Mụn nội tiết là gì? Nguyên nhân, nhận biết và cách điều trị 

Mụn nội tiết luôn là vấn đề được các bạn trẻ quan tâm rất nhiều. Để điều trị hiệu quả cần phải hiểu rõ vấn đề ở đâu, căn nguyên gây mụn nội tiết là gì, cùng tìm hiểu qua bài viết sau bạn nhé!

Mụn nội tiết là gì?

Mụn nội tiết là loại mụn liên quan đến sự thay đổi hormon trong cơ thể. Bất cứ ai, ở độ tuổi nào cũng có thể gặp tình trạng này. Tuy nhiên, mụn nội tiết ở nữ thường xuất hiện nhiều hơn, đặc biệt là ở độ tuổi dậy thì, trong chu kì kinh nguyệt, thời kì mang thai hoặc thời kì mãn kinh và tiền mãn kinh. Đây là giai đoạn cơ thể phụ nữ có nhiều sự thay đổi về nội tiết tố, khó kiểm soát được cân bằng hormon, dẫn tới nổi mụn trên da. 

Ước tính có khoảng 50% phụ nữ độ tuổi 20-29 bị mụn nội tiết và tỉ lệ này ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh là 25%. Vậy nguyên nhân chính gây ra mụn nội tiết là gì? 

Mụn nội tiết là gì?

Nguyên nhân gây ra mụn nội tiết 

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra mụn nội tiết nhưng rối loạn nội tiết tố là nguyên nhân hàng đầu dẫn tới trình trạng này.

Rối loạn nội tiết tố là tình trạng tăng hoặc giảm đột ngột các hormon trong cơ thể. Sự gia tăng quá mức lượng hormon androgen (một loại hormon có vai trò điều hòa hoạt động tiết bã nhờn trên da) làm tuyến bã nhờn tăng tiết dầu gây bít tắc lỗ chân lông, đồng thời các tế bào da chết cũng bị giữ lại ở nang lông. Đây là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn gây mụn nội tiết phát triển. 

Nguyên nhân gây mất cân bằng hormon làm bạn bị mụn nội tiết có thể kể đến như: 

• Đến tuổi dậy thì.
• Phụ nữ đến kì kinh nguyệt, mang thai, mãn kinh. 
• Căng thằng, mệt mỏi, chịu áp lực cao,... cũng có thể khiến cơ thể mất cân bằng hormon và bị mụn nội tiết.
• Lạm dụng thuốc ngừa thai có thể gây ra mụn nội tiết tố.
• Một số bệnh lý nội tiết như: Hội chứng buồng chứng đa nang, suy tuyến giáp,...
• Chế độ ăn uống, sinh hoạt không khoa học có thể làm thay đổi hormon gây ra mụn nội tiết 

Đặc điểm và dấu hiệu nhận biết mụn nội tiết là gì?

Nhầm lẫn giữa bị mụn nội tiết và mụn trứng cá thông thường sẽ kiến việc điều trị trở nên kéo dài mà vẫn không có được kết quả như ý. Để biết mình có đang bị mụn nội tiết hay không, bạn có thể dựa vào 1 số đặc điểm và dấu hiệu nhận biết mụn nội tiết sau: 

• Ở độ tuổi dậy thì, mụn nội tiết xuất hiện nhiều ở vùng chữ T như vùng trán, cằm, mũi. Ở độ tuổi trưởng thành mụn lại xuất hiện ở các vùng như dưới cằm và hai bên xương quai hàm. Tùy vào cơ địa mỗi người, chúng có thể là mụn bọc, mụn mủ, mụn đầu đen, mụn đầu trắng, mụn nhỏ hoặc nang mụn dưới da với biểu hiện sưng, nóng, đỏ, đau.
• Mụn xuất hiện nhiều mỗi khi căng thẳng, mệt mỏi do cơ thể tăng tiết hormon cortisol một loại hormone kích thích vi khuẩn gây mụn phát triển.
• Mụn mọc nhiều khi đến chu kì kinh nguyệt, tiền mãn kinh hoặc mãn kinh cũng là dấu hiệu mụn nội tiết. Cơ thể phụ nữ ở thời kì tiền mãn kinh có sự thay đổi về nồng độ hormon estrogen (giảm) và hormon loại androgen (tăng) từ đó gây ra mụn nội tiết ở cằm, xương quai hàm,...

Mụn nội tiết ở cằm và xương quai hàm

Cách điều trị mụn nội tiết hiệu quả

Khác với những loại mụn thông thường thì mụn nội tiết rất cứng đầu và khó điều trị. Tuy nhiên vẫn có thể loại bỏ được mụn trong thời gian nhất định nếu điều trị đúng cách. Điều trị mụn nội tiết không đúng cách có thể khiến tình trạng trở nên nặng hơn, dẫn tới viêm da, nhiễm trùng,... gây mất thẩm mỹ. 

Vậy bị mụn nội tiết phải làm sao? Tùy từng tình trạng của mỗi người mà sẽ có lựa chọn điều trị khác nhau. Theo các chuyên gia, cách trị mụn nội tiết hiệu quả không đơn giản là chăm sóc da bên ngoài mà còn phải tác động tới các yếu tố bên trong. 

Điều trị mụn nội tiết bằng thuốc cân bằng nội tiết tố 

Đối với những trường hợp bị mụn nội tiết nặng, các nang mụn nằm sâu dưới da, nếu chỉ sử dụng các sản phẩm làm sạch thông thường như sửa rửa mặt, các sản phẩm kem bôi ngoài da,... thì không thể loại bỏ hết được hết mụn nội tiết. 

Phương pháp điều trị mụn nội tiết bằng thuốc cân bằng nội tiết tố giúp cân bằng hormon và làm sạch da sâu từ bên trong, thường được dùng khi tình trạng mụn nặng và để điều trị dứt điểm. Một số thuốc cân bằng nội tiết tố có thể tham khảo như: 

• Thuốc tránh thai đường uống có khả năng cân bằng nồng độ các hormon trong cơ thể (chứa ethinyl estradiol drospirenone, norethindrone và norgestimat) đặc biệt giúp giảm mụn nội tiết vào giai đoạn rụng trứng của chu kỳ kinh nguyệt. 
• Thuốc chống androgen ngăn cơ thể bạn sản xuất nhiều androgen hơn và giúp ổn định nồng độ hormone.
• Viên uống nội tiết tố: Nhiều loại thực phẩm chức năng giúp cân bằng nội tiết tố trong cơ thể từ đó làm giảm tình trạng mụn nội tiết. 
• Retinoids: Hiện nay có rất nhiều loại thuốc bôi ngoài ra chứa thành phần retinoids. Chắc hẳn nhiều người đã quen thuộc với cái tên retinoids hoặc từng nghe về khả năng làm giảm mụn nội tiết của retinoids. Nếu bạn đang bị mụn nội tiết thì có thể sử dụng các dạng kem, gel chứa retinoids. Tuy nhiên retinoids khiến da dễ bắt nắng và làm tăng nguy cơ cháy nắng, vì vậy khi sử dụng bạn phải thoa kem chống nắng thường xuyên. 

Thuốc tránh thai có thể dùng điều trị mụn nội tiết

Việc lựa chọn và sử dụng các thuốc cân bằng nội tiết tố liên quan đến tình trạng sức khỏe của mỗi người. Vì vậy tốt hơn hết bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ da liễu để được chỉ định loại thuốc phù hợp, an toàn và hiệu quả. 

Trị mụn nội tiết bằng các chất tự nhiên

Một số chất có nguồn gốc tự nhiên có tính chống viêm, kháng khuẩn như tinh dầu trà xanh, dầu tràm trà,... giúp giảm viêm giảm mụn trên da. Ngoài ra, AHA (Alpha hydroxy acid), một loại acid nguồn gốc thực vật giúp loại bỏ các tế bào da chết gây bít tắc lỗ chân lông cũng giúp giảm mụn và giảm sẹo mụn nội tiết hiệu quả. 

Cách trị mụn nội tiết bằng các chất tự nhiên thường áp dụng cho tình trạng mụn nhẹ, phương pháp này tương đối an toàn, ít tác dụng phụ nhưng hiệu quả mang lại có thể không như mong đợi và không điều trị được tận gốc. Hiện nay có rất nhiều sản phẩm mỹ phẩm chăm sóc da chứa tinh dầu trà xanh, AHA,... Việc sử dụng các sản phẩm này kết hợp với chế độ ăn uống khoa học giúp làm thuyên giảm tình trạng mụn nội tiết. Bên cạnh tinh dầu trà xanh thì uống nước trà xanh cũng là một cách trị trị mụn nội tiết từ bên trong rất hiệu quả 

Ngoài ra, ngày nay rất nhiều người lựa chọn phương pháp điều trị mụn nội tiết bằng công nghệ cao như công nghệ ánh sáng xanh, laser, oxy jet,... ở các spa, thẩm mỹ viện. Các phương pháp này cho kết quả khá tốt tuy nhiên thì chi phí điều trị khá cao.

Chăm sóc da mụn nội tiết ở cả nam và nữ

Việc chăm sóc da khi bị mụn nội tiết là vô cùng quan trọng. Thông thường, các bạn nam hay bỏ qua việc chăm sóc da khiến tình trạng mụn nội tiết ở nam trở nên nặng hơn. Các phương pháp chăm sóc da mụn nội tiết ở cả nam và nữ đều chú trọng tới việc làm sạch da, loại bỏ các tế bào da chết, để da khô khoáng không bị tắc lỗ chân lông và đủ ẩm. Nên lựa chọn các sản phẩm làm sạch da có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, phù hợp với loại da, ưu tiên các sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên như tinh dầu trà xanh, tràm trà, AHA,... Ngoài ra, người bị mụn nội tiết cũng nên có chế độ ăn uống khoa học, nên ăn nhiều các loại trái cây giàu vitamin, rau xanh và hạn chế ăn đồ ăn nhanh, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, đồ ăn cay nóng. 

Làm sạch da mỗi ngày để giảm mụn nội tiết

Điều trị mụn nội tiết thường mất từ 8 đến 10 tuần thì mới phát huy tác dụng. Vì vậy nên kiên trì và luôn giữ cho tinh thần được thoải mái, không nên thức khuya hoặc để bản thân mệt mỏi, căng thẳng vì điều này có thể làm tình trạng trở nên nặng hơn. 

Trên đây là một số cách điều trị mụn nội tiết hiệu quả mà bạn có thể tham khảo. Hiều rõ về mụn nội tiết, phát hiện sớm và tìm hiểu nguyên nhân để chọn cho mình cách điều trị phù hợp sẽ giúp bạn tạm biệt mụn nội tiết nhanh chóng, để mụn nội tiết không còn còn là vấn đề khiến chúng ta đau đầu và mất tự tin nữa nhé.

Ánh Vũ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp