Dược sĩ chuyên ngành Dược lâm sàng, với nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực dược phẩm. Là Dược sĩ Long Châu đạt được chứng chỉ bệnh học cấp quốc tế. Hiện đang là giảng viên tại Trung tâm Đào tạo FPT Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho sự phát triển của trẻ trong những năm đầu đời. Trong 6 tháng đầu đời, trẻ nên được cho ăn hoàn toàn bằng sữa mẹ, do vậy dinh dưỡng có trong sữa ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của trẻ. Vậy dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất là gì?
Các mẹ bỉm được khuyến cáo nên nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong vòng 6 tháng đầu đời. Điều này không chỉ giúp bảo vệ sức khoẻ của trẻ mà còn là bảo vệ cả mẹ. Mong muốn hiểu biết về sữa mẹ một cách đầy đủ và chính xác là vấn đề được rất nhiều bậc phụ huynh quan tâm. Vì vậy, cần nhận ra các dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất để có những cách xử trí kịp thời, phù hợp và đảm bảo cho sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ.
Theo khuyến cáo của Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), mẹ nên cho trẻ bú liên tục trong 24 giờ đầu tiên sau khi chào đời để giúp giữ ấm cơ thể, xây dựng hệ miễn dịch và tăng cường liên kết tình cảm giữa mẹ và bé.
Sữa mẹ là nguồn thức ăn hoàn chỉnh nhất, thích hợp nhất đối với trẻ nhỏ trong những năm đầu đời. Trong sữa mẹ có chứa đầy đủ năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết như đạm, đường, chất béo, vitamin và muối khoáng dưới một tỷ lệ thích hợp, rất phù hợp với sự hấp thu và phát triển của cơ thể trẻ. Trẻ sơ sinh rất non nớt, được bú mẹ sẽ giúp trẻ lớn nhanh và phòng tránh được tình trạng suy dinh dưỡng.
Bên cạnh đó, sữa mẹ là dịch thể sinh học tự nhiên, trong sữa mẹ có chứa một lượng lớn kháng thể, các yếu tố bảo vệ và tăng cường sức đề kháng cho trẻ. Khi trẻ mới sinh, sự phát triển của cơ thể chưa được đầy đủ, nhờ có các globulin miễn dịch, với vai trò chủ yếu của IgA trong sữa mẹ giúp bảo vệ trẻ tránh khỏi một số bệnh đường ruột và bệnh nhiễm khuẩn. Những điều này không một thức ăn nào có thể thay thế được. Trẻ được bú sữa mẹ sẽ ít mắc bệnh hơn trẻ không được dùng sữa mẹ.
Sữa mẹ có khả năng chống dị ứng. Trẻ bú bằng sữa mẹ ít bị xảy ra tình trạng dị ứng, chàm eczema như ăn sữa bò.
Ngoài ra, cho con bú sữa mẹ làm giảm một phần gánh nặng về kinh tế so với nuôi con bằng sữa bò hay bất cứ loại thức ăn nào khác. Không những thế, việc nuôi con bằng sữa mẹ còn tạo điều kiện liên kết giữa mẹ và bé, mẹ có nhiều thời gian gần gũi với con hơn và giúp cho sự phát triển khoẻ mạnh về thể chất lẫn tinh thần của trẻ nhỏ.
Khi cho con bú, tuyến yên trong cơ thể sẽ tiết ra prolactin. Chất này có tác dụng ứng chế rụng trứng, do đó, góp phần hạn chế sinh đẻ và làm giảm tỷ lệ ung thư vú.
Việc nhận biết được màu sắc của sữa mẹ cũng là một cách giúp chúng ta đánh giá được chất lượng sữa, và tăng vốn hiểu biết về nguồn sữa mẹ. Quá trình tạo ra sữa mẹ có sự tham gia của 4 hormone là estrogen, prolactin, oxytocin và progesterone với một cơ chế phức tạp. Tùy vào từng thời điểm mà sữa mẹ được tạo ra có những màu sắc khác nhau. Dưới đây là một số thông tin để nhận biết màu sắc sữa mẹ mà chúng ta nên biết:
Sữa non là loại sữa mẹ đặc biệt. Sữa non được tiết ra trong 3 ngày đầu sau đẻ, sánh đặc, có màu vàng nhạt hoặc trong. Trong sữa non, hàm lượng đạm nhiều hơn so với sữa trưởng thành.
Trẻ nên được bú sữa non trong vòng 1 giờ đầu sau sinh, điều này vô cùng quan trọng. Sữa non có trong vú từ ngay khi trẻ sinh ra. Sữa non chỉ được tiết ra trong một thời gian ngắn với số lượng ít nhưng lại rất giàu dưỡng chất, nhiều kháng thể, nhiều tế bào miễn dịch, lợi khuẩn và ít mỡ.
Ngay khi sữa non hết và sữa trưởng thành bắt đầu hình thành, vào khoảng 5 - 14 ngày sau khi trẻ sinh ra, sữa chuyển tiếp xuất hiện. Màu sữa có sự thay đổi từ màu vàng của sữa non thành màu trắng.
Sữa trưởng thành chứa khoảng một nửa protein trong sữa non và có nhiều chất béo hơn sữa non, xuất hiện khoảng 2 tuần sau khi sinh. Trong một bữa bú của trẻ, sữa trưởng thành được chia làm 3 loại:
Theo UNICEF, việc sử dụng sữa mẹ để nuôi con có thể ngăn chặn đến 823 nghìn ca tử vong ở trẻ em dưới năm tuổi và đến 20.000 ca tử vong do ung thư vú xuất hiện ở các bà mẹ mỗi năm. Các tổ chức y tế khuyến cáo nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu, điều này nghĩa là chỉ cho trẻ bú mẹ mà không bổ sung bất kỳ loại chất dinh dưỡng nào có nguồn gốc bên ngoài, trừ các trường hợp cần phải bổ sung vitamin, dinh dưỡng hay thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
Lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ đã được chứng minh qua rất nhiều nghiên cứu. Sữa mẹ giúp cho não bộ của trẻ được phát triển khỏe mạnh, giúp trẻ sơ sinh tránh được các bệnh truyền nhiễm, giảm nguy cơ béo phì. Không chỉ vậy, sữa mẹ còn như một loại “thuốc” giúp ngăn chặn các loại bệnh tật trong thời kỳ sơ sinh. Các bà mẹ nuôi con bằng sữa còn được bảo vệ tránh khỏi căn bệnh ung thư buồng trứng và ung thư vú.
Ngoài lợi ích về sức khỏe, theo thống kê nhận được, việc nuôi con bằng sữa mẹ còn có thể làm giảm các chi phí chăm sóc sức khỏe toàn cầu lên tới 300 tỷ USD.
Tìm hiểu về các dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất sẽ giúp bà mẹ tăng hiểu biết về tình trạng sữa của mình, cải thiện chất lượng sữa cho trẻ. Một số dấu hiệu nhận biết sữa mẹ thiếu chất như sau:
Tình trạng trẻ chậm tăng cân được xem là điển hình của dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất. Sữa mẹ không đáp ứng được đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ, do đó mặc dù trẻ đã được bú đầy đủ và đúng cách nhưng vẫn kém phát triển về thể chất.
Các mẹ cần xem xét lại về chế độ dinh dưỡng và việc nghỉ ngơi của mình, tìm ra vấn đề và điều chỉnh phù hợp để tránh ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất, tinh thần của trẻ cũng như sức khỏe của bản thân.
Thời gian trung bình mỗi bữa bú của trẻ kéo dài từ 15 - 20 phút. Nếu mẹ nhận ra dấu hiệu thấy trẻ bú quá ít, dưới 10 phút hoặc kéo dài, khoảng 60 phút trở lên tức là trẻ bú không đủ. Điều này đồng nghĩa với việc dinh dưỡng mà trẻ nhận được không được đảm bảo, là cảnh báo dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất.
Sữa mẹ không cung cấp đủ dinh dưỡng và kháng thể đầy đủ có thể khiến trẻ hay ốm, đặc biệt là các bệnh liên quan đến hệ hô hấp và tiêu hoá. Nếu có dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất, trẻ không được đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất có thể khiến giảm sức đề kháng, hệ miễn dịch không đủ để bảo vệ trước sự xâm nhập của các kháng nguyên bên ngoài. Một số bệnh mà trẻ sơ sinh hay mắc phải kể đến như: Tiêu chảy, đầy hơi, khó tiêu, ho, hắt hơi, sổ mũi, ốm, sốt.
Trên đây là bài viết của Nhà thuốc Long Châu về dấu hiệu sữa mẹ thiếu chất. Nuôi con bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời là vô cùng quan trọng, ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Hy vọng bài viết cung cấp được cho bạn đọc những kiến thức bổ ích!
Dược sĩ Đại họcPhạm Nguyễn Hoàng Kim
Dược sĩ chuyên ngành Dược lâm sàng, với nhiều năm kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực dược phẩm. Là Dược sĩ Long Châu đạt được chứng chỉ bệnh học cấp quốc tế. Hiện đang là giảng viên tại Trung tâm Đào tạo FPT Long Châu.