dụng gì?

Theo Y học cổ truyền, huyệt đạo là nơi thần khí hoạt động ra vào, phân bố khắp phần ngoài của cơ thể. Huyệt đạo có mối quan hệ mật thiết với kinh mạch và tạng phủ mà nó phụ thuộc. Do đó, các huyệt đạo trên cơ thể con người được sử dụng nhiều trong chẩn đoán và điều trị bệnh.

Vị trí huyệt Lương Khâu

Huyệt Lương Khâu còn có một số tên gọi khác là Lương Khư, Hạc Đỉnh, Lương Khưu, Khóa Cốt. Vị trí huyệt Lương Khâu được xác định nằm ở phần trên đầu gối, có hình dáng tương tự như sườn gò đất và sườn đồi. Vì thế nên huyệt này có tên gọi là Lương Khâu, theo diễn giải của sách Trung y cương mục.

Xét về đặc tính, huyệt Lương Khâu thuộc kinh Giáp Ất, là huyệt đạo thứ 34 của kinh Vị, là huyệt Khích của kinh Vị. Vậy nên khi dạ dày bị đau hoặc gặp vấn đề, huyệt này trở nên nhạy cảm hơn.

Huyệt Lương Khâu có vai trò quan trọng đối với cơ thể

Về giải phẫu tại vị trí của huyệt Lương Khâu, dưới lớp biểu bì có khe nằm giữa cơ rộng ngoài và cơ thẳng trước, cơ rộng giữa và xương đùi. Dây thần kinh vận động cơ là một nhánh thuộc dây thần kinh đùi. Biểu bì (da) ở vùng huyệt Lương Khâu được chi phối bởi tiết đoạn thần kinh L3.

Trong Y học cổ truyền, để quá trình chữa trị đạt hiệu quả, việc xác định chính xác vị trí của các huyệt đạo rất quan trọng. Nếu không xác định được vị trí của huyệt Lương Khâu, các thao tác châm cứu và bấm huyệt khó có thể thực hiện được.

Để xác định chính xác vị trí huyệt Lương Khâu, người ta thường dùng hai cách sau:

• Cách 1: Dựa vào khả năng quan sát. Huyệt Lương Khâu nằm ở đầu gối khoảng 2 tấc, nằm giữa hai đường gân, thẳng lên phía trên huyệt Độc Tỵ (Vi.35).
• Cách 2: Dựa vào cách vận động. Cho bệnh nhân co duỗi gối để tìm khe giữa cơ rộng ngoài và cơ thẳng trước của cơ tứ đầu đùi. Thực hiện ấn góc trên ngoài cách xương bánh chè 2 tấc.

Công dụng của huyệt Lương Khâu

Theo nhiều tài liệu Y học cổ truyền được lưu truyền lại, huyệt Lương Khâu có công dụng khu phong, điều thông vị khí và hóa thấp. Công dụng của huyệt Lương Khâu cần căn cứ dựa vào hai cơ sở là vị trí và kinh của huyệt:

• Vị trí của huyệt: Do ở gần vị trí của xương bánh chè nên huyệt Lương Khâu có công dụng chữa đau khớp gối. Khi tác động vào huyệt tại chỗ sẽ giúp làm giải tỏa các cơn đau, đồng thời giải tỏa áp lực đè nén lên dây thần kinh.
• Dựa theo kinh: Do huyệt thuộc kinh Giáp Ất nên chuyên đặc trị chứng đau dạ dày, viêm tuyến vú, tắc tia sữa và đau dạ dày co thắt.

Ngoài ra, bấm huyệt Lương Khâu còn hỗ trợ cải thiện chức năng tiêu hóa của cơ thể.

Bấm huyệt Lương Khâu hỗ trợ điều trị bệnh

Có hai cách để tác động vào huyệt Lương Khâu, là châm cứu hoặc bấm huyệt. Trong đó, bấm huyệt được sử dụng phổ biến hơn do cách làm đơn giản và không cần nhiều dụng cụ như châm cứu.

Tuy nhiên, phương pháp châm cứu cũng mang đến nhiều hiệu quả riêng biệt với từng trường hợp cụ thể. Cách châm cứu huyệt Lương Khâu thông thường là châm kim thẳng sâu khoảng 0,5 - 1 thốn, cứu từ 3 - 5 tháng, ôn cứu từ 5 - 10 phút. Trong đó, thốn là đơn vị đo độ dài trong Y học cổ truyền, có thể gọi là tấc, là khoảng cách đốt giữa của ngón trỏ.

Cách phối hợp huyệt Lương Khâu để điều trị bệnh

Khi tiến hành châm cứu để điều trị bệnh, thầy thuốc thường phải nắm rõ cách phân bố huyệt vị trên cơ thể, sự tuần hành kinh mạch và biểu hiện của bệnh ở mỗi kinh mạch. Mỗi huyệt đạo đều có vai trò quan trọng trong việc chi phối một số vị trí nhất định trên cơ thể, nếu biết cách phối hợp huyệt đạo đúng cách sẽ làm tăng hiệu quả chữa trị bệnh.

Dưới đây là một vài huyệt đạo có thể phối với huyệt Lương Khâu để chữa bệnh:

• Phối huyệt Khúc Tuyền (C.8) + huyệt Dương Quan (Đ.33): Hỗ trợ chứng co rút gân cơ khiến chân không hoạt động được.
• Phối huyệt đạo Địa Ngũ Hội (Đ.42) (Tư Sinh Kinh): Cải thiện sưng đau ở vùng ngực.
• Phối huyệt Hoàn Khiêu (Đ.30) + huyệt Dương Lăng Tuyền (Đ.34) + huyệt Tam Giao (Ty.6): Theo Trung Hoa Châm Cứu Học, cách phối hợp này giúp chữa đầu gối bị sưng to.
• Phối huyệt Dương Lăng Tuyền (Đ.34) + huyệt Lăng Tuyền (Ty.9) + huyệt Dương Quan (Đ.33) + huyệt Độc Tỵ (Vi.35): Trị viêm khớp gối theo Trung Quốc Châm Cứu Học Khái Yếu. 
• Phối huyệt Trung Quản (Nh.12) + huyệt Nội Quan (Tb.6): Theo Châm Cứu Học Thượng Hải, cách phối này hỗ trợ chữa viêm dạ dày.
• Phối huyệt Trung Liêu (Bq.33) + huyệt Côn Lôn (Bq.60): Điều trị chứng hạ ly.

Cần lưu ý là những cách phối hợp huyệt đạo để chữa bệnh kể trên nên được thực hiện bởi các bác sĩ Y học cổ truyền có kiến thức và kỹ năng châm cứu. Người thường không nên tự ý thực hiện tại nhà để đảm bảo an toàn. Do đó, nếu gặp bất cứ vấn đề nào cần chữa trị thông qua huyệt Lương Khâu, tốt nhất bạn nên đến các cơ sở Y học cổ truyền uy tín để được hỗ trợ.

Người bệnh nên đến gặp bác sĩ Y học cổ truyền để được phối hợp huyệt đạo trị bệnh

Trên đây là một số thông tin cơ bản về huyệt Lương Khâu cũng như công dụng của huyệt đạo này. Theo dõi Nhà thuốc Long Châu để khám phá thêm nhiều kiến thức y học bổ ích bạn nhé!

Khánh Vy

Nguồn: Tổng hợp