Tốt nghiệp Khoa Dược trường Đại học Nam Cần Thơ. Có nhiều năm kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Chè dưỡng nhan từ lâu đã được xem là một thức uống được kết hợp độc đáo giã những dược liệu quý. Theo sách cổ ghi chép thì loại chè này còn được gọi là loại chè chăm sóc sắc đẹp cho phụ nữ giúp làn da mịn màng, trắng sáng và hồng hào.
Từ xưa món chè dưỡng nhan chỉ được dành để phục vụ cho các cung tần, mỹ nữ trong cung với mục đích làm đẹp và giữ gìn thanh xuân được kéo dài. Tuy nhiên, ngày nay thì món chè dưỡng nhan dần được phổ biến hơn. Đặc biệt đang là món chè được rất nhiều chị em ưa chuộng nấu để chăm sóc sắc đẹp vì công dụng tuyệt vời của chè dưỡng nhan.
Chè dưỡng nhan có nhiều tên gọi từ xa xưa như chè tuyết yến nhựa đào… Chè dưỡng nhan được biết đến có nguồn gốc từ cung đình Trung Quốc. Bời vì mục đích là làm đẹp cho các cung tần mỹ nữ lưu giữ thanh xuân, vì vậy các ngự y đã phải nghiên cứu mất nhiều công sức tìm tòi các dược liệu để bảo dưỡng sắc đẹp cho cung tần mỹ nữ. Vì vậy nên có món chè dưỡng nhan được hình thành. Chè dưỡng nhan được lưu truyền và lưu hành cho đến nay và đang phổ biến ở Việt Nam.
Có nhiều tài liệu ghi chép về cách nấu chè dưỡng nhan, tuy nhiên để kiếm đủ 15 thành phần không phải dễ dàng bởi vì có một số nguyên liệu khá đắt đỏ. Chính vì lý do đó nên cách nấu chè dưỡng nhan cũng có thay đổi biến tấu cho phù hợp nhưng vẫn giữ được giá trị của món chè này. Chè có vị ngọt thanh, ngon miệng, dễ ăn đồng thời nhìn cũng bắt mắt, nguyên liệu hài hòa.
Từ xưa, chè dưỡng nhan đã được các ngự y nghiên cứu chăm sóc sắc đẹp cung tần mỹ nữ
Trong chè dưỡng nhan các thành phần nguyên liệu đều mang giá trị dinh dưỡng cũng như khả năng trị bệnh. Sự kết hợp hài hòa của các nguyên liệu làm tăng công dụng của các thành phần.
Chè dưỡng nhan giúp tăng tạo mô liên kết, giúp đàn hồi da và bổ sung collagen… Chính vì những yếu tố này giúp trẻ hóa làn da làm chậm quá trình lão hóa, giảm nếp nhăn, giữ nhan sắc tươi trẻ… Chè dưỡng nhan giúp thanh lọc cơ thể, thanh nhiệt, hỗ trợ ngủ ngon, lợi tiểu, giúp cho thoải mái tinh thần… Chè dưỡng nhan giàu chất chống oxy hóa, khoáng chất và những vitamin có lợi cho cơ thể. Ngoài ra chè dưỡng nhan còn có khả năng làm giảm lượng cholesterol xấu, tốt cho tim mạch. Đồng thời còn có khả năng giảm cân bởi sử dụng chè dưỡng nhan sẽ có cảm giác no lâu vì vậy sẽ giảm lượng thực phẩm vào cơ thể, giảm mỡ thừa.
Kết hợp các thành phần cho một bát chè dưỡng nhan vừa ngon vừa tốt cho da
Tuyết yến là nguyên liệu khá đặc biệt từ dịch lõi cây Gum Tragacanth và được ví là tổ yến thực vật. Loại nguyên liệu này ở phía Bắc và Tây Nam của châu Á, Ấn Độ, Lào và Việt Nam…
Loại tuyết yến có màu trắng trong và vị hơi chua, nhưng khi ngâm trong nước thì vị chua sẽ hết. Để một thời gian, tuyết yến sẽ bị oxy hóa và chuyển sang màu đỏ, sợi dài. Tuyết yến khá giàu chất dinh dưỡng như vitamin, giàu acid tự nhiên, cùng nhiều chất như D-galacturonic, L-arabinose, D-galactose, D-xylose và L-rhamnose… Nhờ những thành p phần dưỡng chất mà tuyết yến có thể giảm các nguy cơ mắc bệnh lý tim mạch, ổn định mỡ máu, thanh lọc cơ thể và tốt cho huyết áp đồng thời tăng sản sinh collagen cho làn da đẹp, hỗ trợ giấc ngủ… Trước khi nấu ngâm tuyết yến trong nước trước 12 giờ.
Nhựa đào (đào nhân) được thu hoạch vào mùa hè do chất nhựa từ vỏ cây đào tiết ra. Sau khi sơ chế bằng cách rửa sạch và sấy khô, nhựa đào có màu vàng trong suốt, hình tròn đồng thời không mùi. Giá trị dinh dưỡng của nhựa đào gồm collagen, amino acid, galactose, rhamnose, α-glucuronic acid, carbohydrate, chất béo, protein… Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tranh cãi liên quan đến công dụng của nhựa đào.
Tài liệu xưa thì cho rằng nhựa đào giúp cho da có độ đàn hồi, ngừa nếp nhăn và giúp da thêm sáng mịn. Nhựa đào cũng được biết đến có thể thải độc cơ thể, giảm sỏi mát gan và lợi tiêu hóa…
Nhựa đào cũng được cho rằng có độc tính và không có tác dụng làm đẹp thần thánh và thậm chí còn không nên sử dụng ở một số đối tượng như người già, trẻ em và người có bệnh lý đường tiêu hóa, thai phụ… Bởi vì có thể nhựa đào sẽ làm cho khó tiêu, ảnh hưởng tới sức khỏe. Vì còn nhiều thông tin trái chiều nên người sử dụng cũng nên cân nhắc để đảm bảo sức khỏe.
Táo đỏ đã quen thuộc với nhiều người và từ lâu đã được y học cổ truyền sử dụng làm vụ thuốc. Táo đỏ có vị ngọt tác dụng ích khí, kiện tỳ vị, tăng cường hệ miễn dịch, chống oxy hóa, săn chắc da… Trong táo đỏ có nhiều protein, axit béo, vitamin A, B, C, khoáng chất như calcium, sắt, polysacarit…
Câu kỷ tử là một loại dược liệu trong các vị thuốc bổ can. Loại quả màu đỏ, khô vỏ nhăn có vị ngọt. Câu kỷ tử bổ thận âm, bổ khí huyết, mạnh mẽ,…Câu kỷ tử còn được biết đến như vị thuốc tăng cường sức đề kháng cơ thể, tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ trí nhớ, thị lực, an thần. Đồng thời làm chậm quá trình lão hóa, tăng độ đàn hồi của da, giảm đường huyết, lợi thị lực… Trong câu kỷ tử giàu carotene, betaine, polysacarit, khoáng chất, axit amin, vitamin B1, B2,… Đặc biệt hàm lượng vitamin C là 42 mg/100g.
Tuyết liên tử có nhiều tên gọi như tạo giác mễ, hạt bồ mễ, là hạt của cây bồ kết… loại hạt này trong và màu vàng nhạt khi ngâm nước chuyển dần thành trắng đục mờ, nở nhiều và có vị ngọt có độ dính cao và nhiều dinh dưỡng. Có thể nói nhắc đến chè dưỡng nhan không thể thiếu tuyết liên tử được. Tuyết liên tử giúp an thần bổ dưỡng tâm, bổ khí, nhuận tràng, ổn định huyết áp… Nguồn dinh dưỡng trong tuyết liên tử dồi dào chất xơ, cacbohydrat, acid amin, vitamin, khoáng chất, chất béo ít…
Long nhãn không còn xa lạ gì với chúng ta, đây là phần thịt của quả nhãn được sấy khô, có vị ngọt, bổ dưỡng. Long nhãn giúp an thần, bổ tâm, dưỡng tỳ, bổ khí huyết, lợi tiêu hóa, hỗ trợ trí nhớ, thanh lọc cơ thể… Trong long nhãn có nhiều chất dinh dưỡn như sắt, đường sacarose, glucose, vitamin C, adenine, choline…
Tên gọi khác của quế hoa là hoa mộc, đan quế có màu trắng, vàng nhạt có mùi thơm dễ chịu. Quế hoa từ xưa đã được sử dụng trong cung đình để làm món tráng miệng cho vua chúa. Đặc biệt là một thành phần quan trọng trong chè dưỡng nhan. Quế hoa vừa để trang trí cho món ăn vừa có tác dụng hỗ trợ hệ miễn dịch, hỗ trợ hô hấp, cải thiện kết cấu da, thư giãn tinh thần, lợi răng miệng, tiêu hóa…
Hiện nay có thêm nhiều loại nguyên liệu khác như hạt sen, hạt chia, nấm tuyết, bạch quả…
Mỗi loại có một công dụng và dinh dưỡng khác nhau đối với hạt chia giàu vitamin, đạm, khoáng chất, chất béo, chất xơ,… Hạt chia có nhiều omega-3, omega-6, omega-9, canxi, photpho, selenium, vitamin B1, vitamin B3 hỗ trợ tiêu hoá và làm chậm quá trình lão hóa...
Hạt sen quá quen thuộc với mọi người, trong hạt sen có nhiều thành phần như glucozid, vitamin B, C, enzyme chống oxy hóa, giúp an thần, hỗ trợ giấc ngủ. Ngoài ra hạt sen còn có khả năng phục hồi các protein bị tổn thương của da, ngăn ngừa nếp nhăn…
Nấm tuyết cũng là loại thực phẩm quen thuộc có nhiều dưỡng chất như cacbohydrat, protein, khoáng chất như đồng, canxi, kẽm, vitamin A, vitamin B… Nấm tuyết giúp giảm nếp nhăn, làm sáng da… Ngoài ra loại thực phẩm này còn hỗ trợ hệ tim mạch, tăng sức đề kháng cơ thể, giúp tiêu hóa…
Nhắc đến bạch quả còn được biết đến với tác dụng tốt cho hệ tim mạch, tăng tuần hoàn máu, tăng cường trí nhớ…
Ngày nay, tùy từng nơi từng địa phương sẽ có cách nấu chè dưỡng nhan khác nhau nhưng cơ bản gồm những nguyên liệu như nhựa đào, tuyết yến, câu kỷ tử, táo đỏ, long nhãn, quế hoa… Tuy nhiên, mỗi người có thể gia giảm nguyên liệu theo khẩu vị vừa tăng độ dinh dưỡng vừa kích thích vị giác.
Bạn có thể tham khảo công thức sau: Dùng nhựa đào, tuyết yến, táo đỏ, tuyết liên tử, quế hoa mỗi loại khoảng 10 - 15gam, câu kỷ tử 15 - 20g, long nhãn 15 - 30g, ngoài ra có thể thêm một số loại như hạt sen 50g, bạch quả 15g, nấm tuyết 1 tai, đường phèn 100 - 300g lá dứa 10 - 15g.
Tùy từng nơi và từng địa phương sẽ có cách nấu chè dưỡng nhan khác nhau
Việc nấu chè dưỡng nhan không phải là khó hầu như ai cũng có thể nấu được. Bước sơ chế nguyên liệu cũng quan trọng bởi vì đây là bước loại bỏ tạp chất và độc dược làm cho chè thêm thơm ngon. Đối với nhựa đào và tuyết yến cần sơ chế ngâm nước đến khi nở hết mới đem nấu. Tuyết liên tử cũng cần sơ chế ngâm nở, nếu dùng sen khô phải ngâm cho sen nở mới nấu.
Dùng khoảng 1,5 lít nước nấu sau đó cho các nguyên liệu hạt sen, táo đỏ, tuyết liên tử vừa sơ chế vào nấu sôi khoảng 15 phút sau đó cho đường phèn, kỷ tử long nhãn, bạch quả, nấm tuyết vào nấu thêm 3 - 5 phút. Nấu lửa vừa tránh trào ra ngoài trong khi nấu nên hớt bọt để nước trong sau đó tắt bếp rồi cho quế hoa để món ăn thêm hương vị.
Dù đây là loại chè mát, bổ và tốt cho sức khỏe tuy nhiên có một số đối tượng không nên sử dụng. Đối với phụ nữ mang thai trong những tháng đầu của thai kỳ không nên sử dụng bởi vì một số nguyên liệu như nhựa đào, bạch quả không tốt cho sức khỏe mẹ và bé.
Trẻ nhỏ khoảng 1 tuổi, người già, người sức khỏe suy kiệt không nên dùng do chè dưỡng nhan có tình hàn nên người tiêu hóa lạnh bụng tiêu chảy cũng không nên dùng.
Kể cả người khỏe mạnh cũng không nên ăn quá nhiều, một tuần chỉ nên ăn 3 chén và mỗi lần ăn khoảng 100ml. Bởi vì nếu ăn nhiều có thể gây đầy bụng, khó tiêu.
Như vậy có thể nói chè dưỡng nhan là một món ăn tốt và có lợi cho sức khỏe. Đặc biệt chè dưỡng nhan giúp cho làn da của chị em thêm tươi trẻ, làm chậm quá trình lão hóa da giúp làn da thêm căng mọng. Hy vọng với thông tin này có thể giúp bạn sử dụng một cách hợp lý và hiệu quả.
Tuệ Nhi
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Dược sĩ Đại họcNguyễn Thị Thảo Nguyên
Tốt nghiệp Khoa Dược trường Đại học Nam Cần Thơ. Có nhiều năm kinh nghiệm công tác trong lĩnh vực Dược phẩm. Hiện đang giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.