Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Uống nhiều nước ngọt có ga có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nguy hiểm như bệnh tim mạch, tiểu đường, béo phì,... Tuy nhiên, việc loại bỏ thức uống này ra khỏi thực đơn hàng ngày gây rất nhiều khó khăn đối với một số người. Vậy liệu nước ngọt có ga có phải chất kích thích, chất gây nghiện hay không?
Cắt bỏ nước ngọt, nước ngọt có ga ra khỏi khẩu phần ăn đã được công nhận là biện pháp giúp bạn giảm cân nhanh chóng và tăng cường sức khỏe. Tuy nhiên, nó không phải là dễ dàng đối với một số người. Điều gì khiến đồ uống có ga hấp dẫn người uống đến vậy? Nhiều người nghi ngờ nước ngọt có ga có phải chất kích thích gây nghiện hay không? Cùng Nhà thuốc Long Châu khám phá thông tin thú vị này qua nội dung bài viết sau đây.
Nước ngọt có ga có phải chất kích thích làm cho người uống nghiện không? Theo Gary Wenk (Đại học Ohio), chứng nghiện đồ uống có ga nằm ở thành phần cấu tạo của chúng. Các thương hiệu đồ uống nổi tiếng đã pha chế thành phần của họ theo cách sao cho lượng chất tạo ngọt, caffeine và carbon dioxide (CO2) đủ để làm người dùng bão hòa liên tục từ ngụm này sang ngụm khác.
Một lon Coca-Cola tiêu chuẩn 330 ml chứa 39 gram đường, tương đương 10 muỗng cà phê và nhiều hơn lượng khuyến nghị hàng ngày cho mỗi người.
Ăn nhiều đường có tác dụng tương tự như thuốc kích thích trong việc kích hoạt hệ thống khen thưởng của não. Nó giải phóng dopamine trong khu vực tạo ra các xung thần kinh khiến chúng ta cảm thấy dễ chịu, tạo cho người uống cảm giác sảng khoái.
Wenk giải thích rằng tác động của dopamine cao trong não đến và đi rất nhanh khiến não bị kích thích và muốn nhiều hơn nữa. Một tạp chí khoa học thậm chí còn kết luận rằng đường thậm chí còn hấp dẫn và kích thích não bộ hơn cả cocaine. Do đó, càng uống nhiều nước ngọt thì cảm giác “thưởng” càng lớn, thu hút người ta muốn uống nhiều hơn.
Khi nhắc đến đồ uống có ga, đường không phải là nguyên nhân duy nhất, caffeine còn là một chất kích thích phổ biến.
Caffeine không chỉ làm tăng tốc độ tư duy mà còn có khả năng độc đáo để kích hoạt các con đường tưởng thưởng liên quan đến dopamine trong não. Caffeine là một trong những chất kích thích tâm thần được tiêu thụ nhiều nhất trên thế giới và nó hoàn toàn gây nghiện. Kết hợp với lượng đường cao của nước giải khát, điều này tạo ra một hỗn hợp khiến mọi người cảm thấy ngon miệng và muốn sử dụng chúng vào một ngày hoặc dịp khác.
Một khi việc tiêu thụ caffeine thường xuyên được thiết lập, mọi người thường dựa vào nó để tăng cường sự tập trung, tỉnh táo và năng lượng. Khi họ làm vậy, họ trở nên nghiện và khi ngừng sử dụng, họ sẽ gặp các triệu chứng như đau đầu và mất tập trung.
Một yếu tố khác quyết định đáng kể độ hấp dẫn của đồ uống có ga là lớp bọt gây ra bởi sự bão hòa của khí carbon dioxide. Trên thực tế, sự bão hòa CO2 làm cho bất kỳ đồ uống nào trở nên gây nghiện hơn nhiều.
Những bọt khí CO2 này tạo thêm một chút độ chua cho thức uống, cùng với đường làm tăng thêm cảm giác sảng khoái cho người uống. Đồng thời bão hòa CO2 cũng làm giảm độ ngọt của đường vừa đủ khiến người uống muốn uống thêm.
Mặc dù nước ngọt dành cho người ăn kiêng thay thế đường bằng các chất làm ngọt nhân tạo khác, những chất làm ngọt này vẫn có đặc tính gây nghiện. Theo chuyên gia dinh dưỡng Cordialis Msora-Kasago, những chất tạo ngọt này kích thích các thụ thể vị giác điều chỉnh vị ngọt và chuẩn bị cho não bộ đón nhận “phần thưởng” của đường. Tuy nhiên, bằng cách loại bỏ đường khỏi danh sách các thành phần, não bộ sẽ đòi hỏi nhiều hơn nếu nó không nhận được "phần thưởng" mong muốn, dẫn đến việc tiêu thụ nước có ga.
Nhưng không phải tất cả những người uống soda đều "nghiện" chúng. Một số chỉ thử một ngụm và cảm thấy như vậy là đủ. Nó dường như có liên quan đến một số khía cạnh "nghi lễ" của việc uống có ga ảnh hưởng đến hóa học của não: Nghe thấy tiếng lon kêu, âm thanh sủi bọt và miếng dán "ăn". Từ chế độ ăn uống đến chai nước - tất cả điều này tạo ra cảm giác được đánh giá cao và làm tăng hoạt động của các tế bào dopamine trong cơ thể. Cảm giác này xuất hiện trong cơ thể ngay cả trước khi cơ thể uống liều caffeine đầu tiên. Chính sự chờ đợi này đã hình thành nên thói quen, đặc biệt là đối với những người có xu hướng học tập, lái xe hoặc họp về khuya, tin rằng một lon đồ uống có ga chỉ là thứ để cổ vũ họ và tiếp tục làm việc.
Qua phần nội dung trên chắn hẳn bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi "Nước ngọt có ga có phải chất kích thích không?". Vậy liệu có nên uống loại đồ uống này không?
Một lon nước ngọt chứa 10 thìa cà phê đường. Đó là rất nhiều đường! Khi bạn cung cấp cho cơ thể lượng đường ở dạng lỏng, nó sẽ khiến lượng đường trong máu tăng lên và khiến cơ thể phản ứng với insulin. Uống nước ngọt có ga thường xuyên cuối cùng có thể dẫn đến tăng cân, tiểu đường, kháng insulin và các vấn đề sức khỏe khác.
Axit photphoric cản trở khả năng hấp thụ canxi tự nhiên của cơ thể. Lượng canxi không đủ có thể dẫn đến mềm xương, loãng xương và sâu răng. Nó cũng ức chế axit trong dạ dày, ngăn cản sự hấp thụ chất dinh dưỡng và làm chậm quá trình tiêu hóa.
Tiêu thụ đồ uống có ga không thường xuyên, chẳng hạn như một vài lần một tháng, không có tác dụng đáng lo ngại. Tuy nhiên, uống nhiều hơn một lon mỗi ngày sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như béo phì, tim mạch và tiểu đường loại 2. Tần suất tiêu thụ soda ăn kiêng tương tự cũng có liên quan đến việc tăng nguy cơ đột quỵ và mất trí nhớ.
Hy vọng qua bài viết này thắc mắc nước ngọt có ga có phải chất kích thích không của bạn đã được giải đáp. Chúc bạn luôn khỏe mạnh.
Ngọc Hà
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Dược sĩ Đại họcNguyễn Thị Hồng Nhung
Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.