Lý do virus corona chủng mới lan nhanh đến thế

Tháng 12/2019 đánh dấu mốc lần đầu tiên virus corona chủng mới xuất hiện tại chợ đầu mối hải sản ở Vũ Hán, Trung Quốc. Sau đó chỉ trong hơn 2 tháng, nó đã lây lan nhanh khắp toàn cầu, đến tận những thị trấn nhỏ thuộc miền bắc nước Ý và cả một điểm hành hương lớn của các tín đồ Hồi giáo Iran. Chủng virus này cũng đã phát tán nhanh theo cấp số nhân tại một nhà thờ của giáo phái Tân Thiên Địa ở Hàn Quốc. Đồng thời cũng khiến hàng trăm bệnh nhân lây nhiễm trên du thuyền Diamond Princess ngoài khơi Nhật Bản.

Dịch Covid-19 lan nhanh đến cả Ý, quốc gia ngỡ như xa tâm dịch Vũ Hán

Covid-19 lan nhanh không kịp trở tay

Thực tế là nhiều nước chỉ trong vài tuần trước vẫn chưa hề nghĩ rằng mình sẽ phải ứng phó dịch Covid-19. Cho đến hiện tại thì họ đã nhận ra rằng mình không thể ngăn cản nó ở bên ngoài lãnh thổ khi mà thế giới phẳng và siêu kết nối như ngày nay. Hệ quả trực tiếp là virus corona chủng mới đã xuất hiện ở nhiều nơi và đôi khi chúng ta không thể tìm được mối liên hệ dịch tễ với nguồn khởi phát dịch ban đầu tại Trung Quốc.

Wall Street Journal cho rằng sự tăng cường đi lại và giao thương trong nhiều thập kỷ qua đã khiến nguy cơ lây lan dịch bệnh toàn cầu tăng lên. Từ năm 2003, lượng lưu thông qua đường hàng không trên toàn thế giới đã tăng hơn gấp đôi. Đây cũng là năm khởi phát dịch SARS lây nhiễm 8.100 người và 774 người chết. Tuy nhiên mức độ ảnh hưởng của dịch vẫn phụ thuộc vào phương thức lây lan cũng như mức độ nguy hiểm chế người của nó.

Đáng lo ngại là hiện các yếu tố này của virus corona chủng mới vẫn chưa được hiểu rõ. Thực ra chính sự thiếu hiểu biết chắc chắn về các yếu tố nêu trên là nguồn cơn khiến việc kiểm soát dịch Covid-19 đã khó nay còn khó hơn. Ngay tại thời điểm này chúng ta vẫn chưa thể nhận biết và kiểm soát những kẽ hở lây lan, nguyên nhân chủ yếu làm số ca nhiễm tăng lên.

Ngay tại lúc này chúng ta vẫn chưa kiểm soát được kẽ hở lây lan, điều làm số ca nhiễm tăng nhanh

Thách thức lớn mà các quốc gia cần đối mặt

Dịch Covid-19 lan rộng tại nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ, với tốc độ vượt trội hơn so với khả năng áp dụng hay cập nhật/làm mới biện pháp tầm soát dịch. Đó cũng chính là lý do chủng virus này đang trở thành thách thức lớn mà các chuyên gia y tế phải đối mặt. Khi mà các bệnh nhân đang lan truyền bệnh ra cộng đồng có thể chỉ biểu hiện những triệu chứng không nghiêm trọng hay thậm chí là không có triệu chứng.

Nó làm công tác phát hiện và chẩn bệnh trở nên khó hơn hơn nhiều lần, và loại virus này cũng dễ dàng lây nhiễm hơn. Học giả Nils Daulaire của trường Y tế cộng đồng Harvard T.H. Chan, nguyên trợ lý bộ trưởng các vấn đề toàn cầu tại Bộ Y tế và dịch vụ nhân sinh Hoa Kỳ, cho rằng dịch bệnh Covid-19 ở Ý, Iran và Hàn Quốc đều bắt đầu với một vài ca rồi lan nhanh. Điều đó cho thấy những ca bệnh nhẹ đã góp phần vào tốc độ truyền nhiễm mà chúng ta không thể biết.

Ông cũng nhận định, hiện tại gần như dịch Covid-19 sẽ lan đến mọi ngõ ngách trên thế giới và tác động đến mọi quốc gia. Chúng ta còn phải xét đến tình trạng cơ sở vật chất y tế của nhiều nước trên thế giới. Bởi bất kể hệ thống y tế công toàn cầu trong thời gian qua đã được cải thiện, thì tại nhiều nơi vẫn chưa có đủ lực lượng nhân viên y tế và cả công nghệ phòng thí nghiệm đạt chuẩn để có thể phát hiện và ngăn chặn dịch bệnh nhanh chóng.

Các vấn đề về xét nghiệm chẩn đoán cho thấy có thể nhiều bệnh nhân Covid-19 đã không được kiểm tra trước đó. Ngoài ra nhiều nước còn thiếu trang bị y tế để giải quyết số lượng lớn bệnh nhân đang chờ được thăm khám và chữa trị. Có thể nói đây chính là những nguyên nhân chính khiến virus corona chủng mới lây lan nhanh đến thế.

Nhiều nơi vẫn chưa đủ điều kiện để xét nghiệm Covid-19

Bản thân chúng ta sau khi đọc xong bài viết này cũng nên nâng cao cảnh giác, chủ động phòng chống dịch corona trước tình hình phức tạp hiện nay. Cụ thể bạn cần giữ vệ sinh sạch sẽ nơi sinh hoạt, thường xuyên rửa tay đúng cách, tăng cường vệ sinh đường hô hấp và nếu có người ốm thì khuyến cáo họ ở nhà. Hy vọng mọi người sẽ cùng nhau chung tay vượt qua giai đoạn này và quyết thắng đại dịch.

Thụy Anh