Sinh thiết bướu cổ - phương pháp xác định bướu giáp lành tính hay ung thư

Sinh thiết bướu cổ là phương pháp chính xác nhất để xác định khối bướu ở tuyến giáp là lành tính hay ung thư hiện nay.

Bướu nhân là tình trạng có hạch ở tuyến giáp hay còn gọi là bướu giáp nhân đôi khi là biểu hiện của một bệnh lý nguy hiểm, chẳng hạn như ung thư hay là bướu cổ ác tính, mặc dù hầu hết các trường hợp có thể lành tính (không phải ung thư) hay liên quan đến nhiễm trùng.

Bướu nhân có thể do người bệnh phát hiện ra do nó có thể nhìn thấy hoặc do bác sĩ phát hiện khi thăm khám. Tình trạng này cũng có thể được bác sĩ chẩn đoán qua siêu âm tuyến giáp vào buổi khám sức khỏe định kỳ (siêu âm có thể giúp phát hiện những bướu nhân rất nhỏ, thậm chí nhỏ hơn 5mm).

Bạn cũng không nên lo lắng vì chỉ có khoảng 5% trường hợp là ung thư. Tuy nhiên, điều quan trọng là bạn cần phải thăm khám với bác sĩ để làm thêm các xét nghiệm chẩn đoán và xác định được bản chất của bướu nhân, từ đó có kế hoạch điều trị phù hợp.

Bướu nhân có thể do người bệnh phát hiện ra do nó có thể nhìn thấy hoặc do bác sĩ phát hiện khi thăm khám

Sinh thiết bướu cổ là gì?

Muốn chẩn đoán khối bướu ở tuyến giáp có phải là ung thư hay không, bác sĩ luôn phải dựa vào kết quả khảo sát các mẫu tế bào hoặc mẫu mô bướu giáp thông qua kính hiển vi. Việc lấy tế bào (hoặc mô) để thử như vậy gọi là sinh thiết bướu cổ.

Khi nào cần sinh thiết bướu cổ?

Bệnh nhân được chỉ định sinh thiết bướu cổ khi sờ thấy các hạt giáp (khối u vùng tuyến giáp) qua thăm khám lâm sàng, khi siêu âm thấy các hạt giáp lớn hơn 1cm. Đối với hạt giáp có kích thước dưới 1cm phát hiện qua siêu âm thì chỉ thực hiện sinh thiết khi có các đặc điểm nghi ngờ ác tính qua hình ảnh siêu âm.

Sinh thiết bướu cổ được thực hiện như thế nào?

Quy trình sinh thiết diễn ra nhanh chóng và đơn giản: Dưới sự hướng dẫn của siêu âm, bác sĩ dùng xilanh gắn với kim nhỏ hút tế bào từ khối u ra. Tiếp đó, các tế bào được trải ra tấm kính để quan sát dưới kính hiển vi.

Trong một số trường hợp, bác sĩ của bạn sẽ chỉ yêu cầu bạn làm siêu âm tuyến giáp định kỳ để theo dõi kết hợp với kiểm soát nồng độ hóc môn tuyến giáp. Nếu nghi ngờ về tình trạng của bạn, bác sĩ sẽ cùng bạn thảo luận về các lựa chọn điều trị phù hợp.

Dưới sự hướng dẫn của siêu âm, bác sĩ dùng xilanh gắn với kim nhỏ hút tế bào từ khối u ra

Bác sĩ của bạn sẽ yêu cầu bạn làm những xét nghiệm gì?

Xét nghiệm máu đơn giản để xác định nồng độ hóc môn tuyến giáp TSH, T4 và kiểm tra dấu hiệu ung thư tuyến giáp (ung thư tuyến giáp thể tủy, dù trường hợp này rất hiếm khi xảy ra).

Siêu âm tuyến giáp cho phép quan sát hình ảnh chi tiết các mô bên trong và xung quanh tuyến giáp.

Trong trường hợp nghi ngờ ung thư, bác sĩ của bạn có thể chỉ định chọc dò sinh thiết bướu cổ. Trong quá trình chọc dò, người ta dùng một kim rất mỏng đưa vào bướu nhân dưới hướng dẫn của siêu âm để lấy mẫu tế bào đem đi phân tích mô học. Do thủ thuật chọc dò sinh thiết chỉ gây đau nhẹ như lấy máu xét nghiệm (lấy máu tĩnh mạch), nên người bệnh thường không cần phải gây tê tại chỗ. Mặc dù không đau, và nếu có thì chỉ là cảm giác hơi khó chịu một chút.

Nếu bác sĩ khuyên bạn nên loại bỏ các bướu nhân, hiện nay có nhiều kỹ thuật thực hiện. Quan trọng là chẩn đoán càng sớm càng tốt, vì nếu được chẩn đoán sớm thì khả năng phục hồi đối với ung thư tuyến giáp gần như là 100%.

Kỹ thuật sinh thiết bướu cổ là cắt lấy một số mô để kiểm tra nó. Sinh thiết có thể được thực hiện theo một vài cách, một là phẫu thuật cắt bỏ khối u, có thể cắt một phần hoặc toàn bộ khối u cộng với lấy rộng ra xung quanh chân khối u. Sinh thiết có thể được thực hiện bằng kim tiêm hoặc sinh thiết lõi kim hoặc chọc hút tế bào bằng kim nhỏ (FNA).

Độ chính xác của sinh thiết bướu cổ

Siêu âm tuyến giáp cho phép quan sát hình ảnh chi tiết các mô bên trong và xung quanh tuyến giáp

Nếu như lấy đủ mẫu và được thực hiện bởi bác sĩ giải phẫu bệnh có kinh nghiệm, chẩn đoán bằng sinh thiết có độ chính xác gần như tuyệt đối. Ngoài xác định khối bướu có phải là ung thư không, sinh thiết còn cho biết chính xác bệnh nhân đang bị loại ung thư gì, tế bào ung thư đã ăn lan tới đâu.

Các tế bào ung thư không còn sự kết dính và trật tự như các tế bào bình thường, chúng dễ dàng di chuyển và bị xâm chiếm.

Các tế bào khối u theo vào trong các mạch máu và có thể di chuyển đến các địa điểm xa hơn. Chúng cũng có thể bị bị đẩy vào dịch kẽ (interstitial fluid) và di chuyển lên chuỗi các hạch bạch huyết. Kim của phương pháp sinh thiết lõi kim lớn hơn gây ra nhiều xáo trộn hơn trong khối u so với kim của phương pháp sinh thiết bằng khoan chọc.

Thật không may, việc sinh thiết bướu cổ bằng kim nhỏ có thể sẽ không có đủ mô phục vụ chẩn đoán bởi vì nó có thể bỏ lỡ mất phần ung thư của khối u và thậm chí có thể “thả” các tế bào ung thư dọc theo đường kim đi, từ đó có thể tạo nên các khối u thứ phát.

Sau khi sinh thiết bướu cổ, bạn vẫn còn khối u và có lẽ lại hình thành một vấn đề lớn hơn, đó là các bác sĩ không biết liệu có bất kỳ tế bào nào thoát khỏi các màng bao tự nhiên của khối u hay không.

Hiện nay phương pháp sóng cao tần trong điều trị bướu cổ giúp điều trị bệnh nhanh chóng và an toàn. Trong thực tế, việc các tế bào ung thư vú bị dịch chuyển đã được quan sát thấy ở 32% bệnh nhân thực hiện phương pháp sinh thiết lõi kim với những chiếc kim có kích cỡ lớn.

Hoàng Dương