Cây trường sinh thảo có công dụng gì đối với sức khỏe, cách trồng và chăm sóc

Cây trường sinh thảo được biết đến là loại cây mọc hoang nhưng lại mang nhiều công dụng tuyệt vời trong ngành y mà ít ai biết đến. Đây là thực vật dễ trồng và thích ứng được trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Để hiểu rõ hơn về đặc điểm và các công dụng của cây trường sinh thảo, bạn hãy theo dõi các thông tin được nhà thuốc Long Châu tổng hợp ngay dưới đây nhé.

Đôi nét về cây trường sinh thảo

Tại Việt Nam, cây trường sinh thảo còn gọi là cây quyển bá, móng lưng rồng, chân vịt, hồi sinh thảo, hoàn thảo, tên khoa học là Selaginella tamariscina.

Cây trường sinh thảo có khả năng chịu khô hạn tốt, gặp điều kiện thời tiết bất lợi, chúng sẽ cuộn lá vào trong để duy trì sự sống, khi thời tiết mưa ẩm lại, cành lá sẽ vươn xòe ra ngoài. 

Cây trường sinh thảo được tìm thấy nhiều ở vùng núi đá hoặc đất sỏi khô cằn trên núi cao. 

Cây trường sinh thảo là loại cây được sử dụng ở vùng núi đá

Tại Việt Nam, cây sẽ mọc phổ biến tại các tỉnh vùng núi như Cao Bằng, Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình, Khánh Hòa, Bình Thuận, Ninh Thuận, Lào Cai,...

Ngoài ra, thực vật này có thể được hái vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Hái cây về đem cắt bỏ hết rễ non, dùng tươi hay phơi hoặc sấy khô ở nhiệt độ thấp để dùng. Các trường hợp khác, cần sao vàng rồi mới sử dụng, tùy vào mục đích.

Mô tả về thân cây trường sinh thảo

Trường sinh thảo là loại cây nhiều rễ, phần rễ bệnh lại với thân thành búi có hình trụ, cao 10 - 15 cm. Cành cây dài 5 - 12 cm, mang nhiều lá xếp lợp. Cành bên thân dẹt phân nhánh rẽ đôi, các nhánh nằm trên một mặt phẳng. 

Lá nhỏ đa dạng, lá bên thường có hình giáo, có lông. Mặt dưới có màu nhạt. Còn các lá ở kẽ có hình tam giác và có mép rộng, lá giữa có mép không đều. Hoa đơn sinh bào tử sẽ mọc đầu cành, gioogs với hình 4 cạnh, dài 4 - 20 mm. Lá bào tử có hình tam giác với mép rộng, bào tử nhỏ vàng nhạt còn bào tử lớn thì có màu trắng.

Công dụng điều trị bệnh của cây trường sinh thảo

Cây trường sinh thảo có các thành phần chính như: Crytomerin B, isocryptomerin cholesterol, hinokiAavon, trehalose, lutein. Vì thế, trường sinh thảo có tác dụng không chỉ trong y Đông y mà còn trong Tây y nữa.

Cây trường sinh thảo được tận dụng để chế tạo ra dược liệu điều trị bệnh

Thân cây trường sinh thảo được tận dụng để chế tạo dược liệu trị bệnh. Với vị cay và tính bình. Cây có những công dụng chữa các loại bệnh như:

• Trĩ xuất huyết;
• Bỏng lửa;
• Ho ra máu, nôn, kinh nguyệt quá nhiều, táo bón, tiểu ra máu;
• Thoát hóa đốt sống cổ, vai, thoái hóa cột sống lưng, đau nhức thắt lưng, mỏi toàn thân, đau dây thần kinh tọa;
• Ung thư phổi và bệnh ung thư về mũi họng;
• Viêm xoang, tiết dịch mũi, đau đầu.

Tuy nhiên, khi dùng bạn cần tới bác sĩ để được tư vấn, tránh các tác dụng phụ phát sinh và rủi ro gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Với phụ nữ mang thai, tuyệt đối không dùng loại cây này với bất cứ mục đích nào khác.

Hướng dẫn cách trồng cây trường sinh thảo

Cây trường sinh thảo được trồng bằng cây non với cách trồng đơn giản, bạn có thể tự trồng cây tại nhà. Đất trồng cây trường sinh thảo cần sự tơi xốp, nhiều mùn, có giá trị dinh dưỡng các, chất dinh dưỡng nên cân đối, phân giải từ từ và cung cấp cho cây liên tục, đặc biết đất cần sạch mầm bệnh, nhiều vi sinh vật đối kháng, vi sinh vật có lợi.

Để trộn đất trồng cây trường sinh thảo, bạn có thể phối trộn với công thức:

2 đất sạch, 2 phân trùn quế, 1 trấu hun, 2 phân bò, 1 trấu sống, 1 vỏ đậu phộng. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể giảm bớt thành phần và trộn với tỷ lệ 3 đất sạch : 3 phân hữu cơ (phân bò, trùn quế) : 2 mụn dừa : 2 trấu hun.

Cách trồng cây trường sinh thảo tại nhà một cách đơn giản

Hoặc trộn bằng 3 thành phần chính là đất, trấu hun, mụn dừa, trấu sống,... và phân hữu cơ là phân bò, trùn quế,... tỷ lệ 4 : 3 : 3.

Cây giống sau khi mua về, tiền hành cắt tỉa lá, rễ bị hỏng. Sau đó ngâm vào dung dịch Physan, Benkena… trong 15 - 20 phút sát khuẩn rồi vớt để ráo. Tiếp đó là ngâm chế phẩm kích rễ như N3M, Root Plex,... trong 15 phút để rễ mọc ra và nảy chồi, sau đó vớt ra trồng.

Cho đất vào chậu chuẩn bị, trải đều, đất mặt cách miệng chậu 3 cm - 5 cm, sau đó trồng từng cây vào, dùng tay ấn nhẹ giá thể quanh gốc cây để cây đứng vững hơn.

Ở giai đoạn đầu bạn cần đặt cây nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và tưới nước rồi giữ ẩm cho cây.

Một số bài thuốc chữa bệnh từ cây trường sinh thảo

Bài thuốc chữa nôn, ho ra máu, kinh nguyệt không đều, táo bón.

Chuẩn bị: 25g long nha thảo với 30g dược liệu trường sinh thảo.

Cách thực hiện: Cho tất cả vào ấm với 2 chén nước, sắc lên bếp với lửa nhỏ đến khi chỉ còn 200 ml. Sau đó, lọc bỏ bã và chia đều uống 2 lần, mỗi ngày thêm một thang thuốc.

Bài thuốc điều trị bỏng lửa

Chuẩn bị: Bạn chuẩn bị 1 quả trứng gà với lượng vừa đủ trường sinh thảo.

Cách thực hiện: Dùng dược liệu phơi khô tán thành bột, trộn với lòng trắng trứng và đắp lên chỗ bị bỏng. Bạn cần thay thuốc từ 2 - 3 giờ mỗi lần.

Bị bỏng lửa có thể sử dụng cây trường sinh thảo

Bài thuốc chữa trĩ xuất huyết

Chuẩn bị: 15 g dược liệu trường sinh.

Hướng dẫn thực hiện: Cho 15 g trường sinh thảo cùng 2 chén nước. Đun sôi rồi lọc lấy nước dùng để uống thay nước trong ngày.

Công dụng của cây trường sinh thảo trong y học hiện đại

Giãn cơ trơn: Amentoflavone va bifavonoid trong cây giúp thư giãn những cơ trơn qua lớp nội mạc.

Thành phần cây trường sinh thảo dù không thể ngăn chặn các khối u ác tính hình thành nhưng lại tạo sự ức chế tăng trưởng ung bướu của khối u. Tác dụng đối với tế bào ung thư dòng P388 và MKN45.

Kháng viêm: Các chất trong dược liệu có thể tự hủy apoptose cho tế bào HL - 60, đồng thời có vai trò quan trọng đối với quá trình tự hủy tế bào và hoại tử.

Kháng khuẩn, kháng nấm: Cao ethanol các bộ phận cây S.tamariscina có thể kháng khuẩn thấp với vi khuẩn Gram âm và Gram dương.

Kiêng kỵ đối với người bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào của dược liệu

Phụ nữ mang thai cũng không thể dùng được.

Cây trường sinh thảo là vị thuốc cổ truyền dùng từ lâu trong dân gian. Nhờ những tác dụng tuyệt vời mà dược liệu này được dùng trong bài thuốc trị bệnh cũng như đời sống hằng ngày. Tuy nhiên, có thể phát huy hết công dụng với sức khỏe không thì bạn cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để kiểm soát rủi ro và tác dụng không mong muốn.

Cẩm Thơ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp