Những nguy hiểm của bệnh thiểu ối (thiếu nước ối)

Thiếu nước ối gây ra nhiều hệ quả vô cùng nguy hiểm. Vì thế khi sản phụ nhận thấy những dấu hiệu của việc thiếu nước ối cần đến cơ sở y tế đủ điều kiện để được theo dõi sự phát triển của thai và xử lý kịp thời các trường hợp xấu xảy ra. 

Nước ối là gì? Vai trò của nước ối đối với thai nhi

Nước ối là chất dịch lỏng cung cấp dinh dưỡng cho thai nhi

Nước ối là chất dịch lỏng rất giàu dinh dưỡng bao quanh thai nhi. Nước ối được hình thành bên trong tử cung của người mẹ do sự kết hợp của thai nhi, màng ối và máu mẹ, giữ vai trò quan trọng với sự phát triển của thai nhi. 

Nước ối xuất hiện từ ngày thứ 12 sau thụ thai, có khả năng tái tạo và trao đổi chất, bảo vệ thai nhi khỏi bị chấn thương khi ở trong bụng mẹ, là môi trường vô khuẩn tránh được các nhiễm trùng đặc biệt ở phổi. Từ tuần thứ 20 thai kỳ, nước ối còn được tạo ra qua việc thai nhi bắt đầu nuốt nước ối, giúp cung cấp dinh dưỡng cho thai nhi, hỗ trợ giữ cho thai nhi có thân nhiệt ổn định.

Tìm hiểu về tình trạng thiếu nước ối

Thiểu ối là tình trạng lượng nước ối bao quanh ít hơn 5cm

Thiểu ối là tình trạng lượng nước ối bao quanh ít hơn 5cm, trong khi lượng nước ối bình thường dao động trong khoảng 6 - 18cm. Tình trạng này thường xuất hiện sớm trong thai kỳ thường ít gặp và có tiên lượng không tốt, khi lượng nước ối ít hơn so với bình thường làm chỉ số nước ối AFI quá nhỏ trong khi màng ối vẫn còn còn nguyên vẹn.

Khi sản phụ nhận thấy những dấu hiệu của việc thiếu nước ối như bụng không lớn lên hoặc nhỏ so với với tuổi thai, sờ rõ các phần của thai ngay sát da bụng, khi trẻ đạp khiến bụng người mẹ đau nhiều thì cần đến cơ sở y tế đủ điều kiện để được theo dõi sự phát triển của thai và xử lý kịp thời các trường hợp xấu xảy ra. 

Việc chẩn đoán bệnh thiếu nước ối phải thông qua nhiều quy trình phức tạp. Bác sĩ phải siêu âm để đo chỉ số nước ối, kết quả này phải được đánh giá ít nhất 2 lần liên tục. Lần đo tiếp theo phải diễn ra sau khoảng 2-6 giờ, vì thể tích nước ối có thể thay đổi rất nhanh sau 12 giờ nên ngay sau phát hiện tình trạng này phải được xử lý kịp thời, tránh gây những hệ lụy nghiêm trọng cho sức khỏe của mẹ và thai nhi.

Những nguy hiểm của bệnh thiếu nước ối

Thiểu ối ở giai đoạn 3 tháng cuối làm nguy cơ sinh non tăng khoảng 65 – 80%

Thiểu ối giai đoạn sớm trong 3 tháng đầu

Thiểu ối ở giai đoạn 3 tháng đầu làm nguy cơ sảy thai tăng khoảng 65 – 80%, gây thai lưu trong bụng mẹ khoảng 20%. Vì vậy tình trạng này vô cùng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến thai nhi và mẹ cũng có thể được chỉ định truyền ối. Tình trạng này sẽ được xử lý khi tìm được nguyên nhân là từ mẹ hay từ phôi thai, sau đó mới có cách điều trị tùy theo từng trường hợp. Trẻ em bị thiếu ối trong 3 tháng đầu nếu giữ được cũng thường mắc những dị tật bẩm sinh ở cơ quan tiêu hóa, tiết niệu hoặc thần kinh. 

Thiểu ối trong 3 tháng giữa

Thiểu ối trong 3 tháng giữa làm cho nguy cơ dị tật thai cao hơn 50%, với nguyên nhân chính là do bệnh lý bất sản hệ niệu của thai nhi. Thiểu ối trong giai đoạn này tiềm ẩn những nguy cơ như tắc mạch ối, thiểu sản phổi, chèn ép dây rốn, tứ chi biến dạng. Tùy vào tuổi thai, mức độ thiểu ối và tình trạng bệnh lý kèm theo của mẹ mà trong những trường hợp nguy cấp phải chấm dứt thai kỳ ( xuất hiện biến chứng trẻ dị tật nhiều và mức độ nặng). Nếu thai nhi đã qua 6 tháng thì bác sĩ có thể can thiệp với những phương pháp hỗ trợ trưởng thành phổi cho thai nhi, đồng thời mẹ phải thường xuyên siêu âm thai, đánh giá sức khỏe thai nhi.

Thiểu ối trong thời kỳ 3 tháng cuối cùng 

Thông thường trường hợp thiểu ối nặng, chỉ số đo được 3 – 5cm thường xảy ra vào những tháng cuối của thai kỳ. Lúc này là giai đoạn phát triển nhanh của thai nhi đẩy nhanh việc hấp thụ dinh dưỡng từ nước ối, từ đó khiến chúng giảm nhanh không kịp tái tạo. Điều này sẽ khiến thai nhi có thể bị suy dinh dưỡng và nguy hiểm đến tính mạng bé. Nếu thai nhi được 34 tuần thì mẹ chỉ có thể nghỉ ngơi, uống nhiều nước, truyền dịch, theo dõi sát, đợi đến 37 tuổi mới mổ sinh được. Lúc này mẹ phải chấp nhận tình huống sinh non hoặc sinh bất cứ lúc nào nếu có nguy cơ biến chứng xảy ra.

Thiểu ối khi thai quá ngày dự sinh

Thiểu ối cũng thường xuất hiện trong những thai quá ngày sinh, thai chậm phát triển trong tử cung. Lượng nước ối có thể cạn dần do đến ngày dự sinh mà thai vẫn tiếp tục phát triển lớn dần, không những khiến thai nhi không được nuôi dưỡng tốt, mà còn làm ngạt thai làm tăng nguy cơ  tử vong trong bụng mẹ hoặc trong khi sanh. Trẻ quá tháng nhưng thiếu ối vẫn có nguy cơ cao bị suy dinh dưỡng, da dẻ nhăn nheo và sức đề kháng kém.

Xuân Trúc

Nguồn: Tổng hợp