Lao màng não ở trẻ em và những điều cần biết

Lao màng não ở trẻ em thường gặp nhiều nhất là ở trẻ em nhỏ hơn năm tuổi, những trẻ có tuổi càng nhỏ thì nguy cơ mắc bệnh càng cao. Lao màng não ở trẻ em có tỷ lệ tử vong rất cao mặc dù hiếm gặp. Một nửa số sống sót có những di chứng nặng nề ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống sau này, hãy theo dõi bài viết sau đây của nhà thuốc Long Châu để có những hiểu biết về lao màng não ở trẻ em nhé !

Lao màng não ở trẻ em là gì?

Lao màng não là một dạng viêm màng não đặc trưng bởi tình trạng viêm màng não hoặc tủy sống và do một loại vi khuẩn tên là M.tuberculosis gây ra. 

Cơ chế bệnh sinh của lao màng não trẻ em

Nhiễm vi khuẩn lao xảy ra khi chúng ta hít phải các giọt bắn có kích thước dưới 5 micromet có chứa vi khuẩn lao hay còn có tên khoa học là M. tuberculosis , chúng di chuyển qua đường hô hấp trên đến đường hô hấp dưới cuối cùng đến được các phế nang tận cùng. Khi vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể ta đáp ứng bằng sự hoạt hóa của bạch cầu trung tính, tế bào đuôi gai và đại thực bào tại phế nang xảy ra thực bào M. tuberculosis. Các tế bào trên chứa vi khuẩn trong không bào mà chưa được tiêu diệt qua hệ bạch huyết và có thể đến mạch máu theo lên não và nhân lên gây bệnh tại đây.

Triệu trứng lao màng não ở trẻ em

Có thể thấy sốt khi trẻ bị lao màng não

Triệu chứng toàn thân: Sốt rét nhẹ kéo dài tăng về chiều, trẻ quấy khóc, bỏ bú, co giật, thóp phồng, cứng cổ.

• Rối loạn tiêu hóa như biếng ăn và nôn vọt.
• Hội chứng màng não: Đau đầu, cổ cứng và sợ ánh sáng, có thể thấy trẻ nằm theo tư thế cò súng quay mặt vào tường tránh ánh sáng, tiếng động.
• Rối loạn cơ vòng, đại tiểu tiện không tự chủ.
• Thờ ơ với mọi thứ xung quanh, ngủ gà, lơ mơ, cũng có thể hôn mê sâu.

Chẩn đoán lao màng não ở trẻ em

Chọc dò dịch não tủy ở trẻ em là một phương pháp để chẩn đoán xác định lao màng não

Xét nghiệm dịch não tủy có hiện tượng tăng số lượng tế bào bạch cầu với ưu thế tăng số lượng tế bào bạch cầu lympho hơn, tăng protein, giảm muối và giảm glucose trong dịch não tủy được thể hiện là giảm glucose trong dịch não tủy hoặc phản ánh qua tỷ lệ gucose trong dịch não tủy với glucose có trong huyết tương.

• Test lao qua da được thực hiện ở trẻ em mắc bệnh lao nói chung và lao màng não nói riêng có góp phần chẩn đoán và đồng thời có thể tiên lượng được mức độ bệnh. 
• X-quang ngực bất thường có thể thấy ở những trẻ bị mắc lao này bao gồm tình trạng thâm nhiễm nhu mô phổi, tràn dịch màng phổi hoặc có thể dày màng phổi hoặc xẹp phổi.

Trẻ em điều trị lao màng não như thế nào ?

Lao màng não, trực khuẩn lao sau khi lên hệ thống não màng não có thể gây ra những tổn thương: 

• Gây tổn thương và viêm màng não, chủ yếu màng não ở khu vực nền sọ.
• Gây viêm và làm hẹp các mạch máu cung cấp máu để nuôi dưỡng cho nhu mô não do đó đẫn đến làm giảm lượng máu cung cấp cho nhu mô não vùng đó hoạt động nên gây tổn thương vùng não đó.
• Gây rối loạn lưu thông dịch não tủy của các não thất. 

Vậy nên để điều trị bệnh đạt kết quả tốt thì tránh phát hiện chẩn đoán và điều trị bệnh ở giai đoạn muộn.

Chuẩn đoán xác định lao màng não ở trẻ em gặp nhiều khó khăn do triệu chứng dễ nhầm lẫn với một số bệnh khác cần chẩn đoán phân biệt như viêm màng não có vi khuẩn . 

Thuốc điều trị lao màng não ví dụ:

• Isoniazid.
• Streptomycin.
• Rifampicin.
• Pyrazinamide.

Điều trị bổ sung:

• Co giật: Diazepam.
• Dinh duỡng cho qua sone ống mũi – dạ dày đối với trẻ hôn mê.
• Nôn : Bổ sung nước và điện giải bằng oresol. 
• Chống phù não: Mannitol 20% 10ml/kg/ L.
• Dùng bổ sung 1 số loại vitamin ví dụ như vitamin b6. 

Phòng tránh bệnh lao màng não ở trẻ em

Tiêm phòng vắc xin lao là một trong các biện pháp để phòng bệnh lao màng não

Lao màng não nếu không được phát hiện và điều trị sớm thì sẽ dẫn đến những di chứng rất nặng nề như thiểu năng trí tuệ, rối loạn tính cách, mất kinh nguyệt , đái tháo nhạt, liệt, liệt tứ chi, động kinh, giảm thị lực mắt.

• Tùy thuộc vào mức độ của bệnh lao màng não, thời gian điều trị lao màng não ở trẻ em có thể kéo dài 1 năm hoặc nhiều hơn. Để có kết quả tốt trong điều trị lao màng não ở trẻ em thì cần phát hiện chẩn đoán và điều trị bệnh ở giai đoạn lao sơ nhiễm. Vì ở giai đoạn này những tổn thương do vi khuẩn lao gây ra ở màng não và não còn nhẹ và còn có khả năng phục hồi các chức năng ban đầu sau quá trình chữa trị.
• Tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ trong tháng đầu tiên sau khi sinh và trong quá trình mẹ mang thai là một trong những phương pháp phòng bệnh tốt nhất.
•  Phát hiện ra nguồn lây và tránh lây nhiễm.

Trên đây là một số chia sẻ về bệnh lao màng não ở trẻ em mà nhà thuốc Long Châu muốn gửi tới bạn đọc. Mong những thông tin này sẽ cung cấp một phần kiến thức cho bạn để có thể biết được căn bệnh ác này.

Minh Thuý

Nguồn tham khảo: Tổng hợp