Rối loạn nội tiết tố là gì ở nam và nữ? Cách khắc phục?

Bất kỳ ai cũng từng rối loạn nội tiết tố đặc biệt là trong thời kỳ dậy thì. Ngoài tuổi tác hoặc một số thói quen làm tăng nguy cơ rối loạn nội tiết thì một số bệnh lý cũng có thể gây ra tình trạng này. Cùng thử xem dấu hiệu của rối loạn nội tiết tố và cách khắc phục như thế nào nhé.

Rối loạn nội tiết tố là gì?

Nội tiết tố (hormone) là hoá chất được sản xuất trong hệ thống nội tiết. Các hormone đi qua máu đến các tế bào và cơ quan, báo hiệu các hoạt động cho các cơ quan. Nội tiết tố giúp điều hòa các hoạt động của cơ thể như: Nhịp tim nhiệt độ cơ thể, tâm trạng, sự phát triển của cơ thể, hệ thống sinh sản và sự trao đổi chất,...

Rối loạn nội tiết tố xuất hiện khi có quá nhiều hoặc quá ít hormone trong máu. Sự mất cân bằng hormone insulin, steroid, hormone tăng trưởng và adrenaline có thể ảnh hưởng đến cả nam giới và nữ giới. Ngoài ra phụ nữ còn mất cân bằng trong estrogen và progesterone còn nam giới chỉ mất cân bằng trong testosterone.

Nguyên nhân gây rối loạn nội tiết tố

Các tuyến nội tiết là các tế bào sản xuất, lưu trữ và giải phóng các hormone vào máu. Có nhiều tuyến nội tiết trong cơ thể điều khiển các cơ quan như: Tuyến tùng, tuyến giáp, tuyến sinh dục,... Bên cạnh đó các thói quen sinh hoạt hàng ngày và yếu tố môi trường cũng làm mất cân bằng nội tiết tố như: Béo phì, chán ăn, căng thẳng kéo dài, uống thuốc tránh, chế độ dinh dưỡng không khoa học, tiếp xúc với chất ô nhiễm và hóa chất như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ,...

Ngoài ra một số bệnh lý làm rối loạn nội tiết tố như: Tuyến giáp hoạt động kém, hạ đường huyết, u tuyến yên, bướu cổ, quá nhiều hoặc quá ít hormone tuyến cận giáp, dị ứng,... cũng gât rối loạn nội tiết tố.

Dấu hiệu của rối loạn nội tiết tố

Rối loạn nội tiết tố nữ

Phụ nữ sẽ trải qua một số lần mất cân bằng nội tiết tố trong suốt cuộc đời của mình, chẳng hạn như: Mất cân bằng nội tiết tố do mãn kinh sớm, suy buồng trứng sớm, ung thư buồng trứng, uống thuốc tránh thai,... 

Dấu hiệu rối loạn nội tiết tố ở nữ thường là: Tăng cân, vô sinh, tóc dễ rụng, kinh nguyệt không đều, xương yếu hơn, xuất huyết âm đạo, bốc hỏa, mọc mụn, táo bón hoặc tiêu chảy,...

Rối loạn nội tiết tố nam

Nam giới cũng trải qua sự mất cân bằng nội tiết tố tự nhiên trong suốt cuộc đời của họ như ở tuổi dậy thì. Đàn ông có các cơ quan và chu kỳ hormone khác với phụ nữ. Do đó, tình trạng rối loạn nội tiết tố nam cũng khác nhau.

Nguyên nhân gây mất cân bằng nội tiết tố ở nam giới phần lớn là do ung thư tuyến tiền liệt hay suy giảm chức năng sinh dục. Các dấu hiệu của sự mất cân bằng nội tiết tố nam thường là: Ngực căng cứng, loãng xương, sự phát triển quá mức của mô vú, rối loạn cương dương, giảm ham muốn tình dục, giảm tinh trùng, giảm khối lượng cơ bắp,...

Cách chữa rối loạn nội tiết tố bằng thuốc

Đối với nữ giới

Kiểm soát sinh sản hoặc kiểm nội tiết tố: Đối với những người chưa có ý định mang thai, thuốc tránh thai có chứa estrogen và progesterone giúp điều chỉnh kinh nguyệt không đều, điều trị sự mất cân bằng nội tiết tố.

Estrogen đường âm đạo: Trường hợp khô âm đạo do thay đổi nồng độ estrogen có thể dùng thuốc bôi tại chỗ có chứa estrogen bôi trực tiếp vào các mô âm đạo để làm giảm các triệu chứng. Thuốc viên hoặc vòng Estrogen cũng có thể được xem xét để làm giảm chứng khô âm đạo.

Thuốc thay thế hormone: Thuốc được sử dụng để làm giảm tạm thời các triệu chứng nghiêm trọng liên quan đến thời kỳ mãn kinh, chẳng hạn như bốc hỏa hoặc đổ mồ hôi ban đêm.

Clomiphene và letrozole: Những loại thuốc này giúp kích thích rụng trứng ở những người muốn có con nhưng bị hội chứng buồng trứng đa nang. 

Đối với nam giới

Viên uống testosterone: Gel và miếng dán có chứa testosterone có thể giúp làm giảm các triệu chứng suy giảm sinh dục nam, chẳng hạn như nồng độ testosteron thấp do dậy thì muộn.

Cách khắc phục rối loạn nội tiết tố tự nhiên

Ăn uống khoa học

Bạn cần ăn uống điều độ, đầy đủ dinh dưỡng để duy trì cân nặng ổn định và nâng cao sức đề kháng. Đồng thời, cũng nên tránh những đồ ăn cay có thể làm bùng phát cơn bốc hỏa. Đường, tinh bột và thực phẩm đóng gói cũng có thể gây mất cân bằng nội tiết tố. Do đó cần phải hạn chế sử dụng những thực phẩm này.

Tập thể dục hàng ngày

Các bài tập yoga hoặc thiền nhẹ nhàng không chỉ giúp bạn khỏe mạnh mà còn giúp bạn giảm căng thẳng, duy trì tinh thần thoải mái, điều hoà hormone trong cơ thể.

Giữ tinh thần thoải mái

Căng thẳng là một trong những yếu tố khiến bạn dễ bị mất cân bằng nội tiết tố và nổi mụn. Do đó bạn nên thay cân bằng công việc và sinh hoạt, dành thời gian nghỉ ngơi để cơ thể hồi phục năng lượng. 

Giữ vệ sinh cá nhân

Vệ sinh cá nhân thật tốt là điều cần thiết, đặc biệt là những vùng da tiết nhiều dầu tự nhiên như mặt, cổ, lưng và vùng da ngực. Bạn nên dùng chung các loại sữa rửa mặt, kem bôi hoặc gel trị mụn để giảm tình trạng mụn nặng thêm.

Hy vọng với những thông tin ở trên các bạn đã có thêm nhiều thông tin về rối loạn nội tiết tố là gì? Rối loạn nội tiết là một trong những vấn đề có sức ảnh hưởng đến các hoạt động của các cơ quan khác. Đặc biệt là tuyến nội tiết như tuyến giáp và hệ sinh dục có thể dẫn đến vô sinh, hiếm muộn.

Cao Hiếu

Nguồn tham khảo: Tổng hợp