Lão hóa xương khớp và những điều nên biết

Làm thế nào để làm chậm quá trình lão hóa xương khớp được rất nhiều người quan tâm. Mời bạn cùng tìm hiểu vấn đề này qua bài viết dưới đây.

Thoái hóa xương khớp là gì?

Khái niệm thoái hóa xương khớp được xem là một phần trong quá trình lão hóa cơ thể chúng ta. Đây là tình trạng thoái hóa xương khớp và điển hình là bệnh lý viêm xương khớp. Do các sụn bảo vệ ở đầu xương bị bào mòn theo thời gian. Các hoạt dịch và bao khớp cũng dần thoái hóa, tăng sinh bao xơ theo thời gian. Vì vậy những chồi xương cũng tăng sinh bất thường và gây ra tình trạng đau nhức ở các khớp trên cơ thể. Nữ giới có tỷ lệ mắc cao hơn nam giới, đặc biệt ở thời kỳ mãn kinh. Những người mắc thoái hóa khớp có độ tuổi khoảng 65 và trình trạng này xảy ra nhiều hơn ở những người thừa cân béo phì.

Lão hóa làm thay đổi cấu trúc xương khớp như thế nào?

Đối với xương

Khi càng lớn tuổi thì xảy ra hiện tượng cấu trúc của xương thay đổi dẫn đến mất mô xương. Người lớn tuổi sẽ có mật độ xương thấp, vậy nên xương cũng trở nên yếu hơn. Nếu xảy ra ngã hoặc va đập thì nguy cơ gãy xương sẽ cao hơn.

Khi lão hóa xương, cột sống cũng có thay đổi. Cột sống là do những đốt sống nối với nhau và giữa mỗi đốt nối là một lớp đệm giống như gel, gọi là đĩa đệm. Khi lão hóa thì các đĩa đệm mất dần chất lỏng và trở nên mỏng hơn. Không chỉ đĩa đệm bị thoái hóa mà cả đốt sống cũng mỏng hơn do mất một số thành phần khoáng chất. Vì vậy lão hóa xương làm thay đổi cấu trúc của xương cột sống. Các xương cột sống bị dồn lại và còn có thể cong vẹo. 

Lão hóa xương khớp có thể làm thay đổi cấu trúc xương dẫn đến mất mô xương

Quá trình lão hóa xương cũng làm cho các gai xương hình thành trên những đốt sống. Ngay cả vòm bàn chân dần kém rõ ràng hơn khiến chiều cao bị giảm hơn. Tuy nhiên những xương ở tay và chân thì không thay đổi theo chiều cao mặc dù có mất chất khoáng. Vì cánh tay và chân không ngắn đi trong khi xương cột sống dồn lại nên cảm nhận cánh tay và chân dài hơn thân.

Khi càng lớn tuổi, xương càng trở nên giòn hơn vì lối sống lười vận động khiến xương bị hao hụt. Đối với phụ nữ thời kỳ mãn kinh, các chất khoáng trong mô xương giảm đáng kể và thay đổi cả nội tiết tố. Ở nam giới cũng xảy ra tình trạng loãng xương do sự suy giảm dần các hormone sinh dục. Trong xương cũng sẽ mất canxi và các khoáng chất khác.

Đối với khớp

Khi càng lớn tuổi thì khớp càng trở nên cứng và kém linh hoạt hơn. Do lượng dịch bôi trơn bên trong khớp giảm, đồng thời sụn cũng trở nên mỏng hơn. Vì trong khớp, các xương không tiếp xúc trực tiếp với nhau mà được đệm bởi sụn khớp, màng hoạt dịch xung quanh khớp và chất lỏng hoạt dịch. Tuổi tác cũng là cho các dây chằng cũng có xu hướng ngắn lại và giảm bớt độ linh hoạt, vì vậy các khớp sẽ không còn linh hoạt nữa. Khoáng chất lắng đọng bên trong và xung quanh một số khớp bị vôi hóa. Vì hoạt dịch giảm dẫn tới sự cọ xát của các sụn khớp với nhau và mòn dần.

Ở khớp gối và khớp háng dần thoái hóa mất sụn. Khớp ngón tay xương hơi dày lên và mất sụn. Sự thay đổi ở khớp ngón tay được gọi là chứng sưng xương, phụ nữ dễ mắc hơn nam giới và có tính chất di truyền.

Thói quen lười vận động sẽ làm cho khớp mau bị lão hóa. Khi khớp được vận động thường xuyên sẽ giúp chất lỏng được bôi trơn tốt hơn. Khi cơ thể ít vận động sụn khớp cũng dễ bị co cứng lại và khả năng vận động của khớp cũng bị giảm.

Khi lão hóa, khả năng vận động của các khớp bị suy giảm nghiêm trọng

Cách chống lão hóa xương khớp

Chống lão hóa nói chung và xương khớp nói riêng là việc làm rất cần thiết. Lão hóa làm cho hệ xương khớp trên cơ thể chúng ta bị suy giảm cả về thành phần cấu tạo cũng như chức năng. Khi lão hóa, xương dày hơn, xốp hơn nhưng lại kém vững chắc, có thể gây nhiều bất tiện ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. 

Hoạt động thể chất

Lão hóa là một quá trình tự nhiên không ai có thể tránh được. Hậu quả của quá trình lão hóa này gây ra và để lại hậu quả nặng nề cho người mắc. Tuy nhiên, chúng ta lại có thể chống lão hóa xương khớp bằng những cách đơn giản từ khi còn rất sớm. Việc luyện tập hằng ngày là một cách làm tốt để chống lão hóa xương và khớp. Đây là cách vừa đơn giản vừa hiệu quả. Bởi vì khi luyện tập thể dục thể thao thường xuyên sức khỏe tổng thể được cải thiện và sức khỏe xương khớp cũng bền bỉ hơn.

Việc luyện tập thường xuyên không chỉ mang lại sức khỏe nói chung mà còn phòng chống được nhiều căn bệnh khác. Kể cả những người có dấu hiệu bị lão hóa hệ xương khớp và khả năng vận động kém cũng nên có phương pháp tập phù hợp để cải thiện tình trạng của mình. Thậm chí còn có cả những bài tập cho người bị viêm khớp. Khi mới bắt đầu luyện tập chắc chắn ai cũng có thể gặp những khó khăn như bị đau nhức hơn bình thường, vì vậy nhiều người sẽ bỏ cuộc trong giai đoạn này. Tuy nhiên, sự luyện tập cần tính kiên trì và cố gắng, nếu vượt qua được khó khăn ban đầu và duy trì việc tập luyện đều đặn, cơn đau sẽ giảm dần. Tình trạng bệnh của bạn sẽ cải thiện dần dần và ngày một tốt hơn.

Hoạt động thể chất có thể ngăn ngừa và cải thiện tình trạng lão hóa hệ xương khớp

Tập thể dục không bao giờ là quá muộn bởi vì những nghiên cứu đều cho rằng sẽ làm cho xương chắc hơn và tốc độ mất xương chậm hơn. Kể cả những người lớn tuổi cũng có những bài tập chuyên biệt phù hợp. Thói quen đi bộ hoặc tập tạ là những loại bài tập tốt nhất để duy trì mật độ xương. Đặc biệt, tập thể dục dưới nước sẽ nhẹ nhàng hơn nhưng vẫn có thể được tăng khối lượng cơ xương. 

Ăn uống hợp lý

Chế độ ăn uống tưởng chừng như không ảnh hưởng trực tiếp tới xương khớp nhưng thực chất nó cũng ảnh hưởng khá lớn. Khi chúng ta có một chế độ ăn uống hợp lý, khoa học cũng là một cách hỗ trợ cho việc chống lão hóa hệ xương khớp. Để có một chế độ ăn hợp lý cho riêng mình có lẽ cần đến sự tư vấn của bác sĩ, chuyên gia, như vậy sẽ hiệu quả hơn.

Thăm khám sức khỏe định kỳ

Một cách chống lão hóa xương khớp cần phải chú ý là đi khám, kiểm tra sức khỏe định kỳ. Việc thường xuyên theo dõi, xác định chính xác tình trạng hệ xương, khớp sẽ giúp bạn phát hiện dễ dàng những dấu hiệu lão hóa xương và có biện pháp ứng phó kịp thời.

Trên đây là một số thông tin về lão hóa xương khớp. Lão hóa là một quá trình không thể tránh khỏi, tuy nhiên ta hoàn toàn có thể tránh được những ảnh hưởng do quá trình này mang lại nhờ vào việc phòng ngừa hợp lý.