Ăn dặm kiểu Nhật và những nguyên tắc cơ bản cần nắm

Nhật Bản là quốc gia nổi tiếng với những phương pháp giáo dục tiên tiến, được nhiều nước khác học tập và quan tâm. Trong đó có cách ăn dặm kiểu Nhật vô cùng nổi tiếng.

Ăn dặm kiểu Nhật được hiểu là gì?

Ăn dặm kiểu Nhật có thể được hiểu là một phương pháp cho trẻ ăn dặm với nguồn gốc từ Nhật Bản. Với mục tiêu chính là kích thích bé ăn ngon miệng, cải thiện hệ tiêu hóa và tìm được niềm vui trong ăn uống. Nguyên tắc chính của phương pháp này chính là khuyến khích mẹ dạy cho bé tự lập ăn uống sớm cũng như ăn theo đúng nhu cầu.

Ăn dặm kiểu Nhật thường được chia thành 4 giai đoạn theo độ tuổi của bé: 5 - 6 tháng; 7 - 8 tháng; 9 - 11 tháng và 12 - 18 tháng.

Ăn dặm kiểu Nhật giúp bé hình thành thói quen ăn uống từ sớm 

Mục tiêu của phương pháp ăn dặm kiểu Nhật 

Mục tiêu chính của phương pháp ăn dặm này chính là thúc đẩy thói quen ăn uống của trẻ phát triển bình thường và hạn chế tình trạng béo phì. Sở dĩ là do thực đơn đưa ra thường rất chú trọng đến các món ăn chế biến từ rau củ, đảm bảo sự hài hòa giữa các thành phần đạm, vitamin, tinh bột dó đó vừa có thể kiểm soát cân nặng lại vừa đầy đủ các chất dinh dưỡng. Bên cạnh đó, việc đề cao những thực phẩm tươi, không khuyến khích dùng nhiều đường và sữa có thể hạn chế được tình trạng béo phì. 

Thông qua việc ăn dặm, người Nhật còn đề ra mục tiêu giáo dục trẻ về cách ăn uống ngay từ khi còn rất nhỏ. Bé ăn theo phương pháp này sẽ biết tự nhai, không ngậm, chủ động hơn trong ăn uống, biết yêu cầu, từ chối và đưa ra xác nhận về nhu cầu của mình. 

Ngoài ra cũng cần lưu ý rằng, thực tế đến 9 tháng tuổi, bé mới thực sự cần bổ sung những chất dinh dưỡng khác ngoài sữa. Do đó, phương pháp ăn dặm kiểu Nhật sẽ dần dần giúp bé làm quen với thực phẩm và rèn luyện thói quen ăn uống. Hạn chế tình trạng rối loạn tiêu hóa khi phải tiếp xúc quá nhanh với các thực phẩm ngoài sữa mẹ. Dần dần hình thành thói quen ăn uống tốt, bé sẽ xem việc ăn uống như là một điều cần thiết trong cuộc sống. Từ đó, việc ăn uống sẽ dễ dàng hơn với cả mẹ và bé.

Mục tiêu của phương pháp ăn dặm kiểu Nhật là giúp trẻ phát triển thói quen ăn uống 

Những ưu điểm vượt trội của phương pháp ăn dặm kiểu Nhật

Ưu điểm đầu tiên mà phương pháp này đến từ việc chế biến thức ăn không dùng cối xay mà thay vào đó là cối giã và rây để lọc và làm mịn thức ăn. Từ đó giúp bé yêu vừa có thể dễ nuốt lại vừa cảm nhận được đầy đủ hương vị, tính chất của món ăn. 

Đồng thời, mẹ cũng dễ dàng điều chỉnh được độ lỏng, đặc hay độ thô của món ăn phù hợp theo từng giai đoạn phát triển của bé. Cụ thể là chuyển từ lỏng đến đặc, từ mịn tới thô, từ ít tới nhiều… giúp bé dần dần tự học được kỹ năng nhai, nuốt.

Kích thích vị giác: Việc bạn cho bé ăn riêng từng loại thức ăn giúp con nhận biết được mùi vị của từng loại thực phẩm.

Hạn chế tình trạng thừa cân, béo phì: Việc chú ý vào đồ ăn cũng như nhu cầu ăn của con sẽ giúp hạn chế tình trạng ép ăn gây béo phì ở trẻ nhỏ. 

Hạn chế của ăn dặm kiểu Nhật

Việc cho trẻ ăn dặm kiểu Nhật, bên cạnh các ưu điểm thì phương pháp này cũng có một số hạn chế nhất định:

• Việc chuẩn bị những món ăn theo thực đơn ăn dặm kiểu Nhật trong 6 tháng đầu là tương đối cầu kỳ, tốn thời gian. 
• Phải dự trữ thức ăn trong tủ lạnh: những món ăn trong thực đơn thường rất ít do đó việc còn thừa lại thực phẩm và cần cất trữ là điều đương nhiên. Tuy nhiên, điều này có thể làm mất đi độ tươi và mùi vị của thực phẩm.
• Việc để trẻ tự chọn những món ăn mình thích có thể gây nên tình trạng kén ăn. Từ đó, làm giảm sự đa dạng các nhóm chất dinh dưỡng trong bữa ăn.

Một trong những hạn chế của ăn dặm kiểu Nhật là có thể khiến trẻ trở nên kén ăn 

Những nguyên tắc cơ bản khi áp dụng ăn dặm kiểu Nhật

Khi sử dụng phương pháp ăn dăm kiểu Nhật, bạn cần chú ý những nguyên tắc cơ bản sau:

• Sử dụng gạo, bánh mì… để có thể chế biến thành các loại cháo sao cho phù hợp với từng giai đoạn.
• Làm phong phú thêm thực đơn ăn dặm cho bé bằng nhiều loại thực phẩm, đặc biệt là các loại rau quả khác nhau.
• Tạo môi trường vui vẻ trong quá trình ăn.
• Tập cho bé tự ăn dần, giúp bé chủ động trong ăn uống và từ đó hình thành được thói quen lành mạnh khi ăn.
• Không đặt ra những áp lực quá lớn về chỉ tiêu cân nặng của bé. Từ đó thoải mái hơn trong việc ăn uống, không ép ăn. 
• Cho bé ăn nhạt. Tăng lượng thức ăn từ ít đến nhiều, từ lỏng đến đặc. Từ một nhóm thực phẩm cho đến đa dạng các nhóm thực phẩm. Cân bằng giữa lượng sữa và thức ăn sử dụng cho bé.
• Chú trọng hơn trong việc sử dụng các thực phẩm với nguồn gốc tự nhiên như rau củ, hoa quả, cá, thịt…
• Không xay thức ăn, chỉ dùng cối để giã và rây giúp làm mịn thức ăn cho bé (có thể tự điều chỉnh độ mịn của thức ăn theo từng thời kỳ).
• Có thể cho bé ăn riêng từng món trong giai đoạn đầu. Đến giai đoạn sau nên trộn nhiều loại thức ăn để thực đơn thay đổi đa dạng hơn.

Độ mịn của thức ăn theo từng giai đoạn

Thời điểm thích hợp nhất để cho bé ăn dặm kiểu Nhật

Trên lý thuyết, bé sẽ bắt đầu ăn dặm từ 6 tháng tuổi. Trên thực tế các mẹ nên quan sát những biểu hiện của con để linh hoạt điều chỉnh thời gian này. Những biểu hiện thường thấy khi trẻ đã sẵn sàng ăn dặm như sau: Thèm ăn, đòi khi thấy người lớn ăn, biết cách ngậm thìa tương đối.

Tuy nhiên, cũng có nhiều bé có dấu hiệu đòi ăn sớm nhưng lại chưa thực sự sẵn sàng cho việc ăn dặm. Do đó, mẹ cần hiểu được tâm lý của con để nhận ra thời điểm thích hợp nhất.

Thường thì thời gian lý tưởng để bắt đầu cho trẻ tập ăn dặm kiểu Nhật chính là khi bé đủ 6 tháng tuổi. Lúc này hệ tiêu hóa và đường ruột đã bắt đầu ổn định, có thể tiếp nhận thức ăn.

Kết luận

Trên đây chính là những điều cơ bản về ăn dặm kiểu Nhật mà bạn nên biết. Phương pháp này mang đến rất nhiều ưu điểm vượt trội giúp việc ăn uống trở nên dễ dàng hơn. Vì vậy hãy chú ý đến tâm lý của trẻ để áp dụng sao cho hợp lý nhé!

Thảo My

Nguồn tham khảo: Tổng hợp