Dị ứng thuốc kháng sinh và những điều cần biết

Dị ứng kháng sinh là một trong những phản ứng có hại cho sức khỏe con người. Tình trạng này thường xảy ra khi bệnh nhân vừa sử dụng thuốc kháng sinh hoặc sử dụng từ vài ngày đến vài tuần khi sử dụng kháng sinh. Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về tình trạng này trong bài viết dưới đây nhé!

1. Dị ứng thuốc kháng sinh là gì?

Thuốc kháng sinh là gì? Thuốc kháng sinh là một loại thuốc có khả năng chống lại một số bệnh nhiễm trùng và có thể giúp người bệnh thoát khỏi nguy cơ tử vong nếu được sử dụng đúng cách. Chúng hoặc có thể ngăn chặn vi khuẩn sinh sản hoặc tiêu diệt chúng. 

Trước khi các vi khuẩn có hại có thể nhân lên và gây ra các triệu chứng, hệ thống miễn dịch thường có thể sẽ tiêu diệt được chúng. Theo đó, các tế bào bạch cầu (WBC) sẽ tấn công các vi khuẩn có hại và ngay cả khi các triệu chứng xảy ra, hệ thống miễn dịch thường có thể đối phó và chống lại nhiễm trùng. Tuy nhiên, một số trường hợp có số lượng vi khuẩn có hại quá nhiều và hệ thống miễn dịch không thể chống lại tất cả thì lúc này, thuốc kháng sinh sẽ là sự lựa chọn hữu ích nhất. 

Dị ứng thuốc kháng sinh

Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp có nguy cơ bị dị ứng thuốc kháng sinh. Tình trạng này xảy ra khi cơ thể phản ứng quá mức, bất thường, có hại cho người bệnh khi dùng hoặc tiếp xúc với thuốc do đã có giai đoạn mẫn cảm. Tình trạng dị ứng thuốc kháng sinh thường không phụ thuộc vào liều lượng nhưng có tính mẫn cảm chéo. Với một số triệu chứng và hội chứng lâm sàng đặc trưng, thường có biểu hiện ngoài da và ngứa. Việc sử dụng lại thuốc kháng sinh đã gây dị ứng sẽ khiến cho các phản ứng dị ứng trở nên nặng hơn và có thể gây nguy cơ tử vong. 

Các phản ứng dị ứng có thể xuất hiện ngay sau khi bệnh nhân vừa sử dụng thuốc kháng sinh hoặc sau vài lần sử dụng thuốc đầu tiên. Bên cạnh đó, tình trạng dị ứng thuốc kháng sinh có thể không xuất hiện trong lần sử dụng thuốc đầu tiên, tuy nhiên hệ thống miễn dịch lúc này đã bắt đầu nhạy cảm hơn với kháng sinh. Điều này khiến cho người bệnh có nguy cơ cao gặp phải các phản ứng dị ứng trong lần sử dụng thuốc kế tiếp.

2. Đối tượng có nguy cơ cao bị dị ứng kháng sinh

Vậy những đối tượng nào có nguy cơ cao bị dị ứng thuốc kháng sinh? Dưới đây là một số đối tượng nằm trong nhóm có nguy bị dị ứng cao, bao gồm:

• Những người có tiền sử gia đình bị dị ứng kháng sinh
• Người tự ý sử dụng thuốc kháng sinh mà không có chỉ định của bác s
• Người đang mắc phải các tình trạng dị ứng khác như dị ứng phấn hoa hoặc lông động vật
• Người sử dụng thuốc kháng sinh đã hết hạn hoặc thuốc bị biến đổi hình dạng, màu sắc.
• Người mắc phải các căn bệnh mãn tính (ví dụ như viêm phổi, viêm họng, viêm phế quản, thấp khớp, hoặc bệnh thần kinh) khiến cho hệ miễn dịch của cơ thể bị suy yếu và trở nên nhạy cảm hơn.

3. Dấu hiệu và triệu chứng của dị ứng kháng sinh

Như đã nói ở trên, các triệu chứng khi bị dị ứng thuốc kháng sinh thường sẽ xảy ra trong vòng một giờ sau khi dùng thuốc, hoặc thậm chí có thể xảy ra khoảng vài ngày hoặc vài tuần sau đó. Các dấu hiệu và triệu chứng dị ứng thuốc kháng sinh bao gồm có:

• Phát ban da
• Mề đay
• Ngứa
• Sốt
• Sưng
• Khó thở
• Khò khè
• Sổ mũi
• Ngứa, chảy nước mắt
• Sốc phản vệ

Dấu hiệu và triệu chứng của dị ứng kháng sinh

Nguy hiểm hơn, có một số trường hợp bị sốc phản vệ khi bị ứng thuốc kháng sinh. Phản ứng này rất hiếm gặp và có thể đe dọa đến tính mạng, gây ra rối loạn chức năng lan rộng toàn hệ thống cơ thể. Các dấu hiệu và triệu chứng của sốc phản vệ bao gồm:

• Co thắt đường thở và cổ họng, gây khó thở
• Buồn nôn hoặc quặn bụng
• Nôn hoặc tiêu chảy
• Bồn chồn, hoảng hốt
• Mạch nhanh nhỏ khó bắt
• Hạ huyết áp
• Mất ý thức

4. Nên làm gì khi bị dị ứng thuốc kháng sinh?

Vậy nên làm gì khi bị dị ứng thuốc kháng sinh? Điều quan trọng đầu tiên bạn cần làm khi gặp các phản ứng dị ứng đó chính là ngừng sử dụng thuốc ngay lập tức. Sau đó, bạn có thể lựa chọn điều trị dị ứng bằng các phương pháp như sử dụng thuốc bao gồm thuốc kháng histamin (astemizol, cetirizin 10mg, fexofenadin, loratadin), hoặc thuốc kháng viêm corticoid (methylprednisolon, prednisolon). Để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất khi sử dụng những loại thuốc này, bạn cần phải tuyệt đối tuân thủ theo đúng liều lượng mà bác sĩ đã chỉ định. Trong một vài trường hợp nhất định, nên bù nước hoặc chất điện giải cho bệnh nhân bị dị ứng kháng sinh.

Nên làm gì khi bị dị ứng thuốc kháng sinh

Đối với những trường hợp dị ứng bị sốc phản vệ hoặc gặp phải các phản ứng dị ứng nghiêm trọng khác cần phải được xử lý kịp thời để tránh gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Lúc này, việc sử dụng dụng cụ tiêm epinephrine tự động sẽ rất hữu ích trong tình huống khẩn cấp này. Người bệnh cần được tiêm ngay lập tức và sau đó đưa đến bệnh viện để cấp cứu trước khi tình trạng dị ứng trở nên nghiêm trọng hơn.

Ngoài ra, bệnh nhân cũng nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để lựa chọn một loại thuốc kháng sinh thay thế thích hợp và nó không có nguy cơ gây ra phản ứng chéo với những loại thuốc cũ. 

Trên đây là một số chia sẻ về vấn đề dị ứng thuốc kháng sinh và cần làm gì khi bị dị ứng thuốc kháng sinh. Hy vọng sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức hữu ích nhé!

Thủy Phan

Nguồn Tham Khảo: Tổng Hợp