Có nên cho trẻ sơ sinh uống nước hay không?

Nước là một hợp chất quan trọng đối với mọi hoạt động sống trên trái đất. Vì thế bổ sung nước là một yếu tố quan trọng để duy trì sức khỏe và hoạt động bình thường của cơ thể. Có nhiều người thắc mắc rằng có nên cho trẻ sơ sinh uống nước không? Bài viết hôm nay sẽ giải thích cho bạn về vấn đề này.

Có nên cho trẻ sơ sinh uống nước?

Để trả lời cho câu hỏi “Có nên cho trẻ sơ sinh uống nước không?” thì theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) đã khuyến cáo nên cho trẻ bắt đầu bú mẹ trong vòng một giờ đầu sau sinh và cần được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời, nghĩa là không cung cấp thực phẩm hoặc chất lỏng nào khác, kể cả nước trừ khi có chỉ định y tế cụ thể từ bác sĩ trong việc điều trị các vấn đề về sức khỏe.

Những lý do không nên cho trẻ sơ sinh uống nước quá sớm:

• Nhu cầu nước của trẻ sơ sinh được đáp ứng thông qua sữa mẹ hoặc công thức dinh dưỡng. Sữa mẹ cung cấp đủ nước và chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển và tăng trưởng của trẻ. Khi uống nước quá sớm khiến trẻ đầy bụng và không nhận đủ chất dinh dưỡng từ sữa mẹ hay một số trường hợp phải sử dụng sữa công thức thì có thể ảnh hưởng đến sự phát triển cũng như ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ.
• Làm giảm khả năng hấp thụ sữa mẹ: Sữa mẹ có chứa hàm lượng nước cao, vì vậy việc cho trẻ sơ sinh uống thêm nước sẽ làm đầy bụng, khiến trẻ không thể bú đủ sữa mẹ. Điều này có thể dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.
• Gây rối loạn điện giải: Trẻ sơ sinh có hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện, vì vậy việc uống nước có thể khiến cơ thể trẻ mất cân bằng điện giải. Điều này có thể gây ra các triệu chứng như: Mệt mỏi, nôn mửa, tiêu chảy,...
• Tăng nguy cơ nhiễm trùng: Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, vì vậy việc cho trẻ uống nước từ các nguồn không an toàn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề nhiễm trùng đường tiêu hóa.

Trong một số trường hợp đặc biệt, như khi trẻ bị sốt cao, tiêu chảy, hay môi trường nhiệt đới nóng, bác sĩ có thể khuyên cho trẻ uống thêm nước điện giải để ngăn ngừa mất nước và giúp tái cân bằng điện giải trong cơ thể trẻ. Tuy nhiên, cần phải dựa trên sự chỉ định cụ thể từ bác sĩ. 

Khi nào nên cho trẻ uống nước?

Sau khi đã biết trẻ sơ sinh có được uống nước không, một thắc mắc khác cũng nhận được nhiều sự quan tâm từ các bậc cha mẹ đó là khi nào có thể cho trẻ uống nước. Hiện nay, các hướng dẫn dinh dưỡng thường khuyến nghị bắt đầu ăn dặm và bổ sung nước từ 6 tháng tuổi. Điều này được đề xuất bởi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các tổ chức y tế quốc gia khác như Tổ chức Y tế Bác sĩ Gia đình Hoa Kỳ (AAP). Khi trẻ được 6 tháng tuổi trẻ đã phát triển hệ tiêu hóa và miễn dịch mạnh mẽ hơn. Lúc này cùng với việc cho ăn dặm, nước cũng cần được bổ sung để đáp ứng nhu cầu của trẻ.

Theo bảng nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam của Bộ Y tế thì nhu cầu nước ở trẻ em có thể được tính như sau:

• Trẻ em 1 - 10kg: Nhu cầu 100ml/1kg cân nặng.
• Trẻ em 11 - 20kg: Nhu cầu 1000ml + 50ml/kg cho mỗi cân nặng tăng lên sau 10kg.
• Trẻ em 21kg trở lên: Nhu cầu 1500ml + 20ml/kg cho mỗi cân nặng tăng lên sau 20kg.

Để đảm bảo trẻ luôn đủ nước, khỏe mạnh và phát triển tốt, cha mẹ cần lưu ý những điều sau:

• Trẻ trên 6 tháng tuổi cần được uống nước bổ sung ngoài sữa mẹ.
• Nên cho trẻ uống nước từng ít một, khoảng 20 - 30ml/lần, không nên ép trẻ uống quá nhiều.
• Chỉ cho trẻ uống nước đun sôi để nguội hoặc nước đóng chai.
• Không cho trẻ uống nước lạnh, nước ngọt, nước có ga, vì có thể gây hại cho sức khỏe của trẻ.
• Không nên cho trẻ dưới 12 tháng tuổi uống nước ép trái cây.

Trẻ em cần uống đủ nước để duy trì hoạt động bình thường của các cơ quan trong cơ thể. Khi trẻ bị thiếu nước, các cơ quan sẽ không thể hoạt động hiệu quả, dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe.

Các dấu hiệu của trẻ bị thiếu nước có thể khác nhau tùy theo mức độ thiếu nước. Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến:

• Miệng và lưỡi khô;
• Khóc không ra nước mắt;
• Nước tiểu có màu vàng đậm;
• Trẻ đi tiểu ít hơn bình thường;
• Da khô, nhăn;
• Trẻ mệt mỏi, uể oải;
• Trẻ thở nhanh hơn;
• Trẻ khó chịu, quấy khóc;
• Trẻ bị nôn mửa, tiêu chảy sẽ mất nhiều nước hơn bình thường, vì vậy cần bổ sung nước và khoáng chất đầy đủ.

Nếu cha mẹ nhận thấy trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào của thiếu nước, cần cho trẻ uống nước ngay lập tức. Nếu tình trạng thiếu nước nghiêm trọng, cần đưa trẻ đến bệnh viện để được điều trị kịp thời.

Nên cho trẻ uống nước thế nào?

Khi trẻ đã trên 6 tháng tuổi, nhu cầu dinh dưỡng của trẻ đã tăng cao trong khi sữa mẹ không đáp ứng đủ. Để trẻ có đủ năng lượng và nguyên liệu cho sự phát triển của trẻ, cần ăn dặm và cung cấp nước. Dưới đây là một số hướng dẫn để uống nước cho trẻ trên 6 tháng:

• Cha mẹ nên cho trẻ uống nước thường xuyên, ngay cả khi trẻ không có biểu hiện khát. Điều này sẽ giúp đảm bảo trẻ luôn đủ nước, khỏe mạnh và phát triển tốt. Bạn có thể cho trẻ uống nước giữa các bữa ăn hoặc khi trẻ khát.
• Uống nước sau khi trẻ ngủ dậy: Trẻ ngủ dậy thường khát, vì vậy cần cho trẻ uống nước ngay sau khi ngủ dậy.
• Sử dụng cốc hoặc ống hút: Bạn có thể cho trẻ uống nước từ cốc hoặc ống hút. Chọn cốc có kích thước phù hợp với kích thước miệng của trẻ để dễ dàng uống. Nếu sử dụng ống hút, hãy đảm bảo là nó sạch và an toàn.
• Theo dõi nhu cầu nước của trẻ bằng cách quan sát các dấu hiệu như lưỡi khô, môi khô, ít tiểu tiện hoặc trẻ khóc mà không có nước mắt, có thể cho thấy trẻ đang cần nước. Hãy cung cấp nước cho trẻ khi có những dấu hiệu này.
• Đảm bảo nước bạn cho trẻ uống là nước sạch, an toàn và phù hợp với tiêu chuẩn vệ sinh.
• Tránh cho trẻ uống đồ uống có đường hoặc đồ uống có chứa chất phụ gia. Nước trắng đun sôi để nguội là lựa chọn tốt nhất để bổ sung nhu cầu nước của trẻ. Trẻ dưới 12 tháng tuổi không nên uống nước ép trái cây, trẻ trên 12 tháng tuổi có thể sử dụng nước ép trái cây ở mức vừa phải khoảng 120ml/ngày.
• Khuyến khích uống nước trong các hoạt động: Khuyến khích trẻ uống nước khi tham gia vào các hoạt động thể chất hoặc khi thời tiết nóng. Điều này giúp trẻ duy trì đủ nước và tránh mất nước do mồ hôi.

Với những hướng dẫn trên, các bậc cha mẹ đã được giải đáp thắc mắc có nên cho trẻ sơ sinh uống nước không. Nhớ rằng mỗi trẻ có nhu cầu nước khác nhau, vì vậy hãy luôn theo dõi và đáp ứng nhu cầu nước cụ thể của trẻ. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi hoặc lo ngại nào, hãy tham khảo ý kiến ​​của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.