Thực phẩm tốt cho dạ dày: Thông tin hữu ích với người đau dạ dày

Những người khỏe mạnh bình thường có thể thoải mái ăn bất cứ món gì mình thích. Nhưng những người bị đau dạ dày rất thiệt thòi bởi có những thực phẩm họ yêu thích nhưng lại không phù hợp để ăn. Nếu ăn những thực phẩm không phù hợp, các triệu chứng khó chịu của bệnh sẽ ngày càng thêm nặng. Bạn đã biết đâu là những thực phẩm tốt cho dạ dày chưa?

Nguyên tắc dinh dưỡng cho người đau dạ dày

Dù bị đau dạ dày, bệnh nhân cũng cần đảm bảo ăn đủ các nhóm dinh dưỡng trong các bữa ăn hàng ngày. Nguyên tắc sử dụng các nhóm chất cho bệnh nhân đau dạ dày cụ thể là: 

Nhóm tinh bột

Bệnh nhân đau dạ dày nên sử dụng các món ăn được chế biến trực tiếp từ tinh bột như cháo, cơm. Những món ăn làm từ tinh bột lên men như bún, phở có vị chua nên sẽ khiến tình trạng bệnh thêm trầm trọng. Các món ăn từ tinh bột nên được nấu kỹ và mềm để giảm tải áp lực cho hệ tiêu hóa. Nếu ăn gạo lứt, trước khi chế biến, bạn nên ngâm gạo khoảng 2 tiếng trước khi nấu sẽ giúp cháo hoặc cơm mềm hơn. 

Người đau dạ dày cần kỹ tính khi chọn thực phẩm

Nhóm chất xơ

Chất xơ là một thực phẩm tốt cho dạ dày không thể thiếu trong bất cứ chế độ ăn nào. Chất xơ giúp quá trình tiêu hóa nhanh chóng, mượt mà hơn. Nguyên tắc quan trọng nhất với bệnh nhân đau dạ dày khi tiêu thụ chất xơ là sử dụng rau, củ, quả tươi ngon. Cách chế biến tốt nhất là làm salad, luộc, hấp, nấu canh. Những loại rau củ muối chua chứa nhiều muối và acid là “khắc tinh” của dạ dày đang bị viêm loét.

Nhóm chất béo

Dù chất béo có thể gia tăng tình trạng khó tiêu nhưng bệnh nhân đau dạ dày không nên kiêng tuyệt đối chất béo để tránh thiếu hụt dinh dưỡng. Tuy nhiên, bệnh nhân đau dạ dày cần sử dụng chất béo vừa phải. Ăn quá nhiều món ăn chiên, xào nhiều dầu mỡ không hề tốt. 

Nhóm chất đạm

Protein là một trong những nhóm chất quan trọng nhất, cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động của cơ thể. Những loại protein ít chất béo được cho là tốt cho bệnh nhân đau dạ dày. 

Nhóm vitamin và các khoáng chất

Vitamin và khoáng chất có nhiều trong các loại rau xanh, trái cây cũng là nhóm thực phẩm tốt cho dạ dày. Nhóm chất này giúp đẩy nhanh quá trình làm lành tổn thương và vết loét niêm mạc dạ dày. Vitamin và khoáng chất cũng giúp nâng cao miễn dịch, tăng đề kháng, phòng ngừa suy kiệt sức khỏe vì đau dạ dày. 

Chọn thực phẩm phù hợp giúp giảm triệu chứng khó chịu

Thực phẩm tốt cho dạ dày

Những thực phẩm tốt cho dạ dày trong các nhóm trên là những thực phẩm thỏa mãn các tiêu chí: Có thể trung hòa acid trong dạ dày, không tạo gánh nặng cho dạ dày, dễ tiêu. Những gợi ý cụ thể nhất cho bệnh nhân đau dạ dày như:

Chuối

Chuối được xếp đầu danh sách trong nhóm thực phẩm thân thiện với dạ dày nhờ khả năng trung hòa được nồng độ acid vượt ngưỡng trong dịch dạ dày và giảm viêm. Chuối là một trong số các trái cây có lượng đường bột cao giúp cung cấp năng lượng, hàm lượng kali cao giúp bù đắp tốt lượng thiếu hụt nếu người bệnh có tiêu chảy hoặc nôn ói. Đồng thời, thành phần xơ hoà tan pectin có lợi với người rối loạn tiêu hóa, táo bón và tiêu chảy.

Đậu xanh

Khi bị đau dạ dày, nếu đang thực hiện chế độ ăn kiêng hoặc các triệu chứng như tiêu chảy, rau sống có thể khó tiêu hóa. Nhưng các loại rau luộc đơn thuần, đặc biệt là những loại như đậu xanh sẽ cung cấp một lượng chất dinh dưỡng mà cơ thể bạn cần để hoạt động tốt.

Sữa chua

Thực phẩm bổ sung Probiotic chủ yếu là sữa chua và sữa chua uống không đường giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Sữa chua có tác dụng hỗ trợ hệ tiêu hóa, nâng cao sức đề kháng. Sữa chua không béo có thể giúp ích trong đa số trường hợp, làm lớp đệm trên niêm mạc và giảm kích thích dạ dày. Tuy nhiên, bạn nên bắt đầu ăn với một lượng ít và theo dõi phản ứng của cơ thể khi ăn để điều chỉnh.

Ngũ cốc

Các loại ngũ cốc có hàm lượng chất xơ cao như đại, yến mạch, gạo lứt... vừa tốt cho tiêu hóa vừa trung hòa được acid dư thừa trong dạ dày. Những người bị đau dạ dày nên ăn ít nhất 25 - 35 gam chất xơ mỗi ngày, nhưng đừng quá lạm dụng. Việc ăn quá no có thể gây buồn nôn, đau bụng và đầy hơi.

Bệnh nhân đau dạ dày vẫn cần ăn đủ các nhóm chất để đảm bảo dinh dưỡng

Gừng

Gừng có thể hỗ trợ cải thiện chức năng tiêu hóa, làm giảm các triệu chứng đau dạ dày, đầy hơi, khó tiêu. Có thể bổ sung gừng vào thực đơn hàng ngày như uống trà gừng hay ăn một vài lát gừng sống.

Nước ép táo

Nước ép táo dễ tiêu hoá và giàu dinh dưỡng, để giúp giảm đau dạ dày. Nước ép táo cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng như chất xơ hoà tan pectin và kali, một khoáng chất có chức năng như một chất điện giải giúp giữ cân bằng lượng chất lỏng, thúc đẩy hoạt động của dạ dày và đường ruột, phòng ngừa tiêu chảy và táo bón.

Thực phẩm không tốt cho dạ dày

Ngoài những thực phẩm tốt cho dạ dày, cũng có những thực phẩm là “khắc tinh” của dạ dày bệnh nhân đau dạ dày nên tránh như: 

• Thực phẩm chế biến theo cách lên men như dưa muối chua, mắm tôm... Chúng nhiều acid, nhiều muối, có thể biến đổi acid dạ dày và làm tăng cảm giác khó chịu trong dạ dày. 
• Thực phẩm chiên rán, thực phẩm cay nóng đều khó tiêu và tăng áp lực lên dạ dày. Đồ chiên rán bán ở nơi công cộng hay quán vỉa hè thường sử dụng dầu chiên không đảm bảo, tiềm ẩn nguy cơ rối loạn tiêu hóa. 
• Những thực phẩm tiềm ẩn nguy cơ gây tổn thương cho lớp niêm mạc mỏng manh của dạ dày như: Gia vị mạnh như ớt, tiêu, tỏi, dấm; thực phẩm quá cứng, quá nhiều chất xơ như gân, sụn, rau củ quá già; các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá...
• Thực phẩm sống như các món gỏi, sashimi có thể tiềm ẩn vi khuẩn, ký sinh trùng làm tăng nguy cơ rối loạn tiêu hóa hoặc ngộ độc. Điều này sẽ khiến tình trạng đau dạ dày thêm trầm trọng. 

Sử dụng thuốc hoặc thực phẩm chức năng tốt cho dạ dày nếu cần thiết

Bí quyết ăn uống có lợi cho dạ dày

Ngay cả khi sử dụng thực phẩm tốt cho dạ dày nhưng không ăn uống khoa học cũng không phát huy được tác dụng. Dưới đây là những bí quyết ăn uống có lợi cho dạ dày được tiết lộ bởi các bác sĩ dinh dưỡng: 

• Bất cứ ai trong chúng ta, nhất là bệnh nhân đau dạ dày đều cần tuân thủ nguyên tắc ăn đủ 3 bữa và ăn đúng giờ. Quá no hoặc quá đói đều có thể làm gia tăng các triệu chứng khó chịu như đau thượng vị, quặn thắt, ợ chua…
• Bổ sung đủ nước cũng là nguyên tắc ăn uống quan trọng. Khi vừa ngủ dậy, trước khi ăn sáng khoảng 1 giờ bạn nên uống nước. Sau khi vừa ăn xong bạn không nên uống nước ngay vì sẽ làm loãng dịch vị dạ dày, khiến dạ dày đau rát. Ngoài nước lọc bạn cũng có thể uống nước trái cây không chua để bổ sung cả vitamin và khoáng chất. Các loại nước uống có ga là “khắc tinh” của dạ dày, chúng khiến tình trạng loét dạ dày nghiêm trọng hơn. 
• Bạn có thể sử dụng thực phẩm chức năng dạ dày để cải thiện triệu chứng trào ngược, ợ chua, khó tiêu, rối loạn tiêu hóa…

Những thông tin về thực phẩm tốt cho dạ dày có thể áp dụng cho cả những bệnh nhân đau dạ dày và những người khỏe mạnh bình thường. Hãy áp dụng đúng những nguyên tắc ăn uống khoa học trên đây để có một hệ tiêu hóa khỏe mạnh bạn nhé!

Thanh Hương

Nguồn tham khảo: Suckhoedoisong, Vinmec