Vùng thượng vị ở đâu và những vấn đề liên quan

Đau bụng là triệu chứng phổ biến thường gặp của rất nhiều bệnh. Tuy nhiên, tùy thuộc vào từng bộ phận đau mà nó sẽ phản ánh các tình trạng khác nhau. Đặc biệt là tại vùng thượng vị, nơi chứa rất nhiều cơ quan quan trọng. Tuy nhiên không phải ai cũng biết vùng thượng vị ở đâu. Vì vậy hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về khu vực này trên cơ thể trong bài viết dưới đây nhé!

Vài nét về ổ bụng

Giới hạn ổ bụng 

Ổ bụng là một khoang của cơ thể người, có chứa rất nhiều cơ quan quan trọng. Về giới hạn nó nằm ở dưới khoang ngực và phía trên của khung chậu. Giới hạn trên có hình mái vòm là cơ hoành. Đây là một cơ mỏng nằm ngay dưới phổi, giới hạn dưới là một lỗ mở vào khung chậu.

Cấu trúc của ổ bụng

Các tạng chính trong ổ bụng có thể kể đến là gan, dạ dày, lách, túi mật, tụy, ruột non, ruột già, thận và tuyến thượng thận. Các tạng này được bảo vệ bởi những lớp phủ, cụ thể là:

Phúc mạc

Phúc mạc là một màng thanh mạc lớn nhất trong cơ thể. Phúc mạc bao bọc các cơ quan trong ổ bụng và hố chậu, ngoài ra còn lót mặt trong thành bụng, mặt dưới của cơ hoành hay mặt trên hoành chậu hông. 

Phúc mạc gồm có lá thành và lá tạng. Lá thành lót mặt trong của thành bụng, thành chậu. Còn lá tạng thì che phủ các cơ quan và đóng vai trò như một lớp thanh mạc của các cơ quan này. Giữa hai lớp này có một khoang ảo gọi là ổ phúc mạc, chứa một ít thanh dịch với mục đích là làm giảm bớt sự tiếp xúc giữa các cơ quan.

Mạc treo

Mạc treo là một nếp gấp của phúc mạc, một đầu được gắn vào thành bụng, đầu còn lại bao quanh toàn bộ tạng. Lượng máu cung cấp cho chúng rất phong phú. 

Mạc nối

Mạc nối là phần quan trọng của phúc mạc, bao quanh các dây thần kinh, mạch máu, bạch huyết, chất béo và cả các mô liên kết. Có hai mạc nối quan trọng trong cơ thể. Đầu tiên, là mạc nối lớn với chức năng treo đại tràng ngang và bờ cong lớn của dạ dày. Mạc nối bé thì nối giữa dạ dày với gan.

Vị trí của vùng thượng vị ở đâu?

Phân chia ổ bụng

Kẻ 2 đường ngang:

• Đường thứ nhất nối liền điểm thấp nhất của bờ sườn hai bên. Hay có thể hiểu rõ hơn, đây là đường đi qua môn vị. Cắt qua điểm giữa đường nối khuyết cảnh với gồ mu.
• Đường thứ hai đi qua hai gai chậu trước trên.

Kẻ 2 đường thẳng đứng nối hai điểm giữa xương đòn và giữa cung đùi tương ứng hai bên(hay dây chằng bẹn).

Các đường ngang và đứng này sẽ chia phần ổ bụng ra thành 3 phần và 9 khu. Cụ thể:

• Tầng trên: Ở giữa là vùng thượng vị, hai bên là vùng hạ sườn phải và hạ sườn trái. 
• Tầng giữa: Ở giữa chính là vùng rốn hai bên là vùng mạn sườn phải và mạn sườn trái. 
• Tầng dưới: Ở giữa là vùng hạ vị, còn hai bên là vùng hố chậu phải và hố chậu trái. 

Hình chiếu của các cơ quan trong vùng bụng lên từng phần:

• Vùng thượng vị: Gồm có thuỳ trái gan, một phần mặt trước của dạ dày, tâm vị, môn vị, tá tràng, mạc nối gan dạ dày, tụy, đoạn đầu của động mạch, tĩnh mạch chủ bụng.
•  Hạ sườn phải: Gồm thuỳ phải gan, túi mật, góc phải đại tràng, tuyến thượng thận phải và cực trên của thận phải.
•  Hạ sườn trái: Có lách, dạ dày, góc trái đại tràng, phần đuôi tụy, tuyến thượng thận trái và cực trên của thận trái.
•  Vùng quanh rốn: Gồm có mạc nối lớn, đại tràng ngang, ruột non, mạc treo ruột, các hạch mạc treo ruột, niệu quản hai bên và động mạch, tĩnh mạch chủ bụng.
•  Mạn sườn phải (hay mạng mỡ phải): Có đại tràng lên, ruột non và thận phải.
•  Mạn sườn trái (mạng mỡ trái): Gồm đại tràng xuống, ruột non và thận trái.
•  Hạ vị: Ruột non, mạc nối lớn, bàng quang, đoạn cuối của niệu quản, vòi trứng, các dây chằng tử cung buồng trứng (dây chằng rộng, dây chằng tròn) và động, tĩnh mạch tử cung.
•  Hố chậu phải: Gồm có manh tràng, ruột non, ruột thừa, và đối với nữ thì là buồng trứng phải.
•  Hố chậu trái: Ruột non, buồng trứng trái (nữ) và đại tràng Sigma.

Vậy vị trí vùng thượng vị ở đâu?

Theo như phân khu ổ bụng chúng tôi đã trình bày ở trên, có thể dễ dàng nhận thấy: thượng vị là khu vực nằm ở giữa 2 bên xương sườn và ngay dưới mũi xương ức. 

Những mẹo có thể chữa đau vùng thượng vị

Đau vùng thượng vị có thể xảy ra do rất nhiều nguyên nhân khác nhau, có cả khách quan lẫn chủ quan. Vì thế để giảm thiểu tình trạng này, đầu tiên người bệnh cần khắc phục được những thói quen xấu của mình, cụ thể là giải quyết những lối sống không lành mạnh. Đồng thời, người bệnh cũng có thể áp dụng một vài mẹo sau đây để tình trạng cơn đau có thể giảm bớt:

Sử dụng nghệ và mật ong

Đây được xem như là khắc tinh của tình trạng đau thượng vị với nguyên nhân chính đến từ dạ dày. Cách làm vô cùng đơn giản. Vào mỗi buổi sáng khi thức dậy, khi bụng còn đang rỗng thì bạn nên pha một muỗng cafe mật ong nguyên chất với nửa muỗng cafe bột nghệ. Hòa tan hỗn hợp này với một ít nước ấm rồi uống. Nghệ với thành phần curcumin sẽ giúp hỗ trợ các vết thương trong dạ dày nhanh liền. Còn mật ong với tính kiềm giúp trung hòa bớt lượng axit dịch vị.

Sử dụng nước gạo, nước cơm

Những thành phần có trong nước cơm sẽ tạo ra một lớp màng giúp hạn chế được hiện tượng axit trào ngược. Khi nấu cơm, bạn hãy chắt ra một chút nước gạo ra khi cơm sôi. Để dễ uống hơn, bạn có thể pha với một chút đường.

Sử dụng trà quế

Trà quế có tác dụng rất tốt trong việc làm giảm bớt những cơn đau. Sử dụng một vài thanh quế nấu với nước cho đến khi sôi lên khoảng 3 phút là bạn đã có ngay một thức uống tốt cho sức khỏe của mình rồi đó.

Sử dụng các loại thuốc

Trong nhiều trường hợp cơn đau tại vùng thượng vị chính là biểu hiện của các bệnh lý. Lúc này bạn cần đến thăm khám để được các bác sĩ chẩn đoán và hướng dẫn điều trị đúng cách. Bạn sẽ được chỉ định sử dụng một số loại thuốc giúp cải thiện tình trạng đau vùng thượng vị và những triệu chứng đi kèm. Có thể kể đến một vài loại thuốc phổ biến như sau:

• Nhóm thuốc kháng, ức chế acid
• Nhóm thuốc bảo vệ phần niêm mạc dạ dày
• Nhóm thuốc kháng histamin H2
• Nhóm thuốc ức chế bơm proton
• Nhóm thuốc kháng dopamin

Thượng vị chính là một vùng rất quan trọng trên cơ thể. Chắc hẳn trong bài viết này bạn đã biết được vùng thượng vị ở đâu rồi chứ! Hãy theo dõi Nhà thuốc Long Châu để biết thêm nhiều kiến thức hữu ích hơn nữa nhé!

Thảo My 

Nguồn tham khảo: Tổng hợp