Vắc xin OPV1 là gì? Một số tác dụng phụ không mong muốn khi sử dụng vắc xin OPV

Bại liệt là một bệnh lý có thể gây nguy hiểm cho tính mạng người bệnh hoặc khiến cho họ bị tàn tật vĩnh viễn. Trong khi đó, OPV là một loại vaccin có tác dụng phòng ngừa căn bệnh bại liệt. Vacxin OPV có 2 loại là OPV1 và OPV3. Vậy vacxin OPV1 là gì? Sử dụng vacxin OPV có an toàn không?

Vacxin OPV là gì?

Trước khi tìm hiểu vacxin OPV1 là gì, bạn đọc cần hiểu rõ về vacxin OPV. Theo đó, OPV là loại vacxin sống có tác dụng giảm động lực, điều chế dưới dạng uống và có chứa virus bại liệt sống đã bị làm suy yếu nhằm kích thích cơ thể sản sinh ra miễn dịch. Chính miễn dịch này sẽ giúp cho cơ thể phòng ngừa không cho virus xâm nhập vào trong cơ thể. Trẻ em dưới 5 tuổi là đối tượng dễ mắc phải bệnh lý này, do đó trẻ nhỏ cần chủng ngừa đầy đủ để giúp cơ thể được bảo vệ một cách tốt nhất.

Vacxin OPV chính thức được đưa vào sử dụng để phòng ngừa bệnh bại liệt từ những năm 50 của thế kỷ XX. Loại vacxin này đã góp phần rất quan trọng trong việc giảm thiểu tỷ lệ ca bệnh và tử vong do bệnh lý bại liệt ở trẻ em trên khắp thế giới. Khi trẻ em được chủng ngừa vacxin OPV dưới dạng uống, virus bại liệt có trong loại vacxin này sẽ nhân lên tại đường ruột trong khoảng một khoảng thời gian nhất định nhằm kích thích cơ thể tự sản sinh ra kháng thể. Cũng trong khoảng thời gian này, Poliovirus là loại virus cũng được đào thải ra ngoài môi trường. Nếu virus bại liệt lây lan trong cộng đồng sẽ có tác dụng bảo vệ cho những trẻ khác thông qua việc tiêm chủng một cách thụ động trước khi virus chết dần.

Vào năm 2015, sau khi virus bại liệt hoang dại type 2 tuyên bố đã bị loại trừ, đồng thời thế giới cũng đã chuyển OPV hoá trị III (tOPV) sang OPV hoá trị II (bOPV). Loại bOPV có chứa virus bại liệt type 1 và 3. Từ đó, bOPV được sử dụng trên toàn thế giới không còn bảo vệ chống lại loại virus bại liệt hoang dại type 2. Vì thế, tất cả các quốc gia có dùng vacxin bOPV trong tiêm chủng định kỳ đã bổ sung thêm một liều IPV duy nhất nhằm chống lại virus bại liệt hoang dại type 2.

Tạo miễn dịch chủ động thông qua việc uống hoặc tiêm chủng vacxin phòng bệnh dại chính là biện pháp phòng ngừa bệnh bại liệt hiệu quả nhất. Vacxin OPV được chia thành 2 loại là:

• Vacxin OPV có chứa 3 type kháng nguyên bại liệt (tOPV);
• Vacxin OPV có chứa 2 type kháng nguyên bại liệt (bOPV).

Vậy vacxin OPV1 là gì?

Vacxin OPV1 là gì?

Như đã nói ở trên, vacxin OPV được chia thành 2 dạng là tOPV và bOPV. Trong đó, vacxin tOPV (vacxin OPV có chứa 3 type kháng nguyên bại liệt) có 3 loại là tOPV1, tOPV 2 và tOPV3 được Bộ Y tế cấp giấy phép được sử dụng và triển khai cho các trẻ nhỏ được 2, 3 và 4 tháng tuổi trên toàn thế giới trong hơn 50 năm qua. Trong khi đó, vacxin bOPV (vacxin OPV có chứa 2 type kháng nguyên bại liệt) có 2 dạng là bOPV1 và bOPV3, được triển khai sử dụng trên 150 quốc gia trong Chương trình TCMR nhằm thay thế cho vacxin tOPV. Vậy vacxin OPV1 là gì?

Theo các thông tin được chia sẻ ở trên, vacxin OPV1 là cũng một loại vacxin giảm động lực có tác dụng phòng ngừa bệnh bại liệt cho hiệu quả cao. Vacxin OPV1 có 2 loại là tOPV1 và bOPV2.

Vacxin OPV phòng ngừa được bệnh lý gì?

Vacxin OPV chính là loại vacxin duy nhất có thể ngăn chặn và chấm dứt sự lây lan của virus bại liệt tại những quốc gia có thu nhập thấp. Loại vacxin này khi được đưa vào cơ thể sẽ kích thích miễn dịch của niêm mạc ruột để ngăn ngừa virus bại liệt hiệu quả thông qua đường miệng - phân.

Tuy nhiên, so với loại vacxin IPV đường tiêm thì vacxin OPV có đáp ứng miễn dịch dịch thể không được ổn định như vacxin IPV. Do đó, khả năng phòng ngừa bệnh bại liệt của vacxin IPV cao hơn vacxin OPV.

Mặc dù bệnh bại liệt đã được ngăn chặn hơn 20 năm tại Việt Nam nhưng loại virus này vẫn có thể biến đổi gen và bùng phát trở lại trong bối cảnh toàn cầu hoá. Vì thế, tất cả mọi người trong cộng đồng phải đảm bảo được tiêm phòng vacxin bại liệt theo đúng liều, đúng lịch nhằm tạo ra bức tường kháng thể vững chắc để chống lại virus. Vậy vacxin OPV đường uống có an toàn không?

Vacxin OPV dùng theo đường uống có an toàn không?

Vacxin OPV sử dụng theo đường uống có an toàn không? Câu trả lời có. Vacxin OPV chống lại bệnh bại liệt được biết đến là một trong những loại vacxin an toàn nhất trong các loại vacxin được phát hiện trên toàn thế giới. Chính vì tính an toàn cao như thế nên vacxin OPV có thể được chỉ định sử dụng cho cả trẻ sơ sinh và trẻ em đang mắc bệnh.

Thực tế, vacxin OPV có chứa 3 type kháng nguyên bại liệt đã được triển khai sử dụng cho trẻ nhỏ 2, 3 và 4 tháng tuổi trên toàn thế giới hơn 50 năm qua. Vacxin OPV có chứa 2 type kháng nguyên bại liệt cũng tương tự như vacxin tOPV về dạng bào chế cũng như biện pháp bảo quản mà chỉ khác nhau về thành phần kháng nguyên ngừa bệnh bại liệt có trong mỗi loại vacxin.

Vacxin OPV đã được đưa vào sử dụng trên toàn thế giới nhằm bảo vệ các em nhỏ chống lại virus bại liệt và giúp cho ít nhất 5 triệu bé thoát khỏi nguy cơ bị liệt vĩnh viễn do bại liệt gây ra. Trong một vài trường hợp hiếm gặp, virus bại liệt đã bị giảm động lực trong vacxin OPV dùng theo đường uống có thể đột biến cũng như khôi phục lại độc tính. Tuy nhiên, trẻ nhỏ sẽ phải đối mặt với nhiều nguy cơ nghiêm trọng từ căn bệnh bại liệt hơn so với các phản ứng phụ từ việc uống vacxin.

Một số tác dụng phụ không mong muốn khi sử dụng vacxin OPV đường uống

Theo Cục trưởng Cục Y tế dự phòng thuộc Bộ Y tế - PGS.TS Trần Đắc Phú cho biết, cũng tương tự như những loại vacxin khác, khi sử dụng vacxin OPV hay OPV1 đều có thể gặp phải một vài tác dụng phụ không mong muốn như:

• Người mệt mỏi;
• Sốt nhẹ;
• Tiêu chảy;
• Gây liệt nhẹ (hiếm gặp).

Tuy nhiên, vacxin OPV sử dụng theo đường uống là một trong các loại vacxin an toàn nhất từng được các nhà nghiên cứu khoa học phát hiện ra trên thế giới. Chính vì thế, cha mẹ không nên lo lắng quá mức vì những tác dụng phụ trên đều là các phản ứng thông thường xảy ra trên cơ thể khi được tiếp nhận vacxin.

Hiện nay, vẫn chưa ghi nhận một trường hợp nào bị tai biến nặng sau khi sử dụng vacxin OPV hay OPV1. Tuỳ thuộc vào cơ địa của mỗi trẻ nhỏ nên sẽ có trẻ không bị sốt hoặc bị sốt sau vài ngày. Do đó, cha mẹ hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa nếu muốn cho bé dùng thuốc hạ sốt.

Trả lời cho câu hỏi "Vacxin opv1 là gì?", vacxin OPV nói chung và vacxin OPV1 nói riêng dạng uống đóng một vai trò quan trọng trong công tác phòng ngừa bệnh bại liệt do virus bại liệt gây ra. Các bạc cha mẹ cần chú ý đưa con đến cơ sở y tế để được sử dụng vacxin theo đúng lịch hẹn, đủ liều và đúng phác đồ khuyến cáo nhằm giúp trẻ em được phát triển một cách toàn diện và mạnh khoẻ.