Tiêm thừa mũi bại liệt có sao không? Những chú ý khi cho bé tiêm vắc xin

Tiêm vắc xin bại liệt để làm giảm và ngăn ngừa nguy cơ bị mắc bệnh bại liệt ở trẻ em. Trong một vài trường hợp đặc biệt do vắc xin bị khan hiếm hoặc đơn vị tiêm trước đó ngừng cung cấp vắc xin và các bậc phụ huynh thường chuyển đổi sang bộ phận khác để tiêm vắc xin cho trẻ. Do đó, thường xảy ra tình trạng tiêm thừa hoặc thiếu mũi vắc xin bại liệt. Để biết thêm cũng thông tin về vắc xin bại liệt cũng như giải đáp thắc mắc “Tiêm thừa mũi bại liệt có sao không?” bạn đọc hãy cùng Nhà thuốc Long Châu theo dõi ngay bài viết dưới đây nhé!

Vắc xin bại liệt và phân loại vắc xin bại liệt

Vắc xin bại liệt là một loại vắc xin có tác dụng phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh bại liệt, loại bệnh này do virus bại liệt (gồm type 1, 2, 3) gây ra trên đối tượng chủ yếu là trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ em có độ tuổi dưới 5 tuổi. Bệnh bại liệt là một loại bệnh nguy hiểm, gây ra những biến chứng nặng nề như gây liệt toàn thân hoặc nặng hơn là tử vong. Hiện nay, vắc xin bại liệt gồm nhiều loại, cụ thể như:

Dạng uống

Vắc xin bại liệt OPV hay còn gọi là vắc xin sống giảm động lực, là một loại vắc xin có chứa virus bại liệt sống và đã được làm suy yếu. Dạng uống có ưu điểm là dễ sử dụng, có thể phòng ngừa gián tiếp qua hình thức thức tiếp xúc gần, chi phí thấp và dễ sản xuất. Tuy nhiên, nhược điểm của vắc xin bại liệt dạng uống là khả năng miễn dịch không cao, tùy thuộc vào tình trạng cơ thể của từng cá nhân. 

Dạng tiêm

Vắc xin bại liệt dạng tiêm bao gồm:

• Vắc xin bại liệt IPV - dạng tiêm: Hay còn gọi là vắc xin bất hoạt, một loại vắc xin chứa virus bại liệt đã chết. Loại vắc xin này được đưa vào cơ thể theo con đường là tiêm bắp và tạo ra miễn dịch, giúp phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh.
• Vắc xin bại liệt phối hợp - dạng tiêm: Dạng phối hợp có 4 loại bao gồm vắc xin 6 trong 1 Hexaxim của Pháp và Infanrix Hexa của Bỉ (giúp phòng ngừa 6 loại bệnh là ho gà, uốn ván, bạch hầu, các bệnh do Hib, bại liệt và viêm gan B), vắc xin 5 trong 1 Pentaxim của Pháp (có tác dụng ngừa 5 bệnh như ho gà, uốn ván, các bệnh do Hib, bệnh bạch hầu và bại liệt), vắc xin 4 trong 1 Tetraxim của Pháp (ngăn ngừa 4 bệnh ho gà, bại liệt, bạch hầu, uốn ván).

Vắc xin bại liệt dạng tiêm có đáp ứng tốt và hiệu quả tương đối cao, tuy nhiên quy trình sản xuất phức tạp, chi phí đắt và không có hiệu quả gián tiếp.

Vắc xin bại liệt khá đang dạng, do đó các bậc phụ huynh có nhiều lựa chọn cho trẻ sử dụng bằng đường tiêm hay đường uống, tiêm dịch vụ hoặc theo chương trình tiêm chủng mở rộng. Nó là một biện pháp hữu hiệu giúp nâng cao khả năng phòng bệnh bại liệt hiệu quả và giảm các nguy cơ xảy ra biến chứng nhất là tình trạng tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi. Cần đảm bảo những lưu ý khi tiêm chủng và dùng đúng liều, đúng mũi, đúng lịch để trẻ được phòng ngừa bệnh tốt nhất. Tuy nhiên tiêm thừa mũi bại liệt có sao không?

Những ai nên tiêm vắc xin bại liệt?

Tiêm phòng vắc xin bại liệt là một trong những biện pháp ngăn ngừa bệnh bại liệt ở cả người lớn và trẻ em. Do đó, đối tượng tiêm phòng thích hợp nhất là trẻ sơ sinh và trẻ em. Tuy nhiên trong một vài trường hợp đặc biệt thì người lớn cũng có thể thực hiện tiêm phòng vắc xin bại liệt:

• Trẻ em và trẻ sơ sinh: Là đối tượng nằm trong danh sách tiêm chủng định kỳ vắc xin để giúp trẻ bảo vệ và chống lại bệnh bại liệt. Vắc xin bại liệt thường được tiêm 4 liều với mỗi liều lần lượt ở mỗi độ tuổi như sau: 2 tháng tuổi, 4 tháng tuổi, 6 đến 18 tháng tuổi, 4 đến 6 tuổi.
• Người lớn: Đa số người lớn đều được tiêm phòng bại liệt khi còn nhỏ. Vắc xin bại liệt thường không được khuyến khích cho người từ 18 tuổi trở lên. Tuy nhiên nếu bạn thuộc vào những đối tượng có nguy cơ nhiễm bệnh cao và được bác sĩ chỉ định tiêm phòng thì có thể tiêm theo lịch sau: Tiêm liều thứ nhất vào bất cứ lúc nào bạn cảm thấy khỏe, liều thứ hai được thực hiện sau 1 - 2 tháng và liều thứ ba cách liều thứ hai từ 6 - 12 tháng.

Tiêm thừa mũi bại liệt có sao không?

Trong một số trường hợp đặc biệt khi sử dụng vắc xin có sai sót, do đó xảy ra tình trạng tiêm thừa hoặc thiếu vắc xin. Đứng trước nguy cơ đó, nhiều bậc phụ huynh lo lắng liệu tiêm thừa mũi bại liệt có sao không?

Cơ chế của vắc xin là kích thích cơ thể trẻ sản xuất ra kháng thể có khả năng phòng bệnh chứ không phải là gây bệnh. Do đó câu trả lời của việc “Tiêm thừa mũi bại liệt có sao không? là “không” và điều này hoàn không gây ra bất kỳ nguy hiểm hay ảnh hưởng nào đến trẻ. Ở trên thế giới, phòng ngừa bệnh bại liệt có nhiều phác đồ khác nhau, bạn hoàn toàn có thể sử dụng bằng cách tiêm, uống hay dùng phối hợp cả uống và tiêm.

Tăng khả năng đáp ứng miễn dịch bằng cách tiêm thừa vắc xin bại liệt là điều không cần thiết. Chỉ cần cho trẻ chích ngừa đúng và đủ số mũi là đã có thể cho ra hiệu quả miễn dịch phòng bệnh.

Những lưu ý khi tiêm chủng vắc xin bại liệt

Bạn đã biết “Tiêm thừa mũi bại liệt có sao không?” vậy khi tiêm chủng vắc xin bại liệt cần lưu ý những gì? Một vài tác dụng phụ có thể xảy ra ngay sau cho trẻ tiêm vắc xin bại liệt như trẻ quấy khóc nhiều, đau, sưng ở vị trí tiêm, sốt nhẹ. Theo các chuyên gia tiêm chủng, thì đây hoàn toàn là những phản ứng bình thường xảy ra khi có một tác nhân nhẹ xâm nhập vào cơ thể. Những triệu chứng sau tiêm vắc xin bại liệt này có thể xảy ra mạnh hoặc yếu hoặc thậm chí là không có, điều này tùy thuộc vào thể trạng của trẻ.

Trước khi tiêm vắc xin bại liệt hay bất kỳ loại vắc xin nào khác cho trẻ, bố mẹ cần lưu ý những điều sau:

• Không dùng vắc xin khi có một trong những trường hợp sau: Trẻ từng có tiền sử bị sốc hoặc xảy ra phản ứng có mức độ nặng trong khi tiêm ở những lần trước đó, trẻ bị mắc bệnh suy giảm miễn dịch.
• Tạm hoãn việc tiêm vắc xin trong trường hợp như: Trẻ có tình trạng bị suy giảm chức năng ở một số cơ quan hoặc mắc bệnh cấp tính, bệnh nhiễm trùng; thân nhiệt của trẻ thấp (dưới 35,5°C) hoặc cao (trên 38°C); trẻ đang trong quá trình điều trị bệnh bằng corticoid liều cao, trẻ sử dụng Globulin trong 3 tháng gần đây; trong khoảng 14 ngày trước khi tiêm trẻ điều trị bệnh bằng phương pháp hóa trị, xạ trị; trẻ bị tim mãn tính hoặc tim bẩm sinh.
• Theo dõi thể trạng của bé sau khi tiêm ngừa vắc xin để kịp thời phát hiện và phòng ngừa những bất thường về nhịp thở, tình trạng quấy khóc, ăn ngủ, nhiệt độ cơ thể, biểu hiện tại vị trí tiêm và dấu hiệu phát ban trên da…
• Khi chăm sóc trẻ sau tiêm cần thận trọng, không đụng vào chỗ tiêm của trẻ trong quá trình bồng bế, vệ sinh, tăng cường sức đề kháng cho trẻ bằng cách uống nước, uống sữa hoặc bú mẹ.
• Khi có dấu hiệu lạ, nguy hiểm cần đưa trẻ đến cấp cứu tại bệnh viện để tránh nguy hiểm đến tính mạng như trẻ bị khó thở, sốt cao, sốc phản vệ, tím tái, sốc nhiễm độc, co giật,…

Biến chứng có thể xảy ra khi tiêm vắc xin bại liệt

Bên cạnh những triệu chứng thường gặp, bé có thể gặp phải một số biến chứng nguy hiểm sau khi tiêm vắc xin bại liệt như:

• Trẻ bị sốt cao và kéo dài (trên 38,5°C);
• Vị trí tiêm sưng phù hoặc sưng to;
• Trẻ bị khó thử hoặc thở gấp, người tím tái, chân tay lạnh;
• Dị ứng với vắc xin, sốc phản vệ, co giật, phát ban, nôn, hôn mê,...

 Việc phát hiện và điều trị sớm các triệu chứng nguy hiểm này giúp ngăn ngừa các rủi ro về sức khỏe của trẻ. Do đó, ngay khi có những dấu hiệu trên vần đưa trẻ đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế để được khám và điều trị. 

Tiêm thừa vắc xin bại liệt hoàn toàn không gây ảnh hưởng hay nguy hiểm đến trẻ. Do đó bạn hoàn toàn có thể yên tâm nếu xảy ra tình trạng tiêm thừa mũi bại liệt cho bé. Để phòng ngừa bệnh bại liệt bằng vắc xin đạt kết quả cao nhất, bố mẹ nên lưu ý lịch tiêm chủng cho bé, giúp tạo đề kháng miễn dịch trong cơ thể, nâng cao tối đa khả năng phòng bệnh. 

Hiện nay, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tự hào là đơn vị có các loại vắc xin thế hệ mới nhất được nhập khẩu chính hãng từ các nhà sản xuất lớn trên thế giới, cùng nhiều dịch vụ tiêm chủng linh hoạt theo yêu cầu với giá cả hợp lý, bình ổn: Tiêm lẻ, tiêm theo yêu cầu, mua đặt giữ vắc xin theo yêu cầu, đặt giữ vắc xin online,... Đội ngũ bác sĩ và nhân viên y tế tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu được đào tạo chuyên nghiệp, có chứng chỉ an toàn tiêm chủng, đảm bảo việc tiêm chủng được thực hiện đúng quy trình và an toàn. Hứa hẹn sẽ mang đến cho bạn và gia đình sự thuận tiện và an tâm khi tiêm chủng. 

Xem thêm:

• Trẻ em tiêm phòng mũi bại liệt có bị sốt không?
• Những điều cần biết về vắc xin bại liệt dạng uống và tiêm