Làm sao để phân biệt mề đay phù quincke?

Mề đay và phù quincke có những triệu chứng tương tự nhau nên thường có sự nhầm lẫn giữa hai bệnh lý này. Việc phân biệt rõ hai bệnh này có ý nghĩa quan trọng trong việc chữa bệnh đạt được hiệu quả tốt nhất.

Mề đay và phù quincke là bệnh gì?

Mề đay là gì?

Mề đay là phản ứng của các mao mạch trên da với các yếu tố gây phù cấp hoặc mãn tính khác nhau ở trung bì. Bệnh lý da liễu này phổ biến và dễ dàng nhận biết. Bệnh cũng không có khả năng lây nhiễm từ người này sau người khác.

Dựa vào quá trình tiến triển, bệnh mề đay được chia thành 2 dạng gồm:

• Mề đay cấp: Tình trạng bệnh kéo dài trong 24 giờ hoặc dưới 6 tuần.
• Mề đay mãn tính: Bệnh kéo dài trên 6 tuần.

Thời gian hồi phục bệnh phụ thuộc vào nhiều yếu tố như triệu chứng, số lượng, phương thức tiếp xúc với dị nguyên và độ mẫn cảm của cơ thể. Nổi mề đay có thể tự khỏi nếu ở mức độ nhẹ. Tuy nhiên, đối với trường hợp mề đay mãn tính cần phải can thiệp điều trị chuyên khoa.

Mề đay là phản ứng của các mao mạch trên da với các yếu tố gây phù ở trung bì

Phù quincke là gì?

Hội chứng phù quincke có triệu chứng đặc trưng là sưng nề đột ngột và rõ rệt tại vùng dưới da và hạ bì. Người bệnh đôi khi sẽ cảm giác ngứa ngáy, đau nhức nhưng thường không rõ rệt. Một số vị trí phụ thuộc chủ yếu nằm tại khu vực vùng niêm mạc, bán niêm mạc và triệu chứng có thể tồn tại trong vòng 72 giờ.

Phân biệt đặc điểm lâm sàn của mề đay và phù quincke

Đặc điểm lâm sàn của mề đay

Khi bị mề đay, người bệnh sẽ bị nổi những nốt sẩn tương thích với màu da, có độ phù mềm và hơi nổi gồ lên trên bề mặt da. Triệu chứng đặc trứng của mề đay là gây ngứa ngáy kéo dài. Nếu người bệnh gãi sẽ là cho vùng da tổn thương lan rộng. Tình trạng ngứa ngáy có thể diễn biến trọng 24 giờ hoặc cũng có thể chỉ vài giờ là biến mất.

Về đặc điểm hình dạng thì các nốt mề đay có viền đỏ, kích thước đa dạng và ở giữa thường là màu hồng nhạt. 

Mề đay là bệnh lý ngoài da diễn biến ở mọi bộ phận của cơ thể, chẳng hạn như mặt, lưng, tứ chi,... Đặc biệt mề đay thay đổi về kích thước và hình thái rất nhanh. Nhưng nó cũng biến mất chỉ trong vài giờ. Thông thường, bệnh xuất hiện nhiều hơn vào buổi tối và sáng sớm. Đồng thời có xu hướng biến mất hoặc nhẹ hơn vào buổi trưa.

Đặc điểm lâm sàn của phù quincke

Phù quincke là hội chứng có biểu hiện chủ yếu là sưng nề

Phù quincke là hội chứng có biểu hiện chủ yếu là sưng nề. Triệu chứng bệnh có thể xuất hiện ở cả vùng trên và dưới bề mặt niêm mạc. Hội chứng quincke có biểu hiện nhanh và đột ngột. Tình trạng phù nề thường xuất hiện ở vùng lưỡi, mí mắt, môi, bàn chân, bàn tay,... Đôi khi phù nề còn xuất hiện tại hầu họng và bộ phận sinh dục.

Khu vực phù nề có màu hồng nhạt và không có ranh giới giữa phần mắc bệnh và phần khỏe mạnh.Thông thường triệu chứng phù nề chỉ khu trú tại chỗ và không lan rộng. Đồng thời nó cũng có xu hướng giảm nhẹ sau vài giờ. Bởi vì vùng mạch dưới da bị sưng nên bệnh nhân sẽ cảm thấy căng đau, ngứa nhẹ và tê bì tại một số vị trí nhất định cho dây thần kinh bị chèn ép.

Thời gian tồn tại của các tổn thương do phù quincke gây ra kéo dài ngắn nhất là 2 tiếng và lâu nhất là 72 tiếng. Và các triệu chứng cũng biến mất chứ không để lại di chứng hay sẹo cho người bệnh. 

Bên cạnh đó, tùy thuộc vào vị trí tổn thương mà hội chứng phù quincke còn có các triệu chứng kèm theo như:

• Phù ở ruột: Nôn, đau quặn bụng, rối loạn tiêu hóa,...
• Phù khí quản: Tức ngực, thở rít, khó thở,...
• Phù nề hầu họng: Khó nuốt, đau họng,...

Mức độ nguy hiểm của mề đay phù quincke

Phù quincke gây nhiều nguy cơ hơn so với mề đay mẩn ngứa thường gặp

Xét về mức độ nghiêm trọng giữa 2 bệnh lý mề đay - phù quincke thì các chuyên gia cho rằng phù quincke gây nhiều nguy cơ hơn so với mề đay mẩn ngứa thường gặp. Điều này là do hội chứng quincke là biểu hiện của tình trạng nhiễm trùng dưới da và thường xảy ra tại khu vực thượng vị.

Trong một số trường hợp, phù quincke xuất hiện tại khoang mũi, hầu họng sẽ gây cản trở hô hấp. Tình trạng sưng nề khiến cho người bệnh ngạt mũi và khó thở. Trường hợp này đặc biệt nguy hiểm và có thể gây tử cong nếu không được phát hiện và xử lý sớm.

Trong các trường hợp phù quincke thì phù quincke thanh quản là nguy hiểm nhất. Điều này là do người bệnh không thể nhận thấy các biểu hiện từ bên ngoài. Do đó có thể nhầm lẫn với triệu chứng viêm họng thông thường. Một số dấu hiệu nhận biết phù quincke thanh quản thường gặp là tình trạng ho khan, khó thở, khàn giọng, mặt tím tái,...

Mức độ nguy hiểm của hội chứng phù quincke sẽ phụ thuộc vào tính chất phức tạp của tình trạng phù nề và vị trí bị sưng. Còn đối với bệnh mề đay, triệu chứng chủ yếu là các cơn ngứa kéo dài và thường xuyên tái phát. Triệu chứng mề đay có thể nhận biết bằng mắt thường nên người bệnh có thể chủ động trong việc điều trị nên không đến mức nghiêm trọng.

Ngọc Hiếu

Nguồn tham khảo: Tổng hợp