Tháng Nâng cao nhận thức về Sức khỏe cổ tử cung - Tự tin, tự chủ, tự bảo vệ chính mình

Cổ tử cung - Vùng đất cần được bảo vệ 1

Quốc hội Hoa Kỳ đã chọn tháng 01 hàng năm làm Tháng Nâng cao nhận thức về Sức khỏe cổ tử cung, với mục đích giúp cộng đồng nhận thức về sự nguy hiểm của căn bệnh ung thư cổ tử cung. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ đến bạn những vấn đề xoay quanh căn bệnh này, qua đó giúp bạn có thêm kiến thức để bảo vệ chính mình.

Nhiều người sẽ cảm thấy ngại ngùng khi nhắc đến các vấn đề liên quan đến cổ tử cung. Thế nhưng sự nguy hiểm của căn bệnh ung thư cổ tử cung là một vấn đề cần được chú ý.

Bạn biết gì về ung thư cổ tử cung?

Cổ tử cung là vùng thông thương với lỗ mở kết nối giữa âm đạo với tử cung. Ung thư cổ tử cung bắt đầu từ những thay đổi tế bào gọi là loạn sản. Đây là bệnh ác tính nguy hiểm, có nguy cơ tử vong cao nếu không được phát hiện và điều trị sớm.

Tháng Nâng cao nhận thức về Sức khỏe cổ tử cung

Năm 2022, toàn cầu có khoảng 660.000 ca mắc mới, đưa ung thư cổ tử cung thành loại ung thư phổ biến thứ 4 ở phụ nữ, với khoảng 350.000 ca tử vong (tương đương 3,6% tổng số ca tử vong do ung thư). Tại Việt Nam, ung thư cổ tử cung ghi nhận khoảng 4.600 ca mắc mới mỗi năm và gần 2.600 ca tử vong (tương đương 2,1% tổng số ca tử vong do ung thư).

Tình hình ung thư cổ tử cung

Cổ tử cung - Vùng đất cần được bảo vệ 2

Việc chủ quan và thiếu quan tâm là lý do Tháng Nâng cao nhận thức về Sức khỏe cổ tử cung ra đời, nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng về lợi ích của việc phát hiện sớm và sàng lọc thường xuyên để ngăn ngừa kịp thời bệnh lý ung thư cổ tử cung.

Ung thư cổ tử cung - Đừng bỏ qua những tín hiệu bất thường!

Việc phòng ngừa và phát hiện được ung thư cổ tử cung có kịp thời và nhanh chóng hay không phụ thuộc vào việc bạn có nhận biết được các dấu hiệu cảnh báo của bệnh sớm không.

Dấu hiệu của ung thư cổ tử cung là gì?

Ung thư cổ tử cung giai đoạn đầu thường không có triệu chứng rõ ràng. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, các triệu chứng như chảy máu âm đạo bất thường, tiết dịch âm đạo bất thường và đau vùng chậu sẽ xuất hiện khi bệnh tiến triển.

Yếu tố nguy cơ của ung thư cổ tử cung là gì? Đâu là đối tượng dễ mắc phải?

Bất kỳ người phụ nữ nào cũng có thể mắc ung thư cổ tử cung, đặc biệt nguy cơ mắc phải sẽ cao hơn nếu có các yếu tố nguy cơ sau:

• Nhiễm vi rút Papilloma (Human Papilloma Virus - HPV): Loại vi rút lây truyền qua đường tình dục này gây ra hầu hết các trường hợp ung thư cổ tử cung.
• Không tầm soát định kỳ: Nhiều đối tượng không xét nghiệm PAP (Papanicolaou) trong hơn 5 năm, hoặc chưa từng được tầm soát bệnh.
• Hút thuốc: Phụ nữ hút thuốc lá có nguy cơ gấp 2 lần.
• Lão hóa: Phụ nữ trên 30 tuổi có nguy cơ cao hơn.

Ung thư cổ tử cung liệu có thể được điều trị?

Ung thư cổ tử cung có thể được chữa khỏi nếu được chẩn đoán và điều trị ở giai đoạn đầu (sớm) của bệnh, tuy nhiên phần lớn người bệnh được phát hiện ở giai đoạn muộn, giai đoạn này mới thực hiện điều trị sẽ mang đem lại những kết quả hạn chế, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống.

Ung thư cổ tử cung có thể chữa được bằng đông y không?

Ung thư cổ tử cung diễn ra bắt nguồn từ những thay đổi bất thường của tế bào ở cổ tử cung và phát triển âm thầm trong nhiều năm, thường do nhiễm virus HPV là tác nhân gây bệnh chủ yếu. Chính vì vậy, đông y không thể chữa được bệnh ung thư này.

Điều trị ung thư cổ tử cung như thế nào?

Tương tự các loại ung thư khác, việc điều trị ung thư cổ tử cung là phương pháp đa mô thức, có thể bao gồm phẫu thuật, xạ trị, hóa trị, liệu pháp nhắm đích và liệu pháp miễn dịch.

Tùy theo loại và giai đoạn ung thư mà có thể có nhiều hơn một phương pháp điều trị.

• Giai đoạn đầu: Sử dụng phương pháp điều trị triệt căn.
• Giai đoạn I: Tế bào ung thư đã bắt đầu xâm lấn nên sẽ được chỉ định cắt một phần hoặc toàn bộ tử cung, hoặc tiến hành xạ trị.
• Giai đoạn II - III: Xạ trị kết hợp hóa trị do các tế bào đã di căn, có thể cắt bỏ tử cung và buồng trứng.
• Giai đoạn IV: Điều trị phức tạp, tốn kém, chủ yếu giảm triệu chứng và kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân. 

Đừng để ung thư cổ tử cung ghé thăm bạn

Việc phòng ngừa ung thư cổ tử cung là điều cần được chú trọng để tránh đối mặt với các hậu quả nguy hiểm về sau. Phương thức phòng ngừa hiệu quả thường thấy là tiêm vắc xin ngừa HPV.

Vì sao bạn nên tiêm vắc xin ngừa HPV?

Vi rút HPV không chỉ lây nhiễm qua quan hệ tình dục mà còn có thể lây gián tiếp qua đường miệng hoặc tiếp xúc da,... Khi cổ tử cung bị viêm nhiễm dai dẳng sẽ dẫn đến ung thư cổ tử cung.

Vi rút HPV hiện chưa có phương pháp đặc hiệu để điều trị, việc tiêm vắc xin sẽ giúp bảo vệ bạn một cách tốt nhất. Có hai loại vắc xin phòng ngừa HPV phổ biến là Gardasil 4 dành cho nữ từ 09 - 26 tuổi và Gardasil 9 có phổ rộng hơn, bảo vệ cho cả nam và nữ từ 09 - 45 tuổi.

Bên cạnh vắc xin, lối sống lành mạnh cũng rất quan trọng

Bên cạnh việc tiêm vắc xin, bạn cũng cần chủ động phòng ngừa nhiễm HPV bằng việc:

• Quan hệ tình dục an toàn bằng cách dùng bao cao su và vệ sinh cá nhân.
• Thăm khám sức khỏe định kỳ.
• Có lối sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng và tập luyện hợp lý để tăng đề kháng, nâng cao khả năng phòng vệ của hệ miễn dịch.

HPV không chỉ gây ung thư cổ tử cung mà còn nhiều bệnh lý sinh dục khác nên việc tiêm vắc xin HPV rất cần thiết. Tuy nhiên, phòng ngừa HPV chưa được phổ biến rộng rãi, nhiều người đã bỏ lỡ thời điểm tốt nhất để chủng ngừa.

Phát hiện sớm qua tầm soát là chìa khóa vàng

Bên cạnh các phương pháp phòng ngừa, việc tầm soát ung thư cổ tử cung sẽ giúp nhanh chóng phát hiện tình hình sức khỏe cổ tử cung và kịp thời điều trị.

Có những phương pháp nào để khám tầm soát ung thư cổ tử cung?

Khi khám tầm soát ung thư cổ tử cung, bác sĩ sẽ chỉ định các biện pháp sau phù hợp với từng cá nhân:

• Siêu âm: Giúp phát hiện các di căn hoặc tổn thương do chèn ép.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT) - Chụp cộng hưởng từ (MRI): Ngoài đánh giá tổn thương cổ tử cung, còn giúp bác sĩ xác định giai đoạn ung thư.
• Soi tử cung: Quan sát toàn bộ cổ tử cung trước khi đưa ra chỉ định kế tiếp.
• Xét nghiệm chuyên sâu: Xét nghiệm tế bào nếu nghi ngờ cần sinh thiết vùng tổn thương để có chẩn đoán xác định về bệnh.
• Xét nghiệm tế bào học (PAP Test): Các tổn thương tiền ung thư và ung thư được phát hiện dựa trên mẫu bệnh phẩm từ bệnh nhân ngoài kỳ hành kinh.
• Sinh thiết: Giúp chẩn đoán xác định trước khi điều trị.
• Xét nghiệm HPV: Xét nghiệm sinh học phân tử tìm HPV hoặc xét nghiệm máu tìm kháng thể kháng HPV để tìm mối liên quan nguyên nhân bệnh sinh.

Đâu là thời điểm nên tầm soát ung thư cổ tử cung?

Việc tầm soát ung thư cổ tử cung nên được tiến hành khi phụ nữ đến tuổi 21.

• Phụ nữ từ 21 - 29 tuổi: Nên xét nghiệm PAP 3 năm 1 lần.
• Phụ nữ từ 30 - 65 tuổi: Có thể lựa chọn xét nghiệm PAP 3 năm 1 lần hoặc xét nghiệm HPV 5 năm 1 lần, hoặc tiến hành cả hai loại, lặp lại mỗi 5 năm.
• Phụ nữ trên 65 tuổi: Có thể ngừng việc tầm soát nếu có kết quả xét nghiệm PAP bình thường trong nhiều năm.

Ung thư cổ tử cung là một căn bệnh có nguyên nhân gây tử vong thứ hai chỉ sau ung thư vú. Mong rằng bài viết này đã đem đến cho bạn những thông tin hữu ích, từ đó giúp bạn tự tin, tự chủ phòng ngừa bệnh để có thể bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.