Tắc mạch ối (Thuyên tắc ối): Biến chứng sản khoa nguy hiểm

Tắc mạch ối là gì?

Thuyên tắc nước ối (AFE), còn được gọi là hội chứng phản vệ khi mang thai, là một biến chứng thai kỳ gây ra các tình trạng đe dọa tính mạng, chẳng hạn như suy tim.

Nó có thể ảnh hưởng đến người mẹ, em bé hoặc cả hai. Nó xảy ra khi nước ối (chất lỏng bao quanh thai nhi) hoặc các tế bào thai nhi, tóc hoặc các mảnh vụn khác xâm nhập vào máu.

AFE rất hiếm. Mặc dù các ước tính khác nhau, AFE Foundation báo cáo rằng tình trạng này chỉ xảy ra ở 1 trong số 40.000 lượt ở Bắc Mỹ (và 1 trong số 53.800 lượt ở Châu Âu). Tuy nhiên, đây là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong khi chuyển dạ hoặc ngay sau khi sinh.

Thuyên tắc nước ối rất khó chẩn đoán. Nếu bác sĩ nghi ngờ mắc phải bệnh này thì cần điều trị ngay lập tức để ngăn ngừa các biến chứng có thể đe dọa tính mạng.

Những dấu hiệu và triệu chứng của tắc mạch ối

Thuyên tắc nước ối có thể phát triển đột ngột và nhanh chóng. Các dấu hiệu và triệu chứng có thể bao gồm:

• Khó thở đột ngột;
• Chất lỏng có trong phổi (phù phổi);
• Huyết áp thấp đột ngột;
• Tim đột ngột không thể bơm máu hiệu quả (trụy tim mạch);
• Các vấn đề đe dọa tính mạng về đông máu (rối loạn đông máu nội mạch lan tỏa);
• Chảy máu từ tử cung, vết mổ lấy thai hoặc các vị trí tiêm tĩnh mạch (IV);
• Tình trạng tinh thần thay đổi, chẳng hạn như lo lắng, trầm cảm;
• Ớn lạnh;
• Nhịp tim nhanh hoặc rối loạn nhịp tim;
• Suy thai, chẳng hạn như nhịp tim chậm hoặc các bất thường về nhịp tim khác của thai nhi;
• Co giật;
• Mất ý thức.

Tác động của tắc mạch ối đối với sức khỏe

AFE có thể gây tử vong, đặc biệt là trong giai đoạn đầu. Hầu hết các trường hợp tử vong do AFE xảy ra do những nguyên nhân sau: Ngừng tim đột ngột, mất máu quá nhiều, suy hô hấp cấp tính, suy đa cơ quan.

Theo AFE Foundation, trong khoảng 50% trường hợp, phụ nữ chết trong vòng 1 giờ sau khi các triệu chứng bắt đầu.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh tắc mạch ối

Thuyên tắc nước ối có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng cho mẹ và con, bao gồm:

Chấn thương sọ não: Oxy trong máu thấp có thể gây tổn thương thần kinh vĩnh viễn, nghiêm trọng hoặc chết não.

Thời gian nằm viện kéo dài: Những phụ nữ sống sót sau khi bị thuyên tắc nước ối thường phải điều trị tại phòng chăm sóc đặc biệt và - tùy thuộc vào mức độ biến chứng của họ - có thể phải nằm viện hàng tuần hoặc hàng tháng.

Sản phụ tử vong: Số phụ nữ chết vì thuyên tắc ối (tỷ lệ tử vong) rất cao. Các con số khác nhau, nhưng có tới 20% trường hợp tử vong mẹ ở các nước phát triển có thể do thuyên tắc nước ối.

Tử vong trẻ sơ sinh: Thai nhi có nguy cơ bị chấn thương sọ não hoặc tử vong. Việc đánh giá và sinh con kịp thời giúp cải thiện khả năng sống sót.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân dẫn đến tắc mạch ối

Thuyên tắc nước ối xảy ra khi nước ối hoặc vật chất của thai nhi đi vào máu của mẹ. Nguyên nhân có thể là do hàng rào nhau thai bị đứt, chẳng hạn như do chấn thương.

Khi sự phân hủy này xảy ra, hệ thống miễn dịch phản ứng bằng cách giải phóng các sản phẩm gây ra phản ứng viêm, kích hoạt quá trình đông máu bất thường trong phổi và mạch máu của người mẹ.

Điều này có thể dẫn đến một rối loạn đông máu nghiêm trọng được gọi là đông máu nội mạch lan tỏa.

Tuy nhiên, trường hợp thuyên tắc nước ối rất hiếm - và có khả năng một số nước ối thường đi vào máu của mẹ trong khi sinh mà không gây ra vấn đề gì. Không rõ tại sao ở một số bà mẹ điều này lại dẫn đến thuyên tắc nước ối.