Lớp hạ bì: Cấu tạo, chức năng, vấn đề thường gặp và cách chăm sóc

Lớp hạ bì là thành phần quan trọng trong cấu trúc của da. Lớp này giúp duy trì độ đàn hồi, săn chắc, sức khỏe của làn da và đảm nhiệm những vai trò bảo vệ cơ thể quan trọng khác. Tuy nhiên, theo thời gian, lớp hạ bì có thể bị suy yếu. Khi hiểu rõ về cấu tạo, chức năng và các vấn đề thường gặp với lớp hạ bì, chúng ta sẽ biết cách duy trì làn da khỏe mạnh.

Lớp hạ bì da là gì? Cấu tạo lớp hạ bì

Lớp hạ bì (Dermis) là lớp giữa của da, nằm giữa lớp biểu bì (Epidermis) và lớp mô dưới da (Hypodermis). Nó đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cấu trúc, độ đàn hồi và chức năng của da. Cấu tạo lớp hạ bì bao gồm:

Mô liên kết, chất nền, các loại sợi

Mô liên kết chiếm phần lớn lớp hạ bì, tạo nên bộ khung nâng đỡ cho da. Các loại sợi của lớp hạ bì da bao gồm: Collagen, elastin, reticulin. Sợi collagen chiếm khoảng 70% trọng lượng khô của da. Nó có nhiệm vụ tạo độ săn chắc và đàn hồi cho da. Sợi elastin giúp da co giãn và phục hồi hình dạng ban đầu. Sợi reticulin tạo thành mạng lưới nâng đỡ các tế bào và mạch máu. Bên cạnh đó, chất nền proteoglycan có tác dụng giữ nước và duy trì độ ẩm cho da. Hyaluronic acid giúp da căng mịn và giảm nếp nhăn.

Mạng lưới mạch máu và hệ thống thần kinh

Động mạch có chức năng cung cấp máu giàu oxy và dinh dưỡng cho da. Tĩnh mạch làm nhiệm vụ đào thải chất thải và CO2 khỏi da. Mạng lưới mao mạch dày đặc ở lớp hạ bì phục vụ quá trình trao đổi chất giữa máu và tế bào da. Các loại thụ thể cảm giác ở lớp hạ bì giúp da cảm nhận cảm giác đau, nhiệt độ, xúc giác, áp lực,... Nó cũng điều khiển hoạt động của tuyến mồ hôi và tuyến bã nhờn.

Các thành phần khác của lớp hạ bì

Ngoài ra, cấu tạo lớp hạ bì còn có các thành phần khác như: Tế bào miễn dịch, tuyến mồ hôi, tuyến bã nhờn, nang lông, cơ dựng lông. Tế bào Langerhans giúp phát hiện và tiêu diệt các tác nhân gây bệnh. Tế bào mast có nhiệm vụ giải phóng histamin gây viêm khi có phản ứng dị ứng. Tuyến mồ hôi giúp điều hòa nhiệt độ cơ thể và đào thải chất thải. Tuyến bã nhờn làm nhiệm vụ sản xuất dầu nhờn giúp bảo vệ da và giữ ẩm. Nang lông là nơi mọc lông và tóc. Cơ dựng lông co lại khi trời lạnh hoặc khi có kích thích, làm lông dựng đứng.

Chức năng của lớp hạ bì

Lớp hạ bì đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và vẻ đẹp của làn da. Với cấu trúc phức tạp và đa dạng, lớp hạ bì đảm nhiệm nhiều chức năng thiết yếu. Nó chứa một mạng lưới dày đặc các sợi collagen và elastin, tạo thành bộ khung nâng đỡ vững chắc cho da. Collagen mang lại độ săn chắc và đàn hồi. Còn elastin giúp da co giãn và phục hồi hình dạng ban đầu.

Mạng lưới mạch máu dày đặc trong lớp hạ bì giúp điều hòa nhiệt độ cơ thể. Khi trời nóng, các mạch máu giãn nở để tăng lưu lượng máu đến bề mặt da, giúp cơ thể tỏa nhiệt. Khi trời lạnh, các mạch máu co lại để giảm thiểu sự mất nhiệt. Tuyến mồ hôi nằm trong lớp hạ bì, sản xuất mồ hôi để làm mát cơ thể khi nhiệt độ tăng cao. Mồ hôi bay hơi sẽ làm giảm nhiệt độ da.

Lớp hạ bì chứa vô số đầu dây thần kinh, giúp da cảm nhận các kích thích từ môi trường. Các thụ thể cảm giác này truyền tín hiệu đến não, cho phép chúng ta nhận biết và phản ứng với thế giới xung quanh. Ngoài ra, lớp hạ bì chứa các tế bào miễn dịch. Chúng có vai trò phát hiện và tiêu diệt các tác nhân gây bệnh xâm nhập vào da.

Các vấn đề về da thường gặp liên quan đến lớp hạ bì

Lớp hạ bì cũng là nơi phát sinh nhiều vấn đề thường gặp. Dưới đây là một số vấn đề phổ biến liên quan đến lớp hạ bì:

• Nếp nhăn hình thành do sự suy giảm sản xuất collagen và elastin, quá trình lão hóa tự nhiên. Tác động của ánh nắng mặt trời, hút thuốc, căng thẳng,... cũng là nguyên nhân hình thành nếp nhăn.
• Rạn da xuất hiện khi da bị kéo căng quá nhanh. Tình trạng này thường gặp ở phụ nữ mang thai, người tăng cân hoặc giảm cân đột ngột, thanh thiếu niên trong giai đoạn dậy thì,...
• Mụn trứng cá hình thành do tuyến bã nhờn trong lớp hạ bì hoạt động quá mức. Nó làm tắc nghẽn lỗ chân lông, viêm nhiễm bởi vi khuẩn Propionibacterium acnes,...
• Bệnh lý về mô liên kết: Một số bệnh như lupus ban đỏ, xơ cứng bì có thể ảnh hưởng đến collagen trong lớp hạ bì, làm da mất đàn hồi.
• Các bệnh về da như viêm da, eczema, vảy nến cũng khá thường gặp.

Cách chăm sóc lớp hạ bì để da luôn khỏe mạnh

Để có một làn da khỏe mạnh, việc chăm sóc lớp hạ bì là vô cùng quan trọng. Dưới đây là những phương pháp hiệu quả giúp bạn duy trì sức khỏe cho lớp hạ bì:

Chế độ ăn uống tốt cho lớp hạ bì

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng lớp hạ bì, giúp da khỏe mạnh và đàn hồi. Protein là thành phần thiết yếu giúp tái tạo mô da, trong khi collagen duy trì sự săn chắc. Vitamin C hỗ trợ sản xuất collagen, vitamin E chống oxy hóa, còn vitamin A giúp da bền vững. Khoáng chất như kẽm thúc đẩy quá trình lành da, selen bảo vệ da khỏi tia UV.

Đâu là thực phẩm tốt nhất giúp làn da khỏe mạnh? Để lớp dạ bì luôn khỏe mạnh, bạn nên ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi. Bổ sung protein từ thịt gà, cá, trứng, đậu nành cũng rất cần thiết. Đừng quên uống đủ nước để duy trì độ ẩm cho da. Đồng thời, bạn cũng nên hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ và đường.

Chế độ sinh hoạt giúp lớp hạ bì khỏe mạnh

Chế độ sinh hoạt lành mạnh giúp lớp hạ bì khỏe mạnh. Tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường lưu thông máu, cung cấp oxy và dưỡng chất cần thiết cho da. Điều này hỗ trợ tái tạo tế bào và cải thiện độ đàn hồi của da. Bên cạnh đó, ngủ đủ giấc sẽ giúp da được tái tạo và tràn đầy sức sống. Một lối sống khoa học kết hợp tập luyện và nghỉ ngơi hợp lý sẽ giúp làn da khỏe mạnh, rạng rỡ.

Chăm sóc da đúng cách để lớp hạ bì khỏe mạnh

Việc lựa chọn sản phẩm dưỡng da phù hợp với các loại da rất quan trọng. Da khô nên dùng kem dưỡng chứa hyaluronic acid, glycerin để cấp ẩm sâu. Trong khi da dầu nên chọn sản phẩm có salicylic acid, niacinamide giúp kiểm soát dầu. Với da hỗn hợp, bạn cần cân bằng độ ẩm theo từng vùng da. Ngoài ra, bảo vệ da khỏi tác động môi trường cũng rất cần thiết. Sử dụng kem chống nắng SPF 30+ giúp ngăn tia UV gây hại cho da.

Lớp hạ bì đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và nuôi dưỡng da từ bên trong. Muốn lớp hạ bì luôn khỏe mạnh, bạn cần duy trì chế độ dinh dưỡng cân đối, bổ sung collagen, bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời và có lối sống lành mạnh. Ngoài ra, sử dụng các sản phẩm chăm sóc da phù hợp cũng giúp lớp hạ bì luôn săn chắc và đàn hồi.